Τα φτερά του έρωτα

Ο Βιμ Βέντερς είναι ένας από τους κορυφαίους σκηνοθέτες-δημιουργούς του σύγχρονου παγκόσμιου κινηματογράφου. Περιπλανητής στον κόσμο των ιδεών, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Τον χαρακτήριζε το πάθος του για το σινεμά και του άρεσαν οι ταινίες δρόμου, ενώ μεγάλη αξία έδινε και στη μουσική, που συνόδευε τα έργα του. Στα πλαίσια του αφιερώματος της Ταινιοθήκης Θεσσαλονίκης για τον Γερμανό με τίτλο, " Wenders in Town ", είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε τα " Φτερά του Έρωτα ", εμπνευσμένο από τις " Ελεγείες του Ντουίνο" του Ρίλκε, που βραβεύτηκε με τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες το 1987 και για τους περισσότερους αποτελεί την κορυφή του σκηνοθέτη. Ένα ασύλληπτο έργο για την εποχή του, που πραγματικά σημάδεψε όσους το είδαν, έμεινε χαραγμένο ανεξίτηλα στη μνήμη τους κι έχει την ικανότητα να το κάνει ακόμα και σήμερα.

Ο Ντάμιελ κι ο Κάσιελ είναι δύο άγγελοι, παρατηρητές των πάντων, αόρατοι στα μάτια των ανθρώπων, εξαιρουμένων των παιδιών, στο ιστορικό, διχοτομημένο ακόμη, Βερολίνο. Η δύναμη του έρωτα είναι όμως τόσο μεγάλη, που ένας άντρας μπορεί να θυσιάσει την αθανασία του, επιλέγοντας να εκπέσει για να ζήσει την στιγμή.  Mία εκτυφλωτική συμφωνία της μεγαλούπολης, σαν όλα να συνηγορούν για το τέλος (τον σκοπό). " Έρως ανίκατε μάχαν ". Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατο, έλεγε ο θυμόσοφος αρχαίος ελληνικός λαός.

Πραγματικά το πρώτο μέρος σε υπνωτίζει, σε μεταφέρει νοερά σ΄έναν άλλον κόσμο και στο δεύτερο παίζει με τις αισθήσεις σου, κινητοποιεί τα συναισθήματά σου. Πρόκειται αδιαμφισβήτητα για ένα απόλυτα καινοτόμο έργο για την εποχή του, το οποίο είναι απόλυτο διαχρονικό κι αγγίζει ακόμα και τη σημερινή εποχή. Ωδή για την χαμένη αθωότητα, ύμνος για την ειρήνη, την αισιοδοξία, πυξίδα για την ματαιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα από απλές πτυχές της καθημερινότητας, που στόχο δεν έχει να διδάξει, αλλά να ξυπνήσει, να προκαλέσει συνειδήσεις κι αισθήματα, μία συνολική ενδοσκόπηση στον θεατή.

Ο ίδιος ο Βέντερς είπε για την ταινία, " έχω σταματήσει πλέον να διαχωρίζω τη δουλειά μου σε μυθοπλασία και ντοκιμαντέρ. Ένα ντοκιμαντέρ μπορεί κάλλιστα να διηγηθεί μία όμορφη ιστορία όπως για παράδειγμα το τα " Φτερά του Έρωτα ", μπορεί να μετατρέπει σ΄ένα ντοκιμαντέρ για μία πόλη που πλέον δεν υπάρχει. Οι δονήσεις που λαμβάνω από έναν τόπο με βοηθούν ταυτόχρονα, είτε γυρίζω ντοκιμαντέρ, είτε γυρίζω ταινία μυθοπλασίας. Έχω όμως ανάγκη να συνδεθώ με το συγκεκριμένο μέρος που πρόκειται να κινηματογραφήσω, αλλιώς νιώθω σαν να περπατάω προς το κενό. Εξαρτάται από τον ίδιο το μέρος να με κερδίσει και να μου αφηγηθεί την ιστορία του. Τότε κι εγώ με τη σειρά μου θα ξέρω που να στήσω την κάμερα. "

Μεγάλο μερίδιο της επιτυχίας ανήκει στον πρωταγωνιστή, Μπρούνο Γκαντς, στον διευθυντή φωτογραφίας, Ανρί Ελ Εκάν και στον σεναριογράφο, Πέτερ Χάντκε, που ξανασυναντά τον Βέντερς, μετά την " αγωνία του τερματοφύλακα πριν το πέναλντι ". Τρομερός και πολύ αγαπημένα τα λόγια του Πωλ Φολκ ένα ξημέρωμα έξω από μία καντίνα, καταλαβαίνοντας την παρουσία του άγγελου δίπλα του, " μακάρι να ήσουν εδώ, εύχομαι να μπορούσες να μου μιλήσεις, γιατί είμαι φίλος ", ενώ από την αναφορά μας δεν θα μπορούσε να λείψει φυσικά η πανέμορφη χορεύτρια Μαριόν, η οποία μαγεύει τον άγγελο και τον παίρνει μαζί της στη γη, να ζήσουν ευτυχισμένοι. Ο μακρόσυρτος μονόλογός της, λίγο πριν την κορύφωση είναι από τα αξιοσημείωτα του φιλμ.

Αλληγορικά μπορεί να πει κάποιος, αντιλαμβανόμενος το μεγαλείο του έργου, πως οι άγγελοι είμαστε εμείς οι απλοί θεατές, που συνεχώς παρακολουθούμε ταινίες, ερωτευμένοι με τον Κινηματογράφο, αλλά είναι αδύνατο να κατανοήσουμε τα πάντα.

Aφιερωμένο στον Όζου, τον Ταρκόφσκι και τον Τριφό.

Ένα πολυεπίπεδο έργο, με την ιστορία, την κοινωνική πραγματικότητα, την φαντασία, τον λυρισμό και το love story να συμπλέκονται και να αλληλεπιδρούν υποδειγματικά. Μία συγκλονιστική περιπλάνηση που ακροβατεί συνεχώς μεταξύ του πνεύματος και του σώματος, της αιωνιότητας και της (θνητής) ζωής, του έγχρωμου και το ασπρόμαυρου. Στόχος του ανθρώπου θα πρέπει να είναι η συνεχής βελτίωση και παράλληλα η αποφυγή της κενότητας, ώστε να αγγίξει το ανώτερο, το ιδανικό και να κερδίσει τη σωτηρία της ψυχής του.