Addthis

Τρίτη 31 Μαρτίου 2020

ΦΑΣΙΣΜΟΣ Α.Ε.


Την αναφορά μας στον Άρη Χατζηστεφάνου (υπογράφει το σενάριο) την ξεκινήσαμε πέρυσι με το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ "Make the economy scream" για την πολύπαθη Βενεζουέλα, το οποίο προβλήθηκε στο 21ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Επιστρέφουμε σήμερα με το "Fascism inc" που επίσης ήρθε στην πόλη τον Μάρτιο του 2015 και τη 17η διοργάνωση. Μία εξαιρετική δουλειά που διατέθηκε δωρεάν σε δύσκολα χρόνια στην πλατιά μάζα του κόσμου. Τη σκηνοθετική επιμέλεια ανέλαβε ο Άρης Τριανταφύλλου, τη δημοσιογραφική έρευνα οι Λεωνίδας Βατικιώτης και Απόστολος Φωτιάδης, ενώ υπεύθυνος παραγωγής είναι ο Θάνος Τσάντας. Την μουσική έγραψαν οι Ερμής Γεωργιάδης και το συγκρότημα Last Drive.

Μία τεράστια διαδρομή από τον Β΄Παγκόσμιο πόλεμο μέχρι το σήμερα. Σαν ένας ιός που κοιμάται και ξυπνάει όταν του επιτρέψουν οι συνθήκες. Τι είναι όμως αυτός ο περιβόητος Φασισμός που ακούμε συχνά πυκνά και ποια είναι τα βασικά του χαρακτηριστικά; Το αφήγημα περί Αρίας φυλής έχει μείνει στην ιστορία και στα βιβλία της που διδάσκονται στα σχολεία. Είναι μία "εύκολη" εξήγηση που δικαιολογεί πολλά. Ένας παρανοϊκός ηγέτης που εκμεταλλεύτηκε το γεγονός ότι η δημοκρατία ήταν "κλινικά νεκρή". Τα συγκεντρωτικά καθεστώτα έχουν όμως πολύ βαθύτερες ρίζες. Η συγκεκριμένη ταινία τεκμηρίωσης διεισδύει στα άδυτα της υπόθεσης με όπλο της τη διεξοδική έρευνα κι αναζητεί τη γενεσιουργό αιτία.

Ο Ρούζβελτ Φράνκλιν υποστήριξε ότι ο Φασισμός επικρατεί όταν τα ιδιωτικά συμφέροντα ξεπεράσουν τη δημοκρατική κυβέρνηση. Ξετυλίγοντας το κουβάρι φτάνουμε σιγά σιγά σε αυτούς που χρηματοδοτούν τέτοιου είδους πρωτοβουλίες. "Σε ολόκληρη την Ευρώπη οι συνεργάτες των ναζί έχασαν τον πόλεμο, στην Ελλάδα βρέθηκαν ξανά στο κεντρικό φόντο, στο προσκήνιο". Κάπως έτσι οδηγούμαστε στη Χούντα των Συνταγματαρχών. Όταν το Θηρίο καρκινοβατεί έρχεται ο κεφάλαιο να του δώσει και πάλι φιλί ζωής. Ο σύλλογος των εφοπλιστών ανακηρύσσει επίτιμο πρόεδρο τον Παπαδόπουλο, ο ίδιος ανταποδίδει με φορο-ασυλία, την ώρα που η κοινωνία ματώνει. Θείο δώρο κι αυτή η κρίση. Αν κάποιος έχει τη διάθεση να ανατρέξει σε ονόματα, θα φτάσει μέχρι το σήμερα.

Η φαινομενική ευημερία των δεκαετιών του 80΄και του 90΄δεν έδωσαν περιθώρια για ανάλογες δράσεις. Όλα τα ωραία όμως κάποτε τελειώνουν. Η φούσκα του χρηματιστηρίου, τα συλλογικά λάθη, οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 κι η διαφθορά έφεραν την πατρίδα σε τέλμα. Αυτό μεταφράστηκε σε χιονοστιβάδα από νούμερα το 2009. Η ιστορία γνωστή. Τα διαδοχικά μνημόνια έριξαν τα ποσοστά της Νέας Δημοκρατίας, διέλυσαν το ΠΑΣΟΚ, εξαφάνισαν το ΛΑΟΣ και ταυτόχρονα αναριχήθηκαν στο πολιτικό σκηνικό η Χρυσή Αυγή, η δίκη της οποίας βρίσκεται σε εξέλιξη κι οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, ενώ σήμερα υπάρχει η Ελληνική Λύση. Ειδικότερα το κόμμα του οποίου ηγείται ο Νίκος Μιχαλολιάκος ανέπτυξε εγκληματική δραστηριότητα με κορυφή του παγόβονου τη δολοφονία Παύλου Φύσσα.

Ποιος στήριξε οικονομικά αυτή την οργάνωση; Πως τα ΜΜΕ προσπάθησαν να δουν με συμπάθεια τους πρωταγωνιστές της; Συνεχώς πρόβαλαν σκηνές που βοηθούσαν κατοίκους (πάντα γηγενείς), με γεύματα, βοήθεια στα ψώνια και μία υποτιθέμενη αίσθηση ασφάλειας. Πίσω από τα φώτα της δημοσιότητας τάγματα εφόδου τα έβαλαν με εργαζομένους, με μετανάστες και πρόσφυγες. Ειδικά στην Αθήνα και τον Πειραιά η κατάσταση πολλές φορές ξέφυγε. Ήταν ένα ξεκάθαρο Φασιστικό κίνημα ή αν θέλετε οργάνωση, που προσπάθησε να κρυφτεί πίσω από εθνικιστικές κορώνες, διαδραματίζοντας τον ρόλο του. Στις εκλογές του Ιουλίου του 2019 ήταν πια "περιττό" και το σύστημα το απέβαλε όπως μας δίδαξε η ιστορία. Μόνιμα ή προσωρινά ο χρόνος θα δείξει.

"Πώς να πει κανείς την αλήθεια για τον φασισμό, όταν δε θέλει να πει τίποτα για τον καπιταλισμό που τον προκαλεί"; Είναι ίσως ό, τι πιο σοφό έχει λεχθεί στο ντοκιμαντέρ και πρέπει να μείνει βαθιά χαραγμένο στο μυαλό μας. Απόσπασμα από μία θεατρική παράσταση. Το θετικό είναι πως ο Φασισμός όσο δυνατά στηρίγματα και να είχε διαχρονικά σε όλες τις μάχες που έδωσε ηττήθηκε. Σήμερα βρίσκεται σε μία λανθάνουσα κατάσταση, αλλά τα σημάδια δεν είναι ενθαρρυντικά όσον αφορά το μέλλον. Θέλει πολύ προσοχή, καθώς ολοένα και περισσότερες συντηρητικές κυβερνήσεις με όπλο τους τον λαϊκισμό παίρνουν την εξουσία.

Ήρθε η ώρα να κοιταχτούν κατάματα Βορράς και Νότος


Η Ευρώπη βρίσκεται στη καρδιά της υγειονομικής κρίσης. Οι ώρες που περνούν είναι ιδιαίτερα κρίσιμες τόσο για την πατρίδα μας, όσο και για χώρες της Μεσογείου όπως η Ιταλία κι η Ισπανία που μετρούν χιλιάδες θύματα από το πέρασμα του φονικού ιού. Την ίδια ώρα τα κρατικά συστήματα υγεία σηκώνουν όλο το βάρος με ήρωες τους γιατρούς και τους νοσηλευτές. Οι ιδιώτες όχι μόνο απέχουν από την πρώτη γραμμή, αλλά επωφελούνται από συμφωνίες "ενοικίασης" κι όχι επίταξης κρεβατιών, αναπνευστήρων ΜΕΘ και υλικοτεχνικού εξοπλισμού. Πρόκειται για το ιδανικό "σοκ" που θα μας φέρει προ αποφασιστικών αλλαγών. Όλα αυτά την ώρα που η κλιματική αλλαγή, που έχει ως συνέπειά της την υπερθέρμανση του πλανήτη συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό.

Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης είναι ξεκάθαρο πλέον πως παγκόσμια κοινότητα δεν υφίσταται. Η Ρωσία τον δρόμο της, η Αμερική τον δικό της, η Κίνα αντίστοιχα. Κάτι ανάλογο αποφάσισε κι η Μεγάλη Βρετανία τορπιλίζοντας ουσιαστικά τα θεμέλια της Eυρωπαϊκής Ένωσης. Μία απόφαση που οι συνέπειές της αργά ή γρήγορα θα γίνονται ολοένα και πιο έντονες. Φτάνουμε σήμερα εν μέσω πανδημίας, η Γερμανία να υψώνει το δικό της τείχος. Ανθρωπιστική, διεθνιστική βοήθεια καταφθάνει από την Κούβα, την ώρα που οι δυνατοί της Ένωσης δεσμεύουν αναπνευστήρες, μάσκες, γάντια προκειμένου να δημιουργήσουν ένα τεράστιο απόθεμα για παν ενδεχόμενο. Γιατί να συμβαίνει όμως αυτό;

Aυτή τη φορά το πρόβλημα δε ξεκινάει από τον φασισμό, παρ΄ότι υφαίνεται στον τεράστιο ιστό, στο τεντωμένο τόξο, αλλά από το ακραία νεοφιλελεύθερο μοντέλο της Γερμανίας. Δεν έχει σκοπό να διαπραγματευτεί το παραμικρό, να χαρίσει ούτε cent. Φαίνεται πως η ίδια βρήκε τη λύση με το πανίσχυρο σύστημα υγείας που διαθέτει. ΕSM που σημαίνει δανεισμός και κατ΄επέκταση "μνημόνιο" ή ο σώζων εαυτόν σωθήτω. Καμία κουβέντα για "κορονο-ομόλογο", καμία ευελιξία, καμία αχτίδα ανθρωπιάς. Το 2010 και ειδικά το 2015 ήταν η Ελλάδα απέναντι, τώρα είναι ολόκληρος ο Νότος της Ευρώπης που έχει ανάγκη. Σε αυτήν θέλουν να πατήσουν και να τον στραγγαλίσουν. Το βέτο του Κόντε αποτελεί ελπίδα. Κομβικός είναι όμως πλέον ο ρόλος της Γαλλίας.

Κάποτε πάτησε πόδι για να είναι η Ιταλία ανάμεσα στις "μεγάλες" χώρες της Ένωσης. Τώρα καλείται να διαλέξει στρατόπεδο. Ο Εμμάνουελ Μακρόν βρίσκεται σε οριακό επίπεδο δημοτικότητας. Μη ξεχνάτε πως έχουν προηγηθεί μαζικές απεργίες για το ασφαλιστικό, το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων και ποικίλης φύσης εντάσεις. Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα μοιάζουν έμμεσα να "συμμαχούν". Προσωπικά θεωρώ ότι δεν έχουν κι άλλη επιλογή. Στην αντίπερα όχθη στο πλευρό της Καγκελαρίου συναντάς τους αδίστακτους Ολλανδούς, τους Φιλανδούς, τους Ούγγρους, τους Βέλγους κι άλλες χώρες του Βορρά, που δεν επιθυμούν επ΄ουδενί να διαταραχθούν οι παρόντες συσχετισμοί. Τα συμφέροντα είναι τεράστια.

Γιατί όμως να φέρονται έτσι, πού αποσκοπεί όλο αυτό; Βασίζονται τόσο πολύ στην ισχυρή οικονομία τους; Αποφάσισαν μήπως κι αυτοί να χαράξουν τη δική τους μοναχική πορεία; Aναρωτιέμαι αν όλο αυτό έχει τις ρίζες του βαθιά πίσω στα χρόνια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί υπάρχει αυτή η "εκδικητική" διάθεση απέναντι στους λαούς. Όχι απέναντι στις ηγεσίες των κρατών, αλλά απέναντι στην πλατιά μάζα του κόσμου. Επιθυμούν να συνθλίψουν καθένα που αγωνίζεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις αξίες. Οι ζωές μετριούνται σαν απλοί αριθμοί κι αυτό μαθηματικά μας οδηγεί σε μαύρες περιόδους. Ως εδώ ήταν άραγε η Επαναστάση ή έχουμε ακόμα σφυγμό;

Η φιλοσοφία Βορρά και Νότου είναι διαφορετική, όπως και τα δεδομένα που τη διαμόρφωσαν. Εμείς έχουμε τον ήλιο, αυτοί τη σιδηρά πειθαρχία. Εδώ οι ρυθμοί είναι λίγο πιο χαλαροί, εκεί ο όρος "πρόγραμμα" αποτελεί θεμέλιο λίθο της πολυπολιτισμικής κοινωνίας ώστε να υπάρξει αρμονική επιβίωση. Ήρθε η ώρα να κοιταχτούμε στα μάτια και να πούμε αλήθειες. Όλες αυτές που μέχρι σήμερα έμπαιναν κάτω από το χαλάκι. Δίνεται μιας πρώτης τάξης ευκαιρία να αφήσουμε τα "παυσίπονα" και να πάρουμε δραστικά μέτρα, ίσως με πόνο ψυχής και μεγάλος κόστος. Αν όχι τώρα, πότε;

Είναι το ελάχιστο χρέος μας. Το στερνό καθήκον. Στην μνήμη όσων έφυγαν κι όσων φεύγουν καθημερινά ...

alterthess

Κυριακή 29 Μαρτίου 2020

Η "προφητεία" κι η επόμενη ημέρα


Κάθε κινηματογραφική χρονιά έχει κάποιες ταινίες που μένουν βαθιά χαραγμένες στο μυαλό σου στο πέρασμα των χρόνων. Αδιαμφισβήτητα μία απ΄αυτές είναι το "Parasite" του Μπονγκ Τζουν-χο. Η ιστορία θα επιβεβαιώσει αν όντως ήταν προφητική. Σε αυτή ο σπουδαίος Νοτιοκορεάτης σκηνοθέτης χτίζει μία μοναδική σκηνή κορύφωσης βγαλμένη κατά την ταπεινή μου άποψη από το μέλλον. Η εργατική τάξη και πάση φύσεως "πληβείοι" αφήνουν τα σκοτεινά υπόγεια, (ανερ)έρχονται στην επιφάνεια, επαναστατούν βίαια κι είναι έτοιμοι να λιντσάρουν την άρχουσα τάξη με κάθε κόστος.

Πώς μπορεί να συνδέεται αυτό με την πανδημία που βιώνουμε θα αναρωτηθεί κανείς εύλογα. Έμμεσα κι άμεσα. Τα χιλιάδες θύματα της υγειονομικής κρίσης πλήττονται στο παρόν, ενώ με μεγάλο ενδιαφέρον περιμένουμε την επόμενη ημέρα, που δεν αποκλείεται να φέρει μία άνευ προηγουμένου οικονομική κρίση και ραγδαία επιδείνωση στις εργασιακές σχέσεις. Αυτή τη φορά όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο, με πρώτες και καλύτερες τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής στις οποίες ήδη ξυπνούν μνήμες του κραχ της Γουόλ Στριτ το 1929, με το χρηματιστήριο καθημερινά να καταρρέει. Στο μεσοδιάστημα περνάμε ραγδαία σε μία νέα εποχή.

Η αυτοματοποίηση της εργασίας έγινε καθημερινότητα. Τα συστήματα πληροφορικής με τους ατελείωτους αλγόριθμους εξελίχθηκαν και τέθηκαν στις υπηρεσίες των κρατικών μηχανών. Κι αφού μπορούμε πλέον να κάνουμε τα πάντα ηλεκτρονικά, ποιο το νόημα να έχουμε για παράδειγμα τόσους τραπεζικούς ή υπαλλήλους στις εφορίες, στα ΚΕΠ και στον ΕΦΚΑ; Μοιραία άνθρωποι θα βρεθούν στο ταμείο ανεργίας. Ειδικά αν είναι μεγάλοι σε ηλικία πόσο εύκολο είναι να βρουν νέα εργασία και τι διάθεση υπάρχει να τους εκπαιδεύσει κάποιος στα νέα δεδομένα (ειδικά στην Ελλάδα); Η λεγόμενη μέση τάξη θα εξαλειφθεί σταδιακά, ήδη έχει συρρικνωθεί. Οι διαφορές του κεφαλαίου με την εργατική ή πλέον την "'άχρηστη" τάξη, όπως γράφει ο Χαράρι θα οξυνθούν δίχως προηγούμενο. Είναι αναπόφευκτο.

Νομοτελειακά οδηγούμαστε στο τέλος του φιλελευθερισμού τουλάχιστον στις καθημερινές σχέσεις. Οι ηγέτες θα επενδύσουν στον ΦΟΒΟ και την καχυποψία που θα αφήσει πίσω της αυτή η τραγική κατάσταση. Κάπου εδώ αν είσαι καλά διαβασμένος κι ενημερωμένος, σε επαφή με τα γεγονότα παγκοσμίως καταλαβαίνεις πως το "μαύρο", οι "λύκοι" ανασυντάσσονται κι επελαύνουν. Δέκα χρόνια περίπου μετά το κραχ του περασμένου αίωνα ήταν ο Χίτλερ κι ο Μουσολίνι, τώρα μπορεί να είναι η Λεπέν, ο Όρμπαν, ο Σαλβίνι θιασώτες των ολοκληρωτικών καθεστώτων και "τρελοί" λαϊκιστές ηγέτες όπως ο Τραμπ κι ο Τζόνσον. Την ίδια στιγμή Πούτιν, Ερντογάν και Τζινπίνγκ κάνουν σχέδια για να εδραιώσουν τις δικές τους αυτοκρατορίες.

Για όλα τα παραπάνω πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι κι ήδη να σκεφτόμαστε λύσεις για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα την ώρα που γεννιέται, δηλαδή τώρα. Η Συμφωνία ή Συνθήκη Σέγκεν έχει μπει στον πάγο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ακροβατεί στην πιο επικίνδυνη στροφή κι ίσως έχουμε φτάσει στην κορυφή του παγόβουνου. Το προσωρινό έστω κλείσιμο των συνόρων δίνει το βήμα στην εθνικιστική ρητορική σε μία άκρως συντηρητική καμπή παγκόσμια. Το παιχνίδι "εμείς" οι καλοί κι οι άλλοι οι "κακοί", οι επικίνδυνοι θα τεθεί και πάλι στη σκακιέρα. Όταν είσαι αγανακτισμένος, πεινασμένος, άνεργος είναι πολύ ευκολότερο να παρασυρθείς. Εκεί ποντάρουν. Η δύναμη της μάζας είναι γνωστή εδώ και χρόνια. Σήμερα έχουμε μάθει πλέον και πόσο εύκολα μπορούν να την κατευθύνουν με τις εξέλιξη της τεχνολογίας. Αρκούν μερικά εκατομμύρια ευρώ.

Χρέος μας να υψώσουμε τα δικά μας περήφανα τείχη. Φυσικά όχι με τόνους τσιμέντου και συρματοπλέγματα ανάμεσα σε τάφρους, αλλά με "υλικά" την μόρφωση, την παιδεία, τον πολιτισμό και την αλληλεγγύη. Να στηθούν παγκόσμια δίκτυα επικοινωνίας, να καθοριστούν κοινές δράσεις, να αναπτυχθεί η κριτική σκέψη και να διαδοθούν οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν. Ας χρησιμοποιήσουμε κι εμείς τη δύναμη του Internet έξυπνα για μία φορά. Είναι όμορφη η ξεκούραση στο σπίτι, είναι θεμιτές κάποιες ώρες παρακολούθησης τηλεόρασης (;) και Netflix, αλλά πρέπει να δώσουμε έμφαση και στα σοβαρά που ... ήρθαν. Όσο αφήνουμε τις τύχες μας στα χέρια των άλλων, είμαστε καταδικασμένοι σε "ισόβια".

parallaxi

Μια εικόνα... χίλια πίξελς


Ανάμεσα στα διάφορα που διάβασα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις τελευταίες μέρες ήταν και το εξής: 

"Αν νομίζετε πως οι καλλιτέχνες είναι άχρηστοι, προσπαθήστε να περάσετε την καραντίνα σας χωρίς μουσική, βιβλία, ποιήματα, ταινίες..."

Πράγματι, αφαιρώντας αυτά από την καθημερινότητα σου βλέπεις ότι ... φτωχαίνει. Νιώθεις να περνάνε άσκοπα οι μέρες. Καθώς είτε δουλεύεις από τον υπολογιστή, είτε μένεις αποχαυνωμένος μπροστά σε μια τηλεόραση δεν προσφέρεις τίποτα στον εαυτό σου. Έχουμε τόσο μεγάλη ανάγκη την ψυχική αναζωογόνηση και πνευματική ανάταση που η μουσική, τα βιβλία, τα ποιήματα και οι καλές ταινίες είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητα.
Η φωτογραφία είναι από μια θερινή θεατρική σκηνή στο κέντρο των Αθηνών με θέα φυσικά την Ακρόπολη. Σας αφήνω με ένα τραγούδι, σε εκτέλεση του Τζίμη Μακούλη, που μας ταξιδεύει στην παλιά ρομαντική Αθήνα.

Όπου κι αν πας θα θυμάσαι
Του φεγγαριού κάποιο δάκρυ κυλά
κι ο γαλανός ουρανός δε γελά
φεύγεις εσύ που τρελά μ’ αγαπάς
φεύγεις μακριά σ’ άλλους τόπους να πας

Όπου κι αν πας θα θυμάσαι
τον γαλανό ουρανό
τον έρωτα μας παντοτινά
και της Αθήνας τα δειλινά

Όπου κι αν πας θα θυμάσαι
κάποιο δρομάκι μικρό
ένα σπιτάκι απλό φτωχικό
σαν όνειρο γλυκό 


29/3/2020
Τάσος Τσιφτσής

Σάββατο 28 Μαρτίου 2020

Ο δρόμος για το Γκουαντάναμο


Κάτι ανάμεσα σε ταινία μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ αποτελεί το "Road to Guantanamo" των Μάικλ Γουιντερμπότομ και Ματ Γουάιτκρος. Aργυρή Άρκτος Σκηνοθεσίας στο 56ο Φεστιβάλ του Βερολίνου για ένα πόνημα ρεαλιστικό που αγγίζει την πραγματική έκβαση των γεγονότων και τις φρικαλεότητες των αμερικανικών στρατευμάτων απέναντι σε αμάχους που συνελήφθησαν στο Αφγανιστάν. Έχει προηγηθεί η επίθεση στους Δίδυμους Πύργους το 2001, που "νομιμοποιεί" ηθικά ως αντίποινα απέναντι στους τρομοκράτες τους βομβαρδισμούς της Βαγδάτης στο Ιράκ και την απόβαση στην Μέση Ανατολή, ώστε να βρεθεί άμεσα ο Οσάμα Μπιν Λάντεν.

Θα γίνουμε μάρτυρες της ιστορίας τριών φίλων που έκαναν το λάθος να βρεθούν στο Πακιστάν για τον γάμο του ενός και στην πορεία στην εμπόλεμη ζώνη. Πρόκειται για Βρετανούς υπηκόους. Τι να αποδείξεις όμως εκείνη τη στιγμή; Tα απάνθρωπα βασανιστήρια εξαντλούν τους πρωταγωνιστές. Πολλοί εύχονται να είχαν πεθάνει νωρίτερα. Ανακρίσεις επί ανακρίσεων και νέος κύκλος. Εγκλήματα πολέμου που αποσιωπώνται. Άλλοι τρελαίνονται, άλλοι προσεύχονται με το Κοράνι στα χέρια και μία παρέα περιμένει υπομονετικά την ημέρα που ο ήλιος θα ανατείλει ξανά. Μέχρι να φτάσει όμως αυτή πρέπει να αντέξει στο σκοτάδι.


Παρ΄ότι ο φιλελευθερισμός έχει επικρατήσει στις αγορές, βλέπουμε ξεκάθαρα τη χειρότερη μορφή του φασισμού να επανέρχεται στο προσκήνιο στους χώρους κράτησης. Τι διαφορά έχει η συμπεριφορά των δυνάμεων X-ray του ΝΑΤΟ στην προκειμένη περίπτωση σε σύγκριση με αυτές των Ες-Ες; Απαξιώνουν πλήρως την ανθρώπινη οντότητα. Αν γνωρίζεις κάποια στιγμή θα σπάσεις και θα μιλήσεις, αν όχι θα καταλήξεις απλά. Άλλωστε δεν είσαι κάτι παραπάνω από ένας αριθμός. 62, 78, 112 ... Η ιστορία δυστυχώς επαναλαμβάνεται. Ποιος έχει τη δύναμη να καταδικάσει; O Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, η Διεθνής Αμνηστία, η Ευρώπη; Kανείς πέρα από μερικές γραμμές συμπόνοιας.

Την ώρα που γίνονται όμως όλα αυτά εμείς κοιμόμαστε ήσυχοι. Δε νιώθουμε τύψεις. Το πρόβλημα δεν έχει χτυπήσει την πόρτα μας. Ακόμα κι όταν έφτασε κοντά σε αυτήν, με το Βελιγράδι να κατεδαφίζεται ολοσχερώς αρκεστήκαμε σε ανθρώπινη βοήθεια και μερικές δυναμικές συγκεντρώσεις από την μειοψηφία. Ένα σοκαριστικό θέαμα, μία συνταρακτική εμπειρία. "Μπορούσες να μυρίσεις τη βρόμα του θανάτου πάνω σου". Αυτός ο Γολγοθάς από τις τοπικές φυλακές μέχρι το Γκουαντάναμο της Κούβας αποτελεί ένα μάθημα ζωής για όλους μας. "Μη σηκώνεσαι, μην περπατάς, πέσε στα γόνατα". Το σύστημα αρέσκεται να κατασκευάζει ενόχους, ώστε να κρύψει τις αδυναμίες και τα λάθη του.


Τι ακολούθησε; To αφήγημα της απειλής της τρομοκρατίας καλά κρατεί ακόμα και σήμερα. Σε όλον τον κόσμο υψώνονται τείχη, σύμβολα εξουσίας και φαινομενικής ασφάλειας. Αυτός ήταν ο βασικός προεκλογικός λόγος του Ντόναλντ Τραμπ: "τείχος με το Μεξικό". Παράλληλα αναπτύχθηκε το κίνημα των Τζιχαντιστών. Χιλιάδες άνθρωποι νεκροί. Καταδικάζεται καθολικά. Πώς επιβιώνει θα αναρωτηθεί κάποιος εύλογα. Αφενός συντηρεί τον μύθο του κινδύνου για την παγκόσμια κοινότητα κι αφετέρου αγοράζει σταθερά βαρύ οπλισμό από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μία πορεία καθ΄όλα αμφίδρομη. Πώς θα παρουσιαστούν άλλωστε καλοί οι μεγάλοι ηγέτες, αν δεν υπάρχουν απέναντι "κακοί".

Tα παιδιά έχουν γίνει πλέον άντρες. Εκμυστηρεύονται πως νόμιζαν ότι το λεωφορείο θα τους πάει στη σωστή κατεύθυνση. Η ζωή τους έγινε εφιάλτης. Για καλή τους τύχη κατάφεραν να αποδράσουν. Τα σημάδια έμειναν όμως ανεξίτηλα στο σώμα και τη ψυχή τους. Μαζί τους βρέθηκαν περίπου 700 κρατούμενοι, οι 500 ίσως και παραπάνω μην έχοντας σχέση με την Αλ Κάιντα. Σε λιγότερους από δέκα αποδόθηκαν κατηγορίες. Για κάποιους τα δεινά συνεχίστηκαν. Για εμάς αυτή η ταινία αποτελεί τροφή για σκέψη και προβληματισμό. Όχι όμως για ένα λεπτό, για μία ώρα, για μία ημέρα, αλλά για μια ολόκληρη ζωή ...

Να φοβάσαι να βαδίσεις στο σκοτάδι


Θα μπορούσα να μιλήσω για ημερολόγιο καραντίνας, σειρές αναγκαστικού "εγκλεισμού" ή κάτι τόσο κοινότυπο αυτές τις ημέρες. Σήμερα όμως που η φύση παγκόσμια πανηγυρίζει κι απολαμβάνει στιγμές ελευθερίας ή αν θέλετε μία άτυπη εκδίκηση απέναντι στον άνθρωπο, προσπαθώ να έχω όσο το δυνατόν εποικοδομητικό χρόνο δουλεύοντας από το σπίτι και κάνω σκέψεις για το μέλλον. Την ώρα που αρκετοί συμπολίτες μας παρατηρούν παθητικοί τις εξελίξεις κάτω από τη ζεστασιά της κουβέρτας ή του παπλώματος στον καναπέ, θεωρώ πως πρέπει να μείνουμε σε εγρήγορση και να σχεδιάσουμε συλλογικά το αύριο.

Για όλους αυτή η περίοδος είναι μία δοκιμασία. Λέγεται και γράφεται πως όταν τελειώσει ο "όλεθρος" τίποτα δεν θα είναι όπως πριν. Τι εννοούμε όμως; H Eλλάδα κι οι Έλληνες γνωρίζουν καλά από κρίσεις παντός φύσης. Έχουν μάθει να αγωνίζονται με ψηλά το κεφάλι κόντρα σε εξωτερικούς εχθρούς και εφιάλτες. Για να τα καταφέρουν όμως πρέπει να είναι το δυνατόν ενωμένοι. Το διαίρει και βασίλευε διαχρονικά. Αναρωτιέμαι πραγματικά πως μπορεί να συμβεί αυτό. Αντέχεται τόσο μεγάλη δόση των τοξικών μέσων μαζικής ενημέρωσης που προσπαθούν πάση θυσία να κάνουν το μαύρο άσπρο; Πρέπει να έχεις πολύ γερές αντιστάσεις, στιβαρό υπόβαθρο, αυστηρά επιλεγμένη ενημέρωση και κριτική σκέψη για να επιβιώσεις σε αυτόν τον αγώνα.

Μοιάζει με έναν μαραθώνιο. Μία εβδομάδα κι άλλες δύο και βλέπουμε. Ο κόσμος στήνεται κάθε απόγευμα με αγωνία μπροστά στην τηλεόραση στις 18:00 να ακούσει από τον κ.Τσιόδρα πως διαμορφώνεται/εξελίσσεται η κατάσταση. Το κυρίαρχο συναίσθημα είναι ο ΦΟΒΟΣ. Όσο η κατάσταση παραμένει φαινομενικά ελεγχόμενη νιώθεις ένα ... ΟΥΦ! να ακούγεται στην άλλη πλευρά. Οι μέρες περνούν, κάποιοι συμπατριώτες μας κι αρκετές χιλιάδες συνάνθρωποί μας δυστυχώς δεν τα κατάφεραν σε αυτή τη σπουδαία μάχη. Ο αγώνας συνεχίζεται. Είναι μία κατάσταση που κανείς μας δεν περίμενε στο 2020 με την επιστήμη και την τεχνολογία να παρουσιάζονται μέχρι πρότινος άτρωτες.

Παράλληλα όμως αποτελεί το ιδανικό "ΣΟΚ" που ακρωτηριάζει ψυχοσωματικά τις μάζες σε ολόκληρο τον πλανήτη. Τις κάνει πιο ευάλωτες, πιο αδύναμες, στάσιμες. Σε έναν ήδη συντηρητικό κόσμο έρχεται να προστεθεί αυτό. Την ώρα που αγωνιζόμαστε για την πρόοδο, τον πολιτισμό, τα δικαιώματα των ανθρώπων, οι ιδιώτες εκμεταλλεύονται προς όφελός τους ακόμα μία συλλογική τραγωδία. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους κι είναι αμείλικτοι. Το παζλ έρχονται να συμπληρώσουν τα αλλεπάλληλα διαγγέλματα με τα κροκοδείλια δάκρυα των ηγετών για να χρυσώσουν το χάπι. Τι γίνεται όμως όταν η αυλαία πέφτει στα παρασκήνια; Πέφτεις στην παγίδα που σου στήνουν;

Αυτή η απάντηση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την επόμενη ημέρα. Τότε να είσαι σίγουρος πως θα έρθουν να ζητήσουν και τα ρέστα. Θα μιλήσουν και πάλι για ατομική ευθύνη. Εσύ θα πρέπει να μείνεις άνθρωπος πιστός στις αξίες και τα ιδανικά σου, έτοιμος να τους αντιμετωπίσεις με τον διάλογο. Ως τότε όμως προετοιμάσου κατάλληλα. Σκέψου που βαδίζουμε ως κράτος, ως Ευρώπη, ως ευρωπαϊκή ένωση. Ποιοι σταθερά κερδίζουν, πως αντιμετωπίζεται ο Βορράς και πως ο Νότος. Είναι το χρέος σου πρώτιστα προς τον εαυτό σου και στη συνέχεια προς την κοινωνία που σε θέλει ενεργό πολίτη κι όχι ένα ακόμα άβουλο πιόνι.

Γιατί όταν είσαι χαλαρός, είσαι εύκολα διαχειρίσιμος. Κερδίζουν άμεσα κι έμμεσα είτε με την πλύση του εγκεφάλου σου, είτε με την αποχή σου από τα κοινά που για σένα μοιάζει με μία πράξη μέγιστης αντίστασης, αφού "όλοι ίδιοι είναι". Άνω τελεία εδώ. Ξέρετε λοιπόν τι έχει μεγαλύτερη σημασία; Όταν έρθει το καλοκαιράκι να μπορούμε να κοιταχτούμε στα μάτια ξανά, να είμαστε σίγουροι πως κάναμε το καλύτερο δυνατόν ο καθένας μας και να νικήσουμε τον ΦΟΒΟ. Στόχος είναι να φοβάσαι να βαδίσεις τότε στο σκοτάδι. Θα τους κάνει τη χάρη;

parallaxi

Παρασκευή 27 Μαρτίου 2020

Καρδιά Bουνό


Η έκφραση "μεγάλη καρδιά" είχε από την αρχαιότητα θετική σημασία. Έκρυβε μέσα της αλληλεγγύη, βοήθεια, φιλότιμο, υπομονή και ανιδιοτελή διάθεση προσφοράς. Κάτι ανάλογο συναντάμε στην ταινία, "Virgin Mountain"(2015) του Ντράγκουρ Κάρι από την Ισλανδία. Μία μικρή, αλλά ανερχόμενη χώρα της Ευρώπης που μας πρόσφερε τα τελευταία χρόνια έργα όπως το "Κάτω από το δέντρο", το "Winter Brothers" και φέτος το "Μια λευκή, λευκή ημέρα", που κέρδισαν αρκετά βραβεία σε Φεστιβάλ του κόσμου.

Στον κεντρικό ρόλο συναντάμε έναν υπέρβαρο, μοναχικό σαραντάρη. Δεν έχει καταφέρει ακόμα να απογαλακτιστεί από την μητέρα του. Εργάζεται στο αεροδρόμιο, στον τομέα των αποσκευών και με όσα χρήματα κερδίζει επιλέγει να αγοράσει παιχνίδια. Στην πλούσια γκάμα του συναντάς από στρατιωτάκια μέχρι τηλεκατευθυνόμενα αυτοκίνητα. Μοιάζει με συμπλεγματική προσωπικότητα, είναι όμως στην πραγματικότητα ένας αγαθός "μπέμπης" ΧΧL. Παίζει σαν μικρό παιδί. Καταστρώνει στρατηγικές, νιώθει πως τιμά την πατρίδα. Σύντομα όμως ο σύντροφος της μάνας έρχεται να τον ταράξει: "Μήπως πρέπει να ασχοληθείς με τις μάχες της ζωής"; Διαλύει το σύννεφο στο οποίο ταξιδεύει ο Φούσι.

Η κοινωνικοποίηση είναι μία δύσκολη διαδικασία, ειδικά αν αυτή δε συμβεί στην κατάλληλη ηλικία.  Ο πρωταγωνιστής θα υποστεί ένα πολυεπίπεδο μπούλινγκ. Έχει μάθει να αντέχει, να υπομένει, να σκύβει το κεφάλι και να αποχωρεί. "Η ανάμνηση είναι σαν τατουάζ στη ψυχή". Ο καιρός επιτείνει το ψυχολογικό αδιέξοδο, επηρεάζει τη διάθεση. Κι εκεί που μοιάζει καταδικασμένος σε μία μίζερη ζωή, έρχονται τα μαθήματα χορού να χρωματίσουν την καθημερινότητά του, καθώς εκεί θα γνωρίσει τη Σιοφν. Σύντομα θα έρθουν κοντά. Κάτι τους ενώνει. Υπό τους ήχους του "Islands in the Stream" της Dolly Parton το φλερτ κορυφώνεται.

Είναι όμως κάποιοι άνθρωποι που όσο κι αν θέλουν να αγιάσουν τους κυνηγάει η ατυχία. Η μόνη γυναίκα που του τράβηξε την προσοχή είναι μία ακραία κυκλοθυμική προσωπικότητα. Πάσχει από νόσους της ψυχής, όπως η κατάθλιψη. "Να κοιτάς τη δουλειά σου". Ο ίδιος πάντα πρόθυμος να προσφέρει με κατανόηση, με αυταπάρνηση. Θα την αντικαταστήσει για ένα διάστημα ακόμα και στην εργασία της. Μετά από κάθε μπόρα βγαίνει το ουράνιο τόξο και ξανά τα ίδια σε έναν αέναο κύκλο. Ήξεις αφήξεις. Ο Φούσι κινδυνεύει να εγκλωβιστεί σε ένα υπαρξιακό αδιέξοδο. Κρατάει ακόμα ...


Ο Γκούναρ Γιόνσον είναι εξαιρετικός. Μου φέρνει στο μυαλό έναν άλλο "Γίγαντά", αυτόν του Johannes Nyholm. Αληθινός αγωνιστής. Δυσκολεύεται να διαχειριστεί την πρόταση-πρόκληση. "Όταν έρθει η ώρα". Ακόμα και στο πάρτυ ενός φίλου το μυαλό του ταξιδεύει κάπου αλλού. Αποφασίζει να κάνει το μεγάλο βήμα. Πακετάρει, ξεκινάει, φτάνει, ξεφορτώνει. Ανεβαίνει και εισπράττει την απόλυτη αχαριστία με μόλις τρεις λέξεις. Μία σκηνή ανάλογη της επικής στον Daniel Blake, που ακούγεται η πρωταγωνίστρια να λέει στον Ντάνιελ πως δεν αντέχει άλλη αγάπη. Αυτός είναι ο κόσμος.

Δεν μένει πια χρόνος μετά από μία τόσο έντονη περιπέτεια. Μία τεράστια δοκιμασία κατά την οποία ξεπέρασε τα όρια. Δε θα φωνάξει, δεν θα τρελαθεί. Σφίγγει τη γροθιά κι αποφασίζει πολύ πιο ώριμος μία επανεκκίνηση. Ακολουθεί τον δύσκολο δρόμο. Έχει έρθει η ώρα για μία νέα ζωή. Έχει πια "ενηλικιωθεί". Έχει νικήσει τους φόβους του. Ως μοναδική ανάμνηση κρατάει τις ώρες που πέρασε με την πραγματική (μικρή του) φίλη. Δίνει ξανά ραντεβού στο αεροδρόμιο, στο μέρος που δούλεψε για χρόνια. Αυτή τη φορά όμως το δρομολόγιο δεν έχει επιστροφή. Η κάμερα ξεμακραίνει, το ταξίδι ξεκινά ...

Τετάρτη 25 Μαρτίου 2020

Πού είναι το σπίτι του φίλου μου


Ανατρέχουμε με ιλιγγιώδη ταχύτητα και ταυτόχρονα τη δέουσα προσοχή που του πρέπει στο έργο του κορυφαίου Ιρανού σκηνοθέτη Άμπας Κιαροστάμι. Γεννήθηκε το καλοκαίρι του 1940 στην Τεχεράνη. Το 1967 θεμελίωσε το ίδρυμα για την Πνευματική ανάπτυξη παιδιών και νέων. Υπήρξε ο εγκέφαλος, ο οδηγός του ρεύματος του νέου ιρανικού σινεμά. Το έργο του, "Πού είναι το σπίτι του φίλου μου" (1987), τον καταξίωσε στον Δυτικό κόσμο κι αποτελεί το πρώτο μέρος της τριλογίας του Κόκερ (ακολούθησαν τα "κι η ζωή συνεχίζεται (1992) και "Μέσα στους Ελαιώνες" (1994). Θεωρείται ίσως ο σημαντικότερος σκηνοθέτης της δεκαετίας του 90΄. Έφυγε άδικα από τη ζωή το καλοκαίρι (και πάλι) του 2016 στο Παρίσι νικημένος από την επάρατη νόσο.

Ένας δάσκαλος μπαίνει στην τάξη. Έχει απόλυτο ύφος. Τα νεαρά αγόρια μοιάζουν φοβισμένα. Επιτελεί το δύσκολο έργο να τους μάθει γράμματα. Εξηγεί πόσο σημαντική είναι η συνέχεια στη γνώση. Γι΄αυτό ο κάθε μαθητής πρέπει να έχει το τετράδιό του. Εκεί μπορεί να ανατρέξει ανά πάσα στιγμή και να δει την πρόοδό του. Ο πρωταγωνιστής μας επιστρέφει στο σπίτι. Ο πατέρας στη δουλειά να εξασφαλίσει τα προς το ζην, η μητέρα τις οικιακές υποχρεώσεις. Είναι ο μεγάλος τους πρέπει να βοηθήσει κι αυτός με τα κοντινά ψώνια. Έχει κάνει όμως ένα μεγάλο λάθος. Πήρε καταλάθος το τετράδιο του συμμαθητή του. Σύντομα βρίσκει την αφορμή να φύγει από το σπίτι κι η "οδύσσειά" του ξεκινάει. Τρέχει τρέχει τρέχει ...


Αγνοεί τους κινδύνους με όπλο τον παρορμητισμό της ηλικίας του. Διασχίζει βουνά, πεδιάδες. Συναντάει μία αγελάδα, κότες κι άλλα ζωντανά. Ο σκηνοθέτης μας συστήνει τον τόπο του. Μία περιπλάνηση που διαρκεί για ώρες, δεμένη με εξαιρετική τοπική μουσική. Η ηθική της αθωότητας, το αίσθημα της ευθύνης, η ευγένεια κι η καλλιέργεια που σου προσφέρει η μόρφωση και το σχολείο. Σε όλη αυτή τη διαδρομή ο "μαέστρος" μας απεικονίζει δεξιοτεχνικά την τοπική κοινωνία. Θέλει να μας δείξει πως συνδέονται οι γενιές. "Το μέρος του καθενός είναι άλλο πράγμα". Παραδόσεις που περνούν από γενιά σε γενιά. Δίνει σαφή έμφαση στο ταξίδι όπως πολλοί σπουδαίοι στοχαστές στο πέρασμα των χρόνων.

Πέφτει σιγά σιγά το σκοτάδι. "Αν αργήσω θα τελειώσει το ψωμί". Μοιάζει σαν μία ημέρα-πορεία ενηλικίωσης. Ο Αχμέντ γίνεται μέσα σε μία ημέρα από παιδί ... άντρας. Είναι αποφασισμένος να φέρει σε πέρας την αποστολή του. Οι μεγάλοι μοιάζουν αδιάφοροι. Ο καθένας πλατιάζει με τις φλυαρίες του κι ο χρόνος περνάει. Μην έχοντας άλλη επιλογή επιστρέφει σπίτι. Θα καθίσει αξημέρωτα να γράψει τις ασκήσεις του συμμαθητή του. Το πρωί θα πάει καθυστερημένα στο σχολείο. Θα του το δώσει έτοιμο στα κρυφά. Ο δάσκαλος θα ελέγξει. Μικρή σημασία έχει από εδώ και πέρα η συνέχεια. Η αλληλεγγύη έχει ήδη κερδίσει.


Αυτός πρέπει να είναι ο πραγματικός στόχος των βαθμίδων εκπαίδευσης. Να φτιάξουν πρώτα απ΄όλα σωστούς ανθρώπους και στη συνέχεια να τους κάνουν ικανούς να σκεφτούν και να αναζητήσουν την πραγματική γνώση στο αντικείμενο με το οποίο θα αποφασίσουν να ασχοληθούν. Ο Κιαροστάμι μας μιλάει με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο για αυτά τα πολύ σημαντικά ζητήματα της ζωής. Τονίζει τη σημασία της επικοινωνίας, το ομαδικό πνεύμα, την αξία της πραγματικής φιλίας. Αρχές που σε οδηγούν ως πυξίδα στο υπόλοιπο της ζωής σου.

Σπουδαία προσωπικότητα ο Ιρανός. Ένας καλός φίλος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης. Ήρθε μάλιστα στην πόλη μας το 1992. Άφησε παρακαταθήκη τεράστιο έργο στις επόμενες γενιές και μία γενιά σκηνοθετών όπως ο Τζαφάρ Παναχί κι ο Ασγάρ Φαραντί που συνεχίζουν την "μαχητική κινηματογραφία" σε δύσκολα χρόνια. Χρυσός Φοίνικας για το "Taste of Cherry" (1997) και το μεγαλύτερο βραβείο στη Βενετία το 1999 με το "Ο άνεμος θα μας πάρει". Αναζητεί κι αυτός τις μικρές μικρές καθημερινές λεπτομέρειες μέχρι να φτάσει ο καθένας στη δική του προσωπική Ιθάκη.

Δευτέρα 23 Μαρτίου 2020

Κλειστή κουρτίνα


Ο Τζαφάρ Παναχί ανήκει αδιαμφισβήτητα στους σπουδαίους σκηνοθέτες του ιρανικού σινεμά. Ανατρέχουμε σε μία ταινία του 2013. Ο λόγος για το "Closed Curtain" που τιμήθηκε με Αργυρή Άρκτο Σεναρίου στο 63ο Φεστιβάλ του Βερολίνου. Όπως και με τη φετινή Χρυσή Άρκτο του Μοχάμεντ Ρασούλοφ (There is no Evil), ο σκηνοθέτης έλαμψε διά της απουσίας του, καθώς το σκληρό καθεστώς του Ιράν δεν αφήνει κανένα περιθώριο ευελιξίας στους καλλιτέχνες. Εν πολλοίς αυτή είναι κι η υπόθεση του σπουδαίου φιλμ που ξαναείδαμε πρόσφατα.

Ένα υπέροχο σπίτι με θέα στη θάλασσα. Μία καγκελόπορτα κλείνει. Μοιάζει να σφραγίζεται. Ακολουθούν τα παράθυρα. Σιγά σιγά κλείνουν κι οι κουρτίνες από το ισόγειο μέχρι τη σοφίτα. Από πάνω τους έρχεται ένα μαύρο πανί. Το φως κρύβεται. Μοιάζει σαν να πέφτει η αυλαία στο Θέατρο. Τι θα μας δείξει ο δημιουργός, τι κρύβεται άραγε στα παρασκήνια; Στο κεντρικό φόντο ένας συγγραφέας, άνθρωπος του πολιτισμού κι αυτός, πασχίζει να ολοκληρώσει το έργο του. Μοναδικός του συμπαραστάτης, ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου, ο πιστός του σκύλος.


Κι όμως αυτό που θα φάνταζε ως παράδεισος για τον καθένα μας, παρουσιάζεται ως φυλακή της ψυχής. Ανεβαίνει, κατεβαίνει, κάνει δουλειές. Κινείται σπασμωδικά. Η μοναξιά του τρώει το σαράκι αργά. Ξαφνικά δύο νέοι άνθρωποι εισέρχονται στην οικεία του. Άγνωστο το πως. Αιφνιδιάζεται. Οι αρχές φτάνουν μέχρι την πόρτα. Ο ίδιος κάνει το χρέος του. Η νεαρή κοπέλα μένει μαζί του. Κανείς δε γνωρίζει για πόσο. Του δίνει όμως την ευκαιρία να αλληλεπιδράσει με κάποιον όλο αυτό το διάστημα. Αν στο "Taxi" είχαμε ένα μωσαϊκό της κοινωνίας της Τεχεράνης, εδώ έχουμε μία καταβύθιση στα άδυτα του "εγκλωβισμένου".

Ο μαθητής του Άμπας Κιαροστάμι ("Μέσα στους Ελαιώνες"), αφιερώνει μεγάλο μέρος του έργου του στον παράγοντα ΓΥΝΑΙΚΑ. Η θέση της στο θεοκρατικό μοντέλο γνωστή. Ο ίδιος της δίνει μία επαναστατική χροιά, μία δυνατή φωνή να ακουστεί. Από τον "Κύκλο" στο "Οffside" και συνεχίζει ... Με αληθινό σεβασμό, με διάθεση κατανόησης, με ειλικρινή αντίληψη περί ισότητας. Για κακή του τύχη γεννήθηκε στον λάθος τόπο. Ποτέ μου όμως δεν το έβαλε κάτω. Σιωπηλά βιώνει τον πόνο της εικοσαετούς απαγόρευσης εξόδου από την πατρίδα και ανά διαστήματα μας στέλνει τα μηνύματά του.


Πρόκειται για μία εσωτερική καταβύθιση. Μόνο αν παλέψεις, πονέσεις, αντιδράσεις θα φτάσεις εκεί που πρέπει. Κανένας δρόμος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα και καμία διαδρομή δεν είναι δίχως αγκάθια. Ίσως μάλιστα να είναι πιο δύσκολο όταν ο πειρασμός της θάλασσας είναι μόλις λίγα μέτρα μπροστά σου. Άλλοτε νιώθεις πως σε καλεί με τις σειρήνες να σου σιγοτραγουδούν κι άλλοτε πως σε τιμωρεί με τον δικό της ιδιαίτερο τρόπο. Δίκοπο μαχαίρι. Έρχεται όμως κάποιος να σε "ξεκλειδώσει", να σε αναστήσει, να σου βρει τη λύση και να σου δώσει τη δύναμη να συνεχίσεις.

Το έργο του Παναχί είναι διαφορετικό από του έτερου σύγχρονου μεγάλου σκηνοθέτη του Ιράν, Ασγάρ Φαραντί. Εδώ μαζί με τον πρωταγωνιστή Καμπουζιά Παρτοβί φτιάχνουν μία μελαγχολική ακτινογραφία ενός "αντιφρονούντα" στη χώρα της Μέσης Ανατολής. Προσπαθεί να μην τρελαθεί με όλα όσα βιώνει και φαντάζουν για τον περίγυρο απόλυτα φυσιολογικά. Γνωρίζει βαθιά μέσα του όμως πως έχει ένα ηθικό χρέος προς τους συμπατριώτες και τον εαυτό του να δημιουργήσει με όσα μέσα έχει. Για το πριν, το παρόν και το μέλλον. 

Το απαγορευμένο "έλκει"


Η αλήθεια είναι πως ζούμε πρωτόγνωρες καταστάσεις. Ο κατ΄οίκον περιορισμός δεν είναι κάτι που εύκολα αποδέχεσαι αν είσαι ελεύθερο πνεύμα και ανήσυχη ύπαρξη, μοιάζει όμως μονόδρομος όπως διαμορφώθηκε η κατάσταση. Δεν είναι ψέμα πως η Ευρωπαϊκή Ένωση ολιγώρησε, όπως κι η Μεγάλη Βρετανία, αλλά κι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Το ευτυχές είναι πως δε βιώνουμε, τουλάχιστον ακόμα, την εκατόμβη θυμάτων της Ιταλίας και της Ισπανίας. Πόλεμος νεύρων που απαιτεί ψυχραιμία, υπομονή και φυσικά να υπακούμε το δυνατόν στις εντολές του Υπουργείου Υγείας.

Το εύκολο είναι να αποβλακωθούμε με την τηλεόραση. Είτε με τις αλλεπάλληλες ενημερωτικές εκπομπές που προκαλούν φόβο και κακή ψυχολογία στην πλατιά μάζα των θεατών, είτε με ευτελούς περιεχομένου προγράμματα που υποτίθεται βοηθούν την κοινή γνώμη να ξεχαστεί και να ψυχαγωγηθεί όσο παραμένει στον καναπέ. Πολλοί νεαροί το ρίχνουν σε παιχνίδια στον προσωπικό τους υπολογιστή. Είναι σημεία των καιρών. Νιώθουν πως με αυτόν τον τρόπο εκτονώνονται. Μέσα σε όλα αυτά όμως πιστεύω ότι μόλις περάσει η μπόρα θα έχουμε ένα ουράνιο τόξο.

Το απαγορευμένο έχει μία μαγική δύναμη να έλκει. Από την αρχαιότητα, από τον απαγορευμένο καρπό. Τα παιδιά που βιώνουν αυτήν την αναγκαστική καθημερινότητα, ίσως όταν τους επιτραπεί βγουν μαζικά στα γήπεδα, στα σχολεία, σε όσες αλάνες έχουν μείνει στις μεγαλουπόλεις. Το παιχνίδι θα επιστρέψει κάτω από τον καθαρό ουρανό αντί για τις σκοτεινές αίθουσες με τους υπολογιστές. Ίσως οι νέοι στραφούν ξανά στον αθλητισμό κι αυτό θα έχει πολλαπλά οφέλη για την υγεία τους, αλλά και για την κοινωνία γενικότερα. Νους υγιής, εν σώματι υγιεί. Υπάρχει κι αυτή η πλευρά της ζωής που αρκετοί αγνοούν, δε τη γνώρισαν διότι κανείς δεν τους την έδειξε.

Είμαι ένας άνθρωπος που μεγάλωσε έτσι. Ακόμα μετρώ κέρδη και πιστέψτε με αξίζει τον κόπο. Αυτή η περίοδος δοκιμασίας ίσως είναι το εφαλτήριο, ώστε να κάνουμε ένα βήμα προς τα πίσω με την καλή έννοια. Γενιές ανθρώπων μεγάλωσαν με αυτόν τον τρόπο. Γυμνάστηκαν, το χάρηκαν, μάλωσαν, δόμησαν σχέσεις ζωής. Έχω την ελπίδα, που σιγά σιγά δυναμώνει και γίνεται πεποίθηση πως θα επιστρέψουμε στην αληθινή φιλία, στην άμεση επαφή, στην επικοινωνία με τον διπλανό μας που χάθηκε κι είναι μέγιστη ευκαιρία να ανακτηθεί.

Mέχρι τότε όμως δε χωρούν ηρωισμοί. Είναι λάθος να περπατήσουμε στη νέα παραλία της πόλης, είναι λάθος να πάρουμε την παρέα μας και να παίξουμε μπάσκετ. Αυτή είναι η στιγμή να μείνουμε σπίτι. Να προστατεύσουμε τους οικείους μας, τις ευάλωτες ομάδες. Να σπάσουμε την αλυσίδα μετάδοσης του ιού. Σίγουρα κάτι τέτοιο δεν ταιριάζει με την ιδιοσυγκρασία μας. Είμαστε λαός εξωστρεφής. Ο ήλιος λάμπει και σηματοδοτεί τον ερχομό της άνοιξης. Μιας άνοιξης όμως διαφορετικής από τις άλλες. Αυτό το πέρασμα από τον χειμώνα στο καλοκαίρι κρύβει κινδύνους. Καλούμαστε να τους αποφύγουμε.

Αισιοδοξώ ... Ίσως και πάλι απογοητευτώ. Προσπαθώ όμως να βρω μια ηλιαχτίδα να πιαστώ μέσα από τα σύννεφα και την μπόρα που μας καταβρέχει. Αυτό είναι το χρέος της νέας γενιάς. Αυτός είναι ο ρόλος της. Με σοβαρότητα και σύνεση να προχωρήσει. Να γίνει οδηγός. Είναι δεδομένο άλλωστε πως στο μέλλον θα έρθουν νέες "χιονοστιβάδες" και πρέπει να μας βρουν προετοιμασμένους. Καλή δύναμη σε όλους, καλό κουράγιο σε όσους εργάζονται στην πρώτη γραμμή. Μακριά από τον πανικό και την ημιμάθεια. Ελπίζω πως θα τα πούμε ξανά σύντομα ...

φωτο:Δ.Κανονίδης

Ο Παπαφλέσσας


Μία ελληνική ταινία του 1971 μπορεί να σε αγγίζει ακόμα και το 2020, πενήντα χρόνια μετά. Ο λόγος για τον "Παπαφλέσσα" του Ερρίκου Ανδρέου σε συμπαραγωγή Τζέιμς Πάρις και Φίνος Φιλμ. Το πορτραίτο ενός παπά που πέταξε τα ράσα, φόρεσε τη φουστανέλα και πήρε τα όπλα στον μεγάλο αγώνα για την απελευθέρωση της πατρίδας το 1821. Μία εμβληματική προσωπικότητα που πρωτοστάτησε στον ξεσηκωμό της Πελοποννήσου κι έπαιξε αποφασιστικό ρόλο με τη θυσία του, ώστε η λάβα της Επανάστασης να μη σβήσει την ώρα που εσωτερικές έριδες έφερναν μαθηματικά εμφύλιο σπαραγμό και κατάρρευση.

Ο "Έλληνας ζυγό δεν υπομένει". Άργησε, αλλά όταν το πήρε απόφαση κατατρόπωσε τον πολυάριθμο εχθρό, που ακόμα και με την αρωγή του Αιγυπτίου, Ιμπραήμ εν τέλει νικήθηκε. Ιστορικά το πρώτο ελληνικό κράτος είχε γεωγραφικά την Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα. Ο Γρηγόριος Δικαίος έπεσε τελικά στο Μανιάκι το 1825, μετά από τέσσερα χρόνια αδιάκοπου αγώνα. Ένας άνθρωπος που είχε τη φλόγα στα μάτια και τα λόγια σήκωναν θύελλα, κύματα ενθουσιασμού. Πέρασε από πολλά στάδια. Έκανε όπως δείχνει η ιστορία λάθη και τελικά θυσιάστηκε για τις εννέα γραμμές της σημαίας: "Ελευθερία ή Θάνατος".


H ταινία προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και έγινε αντικείμενο έντονης συζήτησης κι αντιφάσεων. Οι φοιτητές αποδοκίμασαν έντονα. Ο Παπαμιχαήλ εξερράγη με το γεγονός. Βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας, αρτιότερης παραγωγής (κόστισε 12.000.000 δραχμές), ενώ τιμήθηκε κι ο σκηνογράφος-ενδυματολόγος Διονύσης Φωτόπουλος. Στο καστ εκτός από τον πρωταγωνιστή Δημήτρη Παπαμιχαήλ συναντάμε επίσης τους Κάτια Δανδουλάκη, Δημήτρη Ιωακειμίδη, Χρήστο Πολίτη, Αλέκο Αλεξανδράκη, Στέφανο Στρατηγό και Μάκη Ρευματά.

Θεωρώ πολύ σημαντικό πως η ταινία δεν μένει στην επιφάνεια των γεγονότων όπως τα βιβλία ιστορίας στο σχολείο. Αφήνει ξεκάθαρη αιχμή για τον αυτοκαταστροφικό χαρακτήρα των Ελλήνων. "Μας έφαγαν τα αξιώματα". Γνωρίζετε αλήθεια ότι ο Κολοκοτρώνης, ο θρυλικός γέρος του Μοριά πέθανε από ελληνικά χέρια, γνωρίζετε επίσης τα βασανιστήρια που υπέστην ο Νικηταράς, "ο τουρκοφάγος" από Έλληνες φιλικούς προς τον βασιλιά Όθωνα, μετά τον θάνατο του πρώτου κυβερνήτη, Ιωάννη Καποδίστρια; Και φυσικά αυτά είναι μόνο στην κορυφή του βουνού.


Φαντάζομαι ότι ήδη αναρωτιέστε πως δόθηκαν τόσα χρήματα για μία ελληνική παραγωγή; Μία ματιά στη χρονολογία παραγωγής εξηγεί πολλά. Μιλάμε για την μαύρη περίοδο της χούντας των Συνταγματαρχών. Ήθελαν να τονίσουν το εθνικό φρόνημα, αλλά ίσως πέτυχαν το αντίθετο αποτέλεσμα, καθώς ο κόσμος κι ειδικά οι νέοι ξεσηκώθηκαν μαζικά περίπου δύο χρόνια μετά. Γι΄αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζεις την ιστορία και να κατανοείς τις καταστάσεις. Ο σοφός ελληνικός λαός μας λέει πως οι καλοί γνώστες αποφεύγουν τα ίδια λάθη στο μέλλον.

Μία εξαιρετική ταινία με διαχρονική αξία. Σε κρατάει από την αρχή μέχρι το τέλος σε ένταση. Έχεις τη σχετική αγωνία. Αποτελεί την αρχή, την αφετηρία για να φτάσεις στην πραγματική γνώση εφόσον το επιθυμείς. Κάπως έτσι ξεκίνησα όταν ήμουν μαθητής δημοτικού, το ίδιο θα έκανα και σήμερα πολλά πολλά χρόνια μετά, αν ήμουν στο ίδιο σημείο. Τότε που οι πόλεμοι ήταν αντρική υπόθεση. Με το τουφέκι ή ακόμα και με το σπαθί σώμα με σώμα. Σήμερα ζούμε μία εντελώς διαφορετική μορφή, την εξέλιξη του "ψυχρού πολέμου".

Παρασκευή 20 Μαρτίου 2020

Supa Modo


To Διεθνές Φεστιβάλ της Ολυμπίας για παιδιά και νέους σε συνεργασία με την παιδική και νεανική ταινιοθήκη-Νεανικό πλάνο παρουσιάζουν την ταινία "Supa Modo" του Λικαριόν Γουαϊνάινα. Πρόκειται για ένα συγκινητικό σκηνοθετικό ντεμπούτο που ξεκίνησε τη διαδρομή του από το Βερολίνο, μέτρησε συνολικά 44 βραβεία κι αποτέλεσε την επίσημη υποψηφιότητα της Κένυας πέρυσι, στην 91η τελετή των OSCARs. Αυτά τα φιλμ συνήθως προβάλλονται για παιδιά, αλλά είναι ικανά να αγγίξουν σε βάθος τους ενήλικες. Πάντα για μένα αποτελούν προτεραιότητα όταν έχω την ευκαιρία να τα παρακολουθήσω.

Ξεκίνημα σε μία σκοτεινή αίθουσα. Μικρά παιδιά παρακολουθούν στην μεγάλη οθόνη μία προβολή ανάλογη των ταινιών του Τζάκι Τσαν. Είναι χαρούμενα, τους γεμίζει. Ονειρεύονται πως μπορούν να αποκτήσουν τη δύναμη κάποιου υπερήρωα. Κανείς δε φαντάζεται το περιβάλλον μέσα στο οποίο διαδραματίζεται το σκηνικό. Η Τζοάννα πρέπει να αποχωρήσει. Ένα εννιάχρονο αγγελούδι που ταλαιπωρείται από σοβαρή ασθένεια. Δε φαίνεται, δεν το έχει καταβάλει. Αντιμετωπίζει με απαράμιλλο θάρρος, δύναμη χιλίων λεόντων και την αθωότητα της ηλικίας την κατάσταση.

H μαία του χωριού Μακουένι αναγκαστικά σταματά τη δουλειά. Η μητέρα εξελίσσεται σε τραγική φιγούρα. Καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στη λογική και το συναίσθημα. Η κοινωνία που εκ πρώτης αδυνατεί να κατανοήσει, γίνεται ένα με την οικογένεια κι ανταποκρίνεται τρυφερά δίχως τυμπανοκρουσίες. Από το σπίτι ξεκινάει η λύση και δίνεται τελικά συλλογικά. "Πρέπει να κάνουμε κάτι γι΄αυτήν". Αποθέωση της αδελφικής αγάπης, της αλληλεγγύης, της συνοχής της κοινότητας. Ακούγεται μία προσευχή που ηχεί από άκρη σε άκρη.


Μέσα από το φιλμ αναδεικνύεται εκτός των άλλων η καθηλωτική δύναμη του σινεμά. Γίνεται κομμάτι της παιδείας αυτών των νέων. Τι μένει άλλωστε στη ζωή; Οι στιγμές. Η χαρά, το χαμόγελο, η ανεμελιά. Από την άλλη, η ικανοποίηση ότι προσφέραμε σε αυτούς που αγαπάμε όσα περισσότερα μπορούσαμε. Κι εκεί που η αισιοδοξία μας χτυπάει κόκκινο, ακούγεται ένας βήχας, που μας επαναφέρει στην περισυλλογή. Προφταίνουμε να κάνουμε το όνειρό μας πραγματικότητα σε όσο χρόνο απομένει; Είναι καθαρά θέμα ανθρώπου ή ανθρώπων, δηλαδή περιβάλλοντος αν θέλετε.

Η ιστορία είναι εμπνευσμένη από αληθινά γεγονότα και αρκετές στιγμές αποκτά "θεατρικότητα", ζωντάνια που την κάνει να ακροβατεί στα όρια του ντοκιμαντέρ. Αναρωτιέμαι, αν η Τζο ήταν στην Ευρώπη, στην Κίνα ή στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής θα είχε καλύτερες πιθανότητες να ιαθεί ή να πάρει παράταση ζωής; Κανείς δε το γνωρίζει, κανείς δεν μπορεί να το υποστηρίξει με ασφάλεια. Είναι λυπηρός ο τρόπος. Μακάρι ο Θεός ή όποια ανώτερη δύναμη να μπορούσε να προλάβει ανάλογα περιστατικά.

Με συγκίνηση έπεσαν οι τίτλοι τέλους. Το πείσμα της πρωταγωνίστριας της ιστορίας αποτέλεσε το έναυσμα και για τα υπόλοιπα παιδιά. Τώρα είναι τα ίδια οι σούπερ ήρωες. Έχουν τη δική τους ταινία. Η κοινωνία ανέπτυξε συνεκτικούς δεσμούς. Η ζωή φυσικά συνεχίζεται. Υπάρχει κι αυτός ο κόσμος σήμερα. Μακριά από την τεχνολογία, μακριά από το σύγχρονο νεοφιλελεύθερο μοντέλο. Νιώθω χαρούμενος που έγινα κοινωνός αυτού του έργου. Κέρδισε τον σεβασμό και την εκτίμηση μου!

Μια εικόνα... χίλια πίξελς

Μένουμε σπίτι! Το ιδανικότερο σύνθημα και ο αποδοτικότερος τρόπος περιορισμού της εξάπλωσης του ιού. Αποφάσισα σήμερα για να ξεφύγω από τους τέσσερις τοίχους να κάνω μια βόλτα με το αυτοκίνητο. Μετά λύπης μου διαπίστωσα ότι αρκετοί συμπολίτες μας σουλατσάρουν στην παραλία Θεσσαλονίκης σα να μη συμβαίνει τίποτα. Αδιαφορώντας; Αισιοδοξώντας; Ο καθένας κρίνει την κατάσταση όπως θέλει. Δεν μένεις σπίτι μόνο για να μην κολλήσεις, αλλά κυρίως για να μη διασπείρεις τον ιό στην κοινότητα. Αλλά όπως είπε και ένας φίλος, "το απαγορευμένο έλκει".
Πολλά τα κάγκελα και οι τοίχοι τριγύρω. Ελπίζουμε, τουλάχιστον, να μην έχει σύννεφα για να βλέπουμε τον ουρανό κατά τη δύση του ηλίου. Αυτή τη μαγεία δεν μπορεί να μας την απαγορεύσει κανείς.
Και εκεί που κορόιδευα την υποχρεωτική κατ' οίκον καραντίνα στις άλλες χώρες, με ακόμη και στρατό στους δρόμους, φαίνεται πως θα τα βιώσουμε και αυτό.
Φοβάμαι την ανευθυνότητα.

20/3/2020
Τάσος Τσιφτσής

Πέμπτη 19 Μαρτίου 2020

To διαζύγιο: Η δίκη της Βιβιάν Αμσαλέμ


Συνήθως όταν μιλάμε στο Ισραήλ για πολιτικό σινεμά το μυαλό μας πηγαίνει και κάνει ενστικτωδώς τη σύνδεση με τους Παλαιστίνιους. Εδώ κλεινόμαστε σε μία δικαστική αίθουσα και ζούμε εκ των έσω την περιπέτεια μίας γυναίκας που έχει αποφασίσει να πάρει διαζύγιο από τον άντρα της. Η τελευταία της ταινία της Ρόνιτ Ελκαμπέτς που δύο χρόνια μετά έχασε την μάχη με τον καρκίνο. Ένα συγκινητικό πορτραίτο μίας αγωνίστριας της ζωής που τιμήθηκε με 15 βραβεία σε Φεστιβάλ του κόσμου, ενώ αποτέλεσε την επίσημη υποψηφιότητα της πατρίδας στην 87η απονομή των OSCARs το 2015..

Η σκηνοθέτης δε χρονοτριβεί, δε χάνει στιγμή, μας μεταφέρει κατευθείαν στην καρδιά των γεγονότων. Η πρωταγωνίστρια πρέπει να πείσει το δικαστήριο των ραβίνων μαζί με τον εξαιρετικό συνήγορό της πως δικαιούται την "ελευθερία" της για να συνεχίσει ήρεμη τη ζωή της. Ο τελευταίος λόγος όμως ανήκει στο σύζυγό της, Ελισά που αρνείται πεισματικά να συναινέσει. Φαίνεται πως δεν αντέχει ο εγωϊσμός του να αποδεχθεί το αίτημα της Βιβιάν. Μαζί έχουν τρία παιδιά. Το μικρότερο είναι ακόμα κάτω από τη στέγη της πατρογονικής εστίας.


Για δύο περίπου ώρες βιώνουμε τον αγώνα τριών ετών σε διαδοχικά επεισόδια. "Ελάτε σε δύο εβδομάδες, σε δύο μήνες, σε έξι μήνες''. Το αποτέλεσμα το ίδιο. Ο χρόνος περνάει, τρέχει. Ένα μαρτύριο δίχως τέλος. Καλούνται μάρτυρες. Ένα μωσαϊκό του ισραηλιτικού λαού περνάει μπροστά από τα μάτια του θεατή. Προσωπικότητες διαφορετικές μεταξύ τους. Οι γυναίκες μοιάζουν στην πλειοψηφία του μετά τον γάμο να "ανήκουν" στον άνδρα. Ο απόλυτος ευνουχισμός της αυτοδιάθεσής τους. Κυριαρχεί ο φόβος κι ας μην το παραδέχονται δημόσια.

Η Ρόνιτ Ελκαμπέτς σκηνοθετεί τον εαυτό της. Έχει τόση δύναμη, τόση υπομονή, αντιμετωπίζει με πραότητα όλη αυτή την εξουθενωτική παλινδρόμηση. Συγκρατεί σχεδόν μέχρι εσχάτων τα νεύρα και τις αντιδράσεις της. Ανταλλάσσει κλεφτές ματιές με τον άντρα της προσπαθώντας να του ζητήσει κατανόηση. Τον παρακαλεί. Έχει μισήσει το σύστημα, έχει μισήσει τη θρησκεία. Μία απίστευτη κωλυσιεργία κι αμφίβολη η τελική έκβαση. "Η δικαιοσύνη έχει την ικανότητα να λύνει τις πιο σύνθετες υποθέσεις". Ακούγεται τόσο ειρωνικό ...


Το θετικό είναι ότι από τη διαμάχη απέχουν τα τέκνα. Είναι πολύ σημαντικό. Είναι υπόθεση των μεγάλων. Δεν πρέπει να αλλοιωθεί η εικόνα που έχουν για τους γονείς. Η μητέρα πάνω στην απελπισία της καπνίζει. Ο αγώνας του δικηγόρου Καρμέλ, θυμίζει την περσινή "Συνήγορο" που κέρδισε τον Χρυσό Αλέξανδρο στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Η δικαίωση είναι ένα προσωπικό στοίχημα. Μία υπόθεση τιμής για τον ίδιο. Κι εκεί που όλα δείχνουν μαύρα κι εκεί που ο βίος έχει γίνει αβίωτος, έχουμε μία μεταστροφή; Mπορεί κανείς όμως να είναι σίγουρος;

Μία φοβισμένη κοινωνία. Κυριαρχούν οι τύποι και το γράμμα του νόμου. Το δικαστήριο αδυνατεί να μπει στην ουσία της υπόθεσης. Κανείς δεν μίλησε ξεκάθαρα. Άπαντες έδειξαν μία συμπάθεια για την μία ή την άλλη πλευρά, ως εκεί. Έχουν συμβιβαστεί με τα λίγα. Από τις Κάννες, στο Τορόντο και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η παρακαταθήκη της Ελκαμπέτς στο σινεμά και στις γυναίκες του Ισραήλ. Θα την μνημονεύουν για χρόνια, καθώς η τέχνη αντιγράφει τη ζωή κι η ζωή την τέχνη.

Τετάρτη 18 Μαρτίου 2020

Plastic China


Φέτος λόγω ιδιαζουσών συνθηκών δεν απολαύσαμε το 22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Τα πάντα ήταν έτοιμα. Δημοσιεύσαμε ακόμα και την επιλογή ταινιών. Ίσως γίνει στα τέλη του Μάη, ίσως κι όχι. Αυτή τη στιγμή προέχει το κοινό καλό κι η ανθρώπινη ζωή. Ανατρέχω στο 2017, τρία χρόνια πριν στην ίδια διοργάνωση. Τότε που οι "Μηχανές" από την Ινδία κατέκτησαν τον Χρυσό Αλέξανδρο. "Πλαστική Κίνα" του Τζιου-λιανγκ-Ουάνγκ με έξι βραβεία σε Φεστιβάλ του κόσμου. Μία ταινία που πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία με στόχο να αφυπνίσει συνειδήσεις.

Ένα 11χρονο κοριτσάκι ανάμεσα σε έναν βούρκο από μολυσμένα ύδατα και πλαστικά παντός τύπου. Αυτή είναι η μεγάλη εικόνα. Σύντομα στο φόντο μπαίνουν οι γονείς. Δύο αντιδιαμετρικά διαφορετικές προσωπικότητες. Ο ένας (Κουν) πασχίζει να βγάλει τα απαιτούμενα χρήματα για να μορφώσει τα παιδιά του, ο άλλος-αχρείος (Πενγκ) νομίζει πως τα ξέρει όλα: να ξημερώσει κι αύριο κι όλα καλά. Συνεχώς καπνίζει. Η Γι Τζιε έχει την ατυχία να ανήκει στη δεύτερη οικογένεια. Ένα έξυπνο κορίτσι που επιζητά την μόρφωση και κάθε ευκαιρία να εξελιχθεί με απώτερο σκοπό να διαφύγει από αυτή τη ζοφερή πραγματικότητα.


Με αφορμή την πανδημία του κορονοϊού που ξεκίνησε από την Κίνα και μελετώντας αυτό το διάστημα δύο ενδιαφέροντα βιβλία, τα "Υψώνοντας Τείχη" του Tim Marshall και "το Κράτος στην Κίνα 1949-2019" του Δημήτρη Καλτσώνη ανατρέχω σε αυτήν την εξαιρετική ταινία τεκμηρίωσης. Τα πάντα είναι αλυσίδα δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Τα παιδιά, ειδικά στην επαρχία διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο να μολυνθούν άθελά τους από ποικίλες αιτίες. Κάπως έτσι φημολογείται πως άρχισε η διασπορά του COVID-19 που πέρασε από κάποιο ζώο στον άνθρωπο, με τη συνέχεια γνωστή και τις δυσμενείς συνέπειες σε ολόκληρη την ανθρωπότητα.

Διανύουμε χρόνια δύσκολα, η κλιματική αλλαγή χτυπάει κόκκινο. Η περιβαλλοντική κρίση οδηγεί σε ραγδαία αύξηση του μεταναστευτικού. Σύντομα οι πανδημίες θα μας δοκιμάσουν, όπως κι οι φυσικές καταστροφές. Απόρροια του συνολικού συστήματος που τραβάει τη δική του πορεία κι αδιαφορεί επιδεικτικά για το μέλλον. Καμία διάθεση τόσο από τα μεγαθήρια της Ασίας, όσο κι από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής να μειώσουν τους ρύπους. Επιχειρήσεις, προϊόντα, χρήματα και κάπου στο βάθος αχνοφαίνεται ο μέσος άνθρωπος.


Κι όμως τα μικρά παιδιά αδυνατούν να συνειδητοποιήσουν τους διεθνείς συσχετισμούς. Συνεχίζουν να ονειρεύονται πάνω στα χαλάσματα και τα τοξικά απόβλητα. Αγνοούν τον κίνδυνο. Προσπαθούν να βρουν κάτι που θα έχει αξία να το μεταπουλήσουν. Κι έρχεται από την πόλη το τόσο αντιφατικό μήνυμα: "κάθε άνθρωπος πρέπει να ζει μία καλή ζωή". Τι ορίζεται όμως "καλή ζωή"; Ψάχνω ακόμα τρόπο να το εξηγώ. Το ερευνώ πεισματικά. Μοναδική ήττα είναι η παραίτηση. Είναι σαν να αφήνεις τους συνανθρώπους σου καταδικασμένους.

Η "Πλαστική Κίνα" είναι ένα σπουδαίο έργο. Είναι μία επανάσταση που δε γνωρίζω κατά πόσο χαροποεί τον Τσιν Σι Χουάνγκ και την ενότητα των Χαν. Τρομερά ευαίσθητο ντοκιμαντέρ που προβληματίζει, αλλά δεν πρέπει να μείνουμε στο ωχ, στο ανάθεμα, πόσο μάλλον στη λύπηση για αυτούς τους ανθρώπους. Αυτός είναι ο κόσμος και για να επιφέρουμε τις απαιτούμενες αλλαγές δεν πρέπει να μένουμε ρομαντικοί, αλλά να αναζητούμε καθημερινά τη δύναμη να τις επιφέρουμε. Ο δρόμος είναι (μονό)δρομος καλώς ή κακώς.

Τρίτη 17 Μαρτίου 2020

Jimmy΄s Hall


O Kεν Λόουτς αποτελεί κόσμημα για το πολιτικό-ευρωπαϊκό και παγκόσμιο σινεμά. Κάθε του ταινία με κάνει πλουσιότερο, με γεμίζει θάρρος κι ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο, για έναν ανθρώπινο μέλλον. Ανέτρεξα στο "Jimmy΄s Ηall", μία ταινία του 2014 που έκανε πρεμιέρα στις Κάννες και κατέκτησε την καρδιά των σινεφίλ. Μετά το "Ο άνεμος χορεύει το κριθάρι" που τιμήθηκε με Χρυσό Φοίνικα και πριν το "Ι, Daniel Blake" που επίσης κέρδισε το κορυφαίο Βραβείο, ο αειθαλής σκηνοθέτης-πάντα μαζί με τον σεναριογράφο Πωλ Λάβερτι επιστρέφουν στην Ιρλανδία και διηγούνται μία αληθινή ιστορία που διαδραματίστηκε μεταξύ 1920 και 1932.

Τζίμυ Γκράλτον. Μία αντισυμβατική φιγούρα που είναι αποφασισμένη να έρθει σε κόντρα με το υπάρχον κατεστημένο. Μετά από έναν ιδιαίτερα επώδυνο εμφύλιο σπαραγμό είναι αφοσιωμένος σε μία καινοτομία, να φέρει μαζί με τους δυναμικούς συνοδοιπόρους του μία νότα πολιτισμού στην περιοχή που κατοικεί. Σύντομα όμως οι συνθήκες θα τον φέρουν στην Νέα Υόρκη ως πολιτικό μετανάστη. Το να είσαι κομμουνιστής εκείνη την εποχή ήταν σαν να διέπρατες το μεγαλύτερο έγκλημα. Περίπου δέκα χρόνια μετά επιστρέφει στον "τόπο του εγκλήματος". Φέρνει μαζί του βινύλια τζαζ και σουίνγκ κι είναι αποφασισμένος να ζήσει ήσυχα με την ηλικιωμένη μητέρα του. Κάτι είχε αφήσει όμως στην μέση.


Καλλιεργήθηκε η εικόνα ενός ειδώλου, του αρχηγού. Η αποχώρησή του άφησε εκκρεμότητες και ανοιχτούς λογαριασμούς. Τώρα που είναι πίσω, οι "πιστοί" του θέλουν το πολιτιστικό κέντρο να πάρει σάρκα κι οστά. Φυσάει αέρας αλλαγής. Γνωρίζουν άπαντες πως θα βρεθούν αρκετά εμπόδια στην πορεία. Δεν είναι τόσο οι πολιτικοί αντίπαλοι όσο η πανίσχυρη εκκλησία."Αντίπαλοί μας οι αφέντες κι οι ιερείς". Σκοταδισμός. "Δε θα ανεχτώ από ένα κομμουνιστή να επέμβει στην ενορία μου". Αναβιώνει μία αιώνια ταξική πάλη. Η φτώχεια των τίμιων εργατών από την μία και το κεφάλαιο με το κλήρο από την άλλη. "Οι επίσκοποι καραδοκούν κι έχουν στο τσεπάκι τους την κυβέρνηση".

Οι ορίζοντες του Τζίμυ (Μπάρι Γουόρντ) έχουν διευρυνθεί από την παραμονή τους στις Ηνωμένες Πολιτείες. "Ζούμε σε μία εποχή που αν ο καθένας κοιτάει τον εαυτό του, θα αφανιστούμε". Θα προσπαθήσει να κάνει ένα άνοιγμα στην τοπική ενορία. Ερμητικά κλειστές πόρτες. Την ίδια ώρα με την ανοχή της οι φασίστες προελαύνουν. Κάνουν σημαία τους την πίστη και την αγάπη για την πατρίδα κι οι λύκοι μοιάζουν με αρνάκια. Σας έρχεται μήπως στο μυαλό η σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα, αλλά και γενικότερα στην Ευρώπη; Θυμάστε τι συνέβη πέρυσι στα γεγονότα για το "Μακεδονικό";


Παράλληλα ο σκηνοθέτης καταφέρνει να βάλει στο κάδρο την αληθινή αγάπη και τον έρωτα. Ο πρωταγωνιστής μας επιστρέφει για να φροντίσει την μητέρα του και συναντάει τον μεγάλο του νεανικό έρωτα, με τον οποίο θα καλλιεργήσει μία σχέση βαθιάς ανιδιοτελούς αγάπης. Αυτή είναι η δύναμη μεταξύ των ανθρώπων. Το συναίσθημα, η άμεση επικοινωνία, η ψυχή. Κι έρχεται ένας κομμουνιστής να πει την μεγαλύτερη αλήθεια στον παπά (Τζιμ Νόρτον). "Γεμίζετε τις ψυχές των πιστών περισσότερο με μίσος, παρά με αγάπη". Το μεγαλείο δε της δύστυχης μάνας φαίνεται από το γεγονός ότι βάζει τσάι και στους τέσσερις αστυνομικούς που πάνε να συλλάβουν και να απελάσουν άδικα τον υιό της. Αυτή είναι η αριστερή φιλοσοφία και ευγένεια. Στην ουσία κι όχι στους τύπους. Είναι κάτι που δε θα βρεις στην τηλεόραση, αλλά μόνο σε μεγάλα έργα, όπως αυτά του Λόουτς.

Φοβάται λέει ο κληρικός (την ώρα που πιθανώς τον κατατρέχουν οι τύψεις) πως η νεολαία θα στραφεί ενάντια στην εκκλησία. Μάλλον θα έχει τους λόγους του, που γίνονται ξεκάθαροι σε αυτό το φιλμ. Ο μεγάλος μαέστρος αφήνει παρακαταθήκη ένα τεράστιο δημιούργημα με διαχρονική κι οικουμενική ισχύ, όσο ο κόσμος δε λέει να αλλάξει. Το μεγαλύτερο δράμα είναι μάλιστα πως για να γίνει το θαύμα και να δει καθαρά η μάζα πρέπει να έρθει η κλιματική αλλαγή με τις οδυνηρές συνέπειές της να μας χτυπήσει την πόρτα ή μία πανδημία, όπως αυτή που μαστίζει την ανθρωπότητα στις ημέρες μας. Η κλεψύδρα γυρίζει ανάποδα, η ελπίδα μένει ζωντανή ...

Wadjda, το απαγορευμένο ποδήλατο

Η πρώτη ταινία γυρισμένη στη Σαουδική Αραβία και μάλιστα από γυναίκα σκηνοθέτη, τη Χάιφα Αλ-Μανσούρ. Γυρίστηκε το 2012 στο Ριάντ κι ήρθε στους ελληνικούς κινηματογράφους το 2013. Στο επίκεντρο ένα θεοκρατικό κράτος που ξεπερνάει ακόμα και τις άθλιες συνθήκες του Ιράν. Για καλή τύχη όμως όσων μένουν εκεί υπάρχουν περισσότερα χρήματα. Υπάρχουν όμως μεγάλες κοινωνικές ανισότητες. Η θέση της γυναίκας είναι πλήρως υποβαθμισμένη. Ήδη από την πρώτη σκηνή αντιλαμβανόμαστε τι συμβαίνει. Οι μπούρκες καλύπτουν τα πάντα. Βλέπουμε μόνο τα μάτια των θηλυκών.

Η Wadjda είναι ένα μικρό κορίτσι που δυσκολεύεται να συμβιβαστεί με τον ρόλο της. Μεγαλώνει σε μία προβληματική οικογένεια. Πηγαίνει στο σχολείο που την αναγκάζει να υποστεί μία πλύση εγκεφάλου με όσα λέει το κοράνι, δημιουργώντας στάσιμες προσωπικότητες και τον ελεύθερό της χρόνο χαζεύει τον παιδικό της φίλο, Αμπντουλάχ να κάνει ποδήλατο. Όνειρό της να έχει το δικό της και να τον ξεπεράσει στον δρόμο. Αψηφά τον κίνδυνο και τις απαγορεύσεις και βάζει τον μεγάλο στόχο.


Κάτω από τον καυτό ήλιο ο λαός υποφέρει. Κανείς δε ξεφεύγει από τον αυστηρό έλεγχο, πόσο μάλλον οι παιδαγωγοί. Όποιος ενστερνίζεται πλήρως τις εντολές έχει καλή τύχη. Κάθε λάθος πληρώνεται και το τίμημα είναι ακριβό. Άνδρας και γυναίκα είναι δύο εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις. Η γυναίκα πρέπει να παντρευτεί και να φέρει στον κόσμο τα παιδιά του συζύγου της. Αν αυτός δεν είναι ευχαριστημένος έχει το δικαίωμα να συνάψει νέο γάμο. "Η φωνή της γυναίκας δεν πρέπει να ακούγεται, γιατί αυτό την εξευτελίζει".

Κινητήριος μοχλός κι εδώ το χρήμα. Η νεαρή πρωταγωνίστρια και μεγάλη αποκάλυψη του φιλμ (Γουάρντ Μοχάμεντ) παίζει video games. Φυσικά κι αυτά προσαρμοσμένα στα "θέλω" του κράτους. Φτιάχνει βραχιόλια, τα οποία και πουλάει. Συμβολίζει την ελπίδα, την αισιοδοξία, τον αγώνα. Μου φέρνει στο μυαλό τη νεαρή αδελφή από το "Mustang" της Ντενίζ Γκάμζε Έργκιουβεν. Μοναδικό της στήριγμα η μητέρα της. Η εξαιρετική Reem Abdullah, που με ψυχραιμία δέχεται την απόφαση του άντρα της. Η σκηνή στην ταράτσα με τα πυροτεχνήματα στον φόντο είναι συγκινητική. Μία νέα ζωή ξεκινάει.


Άγριες συνθήκες. Πώς να χειραφετηθεί μία κοπέλα; Πώς να πατήσει στα πόδια της; Moιάζει καταδικασμένη. "Κάθε κορίτσι το κοράνι της. Αν κάποια είναι αδιάθετη να μην το αγγίξει". Η προστακτική κυριαρχεί: "Ετοιμάσου για προσευχή". Η απαγόρευση είναι συνήθεια: "Δε θα κάνεις παιδιά, αν καβαλάς ποδήλατο". Κριτής δεν είναι ο όποιος Θεός, αλλά οι απεσταλμένοι του στη γη. "-Μην αφήνεις το κοράνι ανοιχτό, θα σε φτύσει. -μην αφήνεται χώρο θα τρυπώσει ο διάολος". Κι όμως αυτή είναι η καθημερινότητα ακόμα και σήμερα.

Η Wadjda αλλάζει όλη της τη ζωή για να κερδίσει το χρηματικό έπαθλο και να κάνει το όνειρό της πραγματικότητα. Κι όταν φτάνει στην πηγή, της "κλέβουν" το νερό. "Τα χρήματα θα πάνε στη αδελφή Παλαιστίνη". Δεν έχει πει όμως την τελευταία της λέξη. Το ποδήλατο της αξίζει. Επιτέλους είναι σε θέση να κοντραριστεί με τον Αμπντουλάχ και να τον κερδίσει. Ο δρόμος ανοίγεται μπροστά της. Τα μεγάλα τροχοφόρα όμως είναι ικανά να της ανακόψουν την πορεία. Βαθιά αλληγορία που συγκινεί.

Σάββατο 14 Μαρτίου 2020

H Αλίκη στις Πόλεις


Πέρασαν δύο χρόνια από την τελευταία μου απόπειρα να γράψω για το έργο του μεγάλου, πολυταξιδεμένου Γερμανού σκηνοθέτη, Βιμ Βέντερς. Τότε ήταν τα "Φτερά του Έρωτα" με αφορμή το αφιέρωμα της Ταινιοθήκης Θεσσαλονίκης, τώρα το πρώτο μέρος της τριλογίας της περιπλάνησης ή των ταινιών δρόμου, "Η Αλίκη στις Πόλεις"(1974). Ακολούθησαν η "Λάθος κίνηση" και το "Πέρασμα του Χρόνου". Μέσα απ΄αυτές καταξιώθηκε στις συνειδήσεις του κινηματογραφικού κοινού και δίχως υπερβολή θεωρείται ένας από τους κορυφαίους όλων των εποχών.

Ο Φίλιπ Βίντερ είναι ένας μοναχικός Ευρωπαίος δημοσιογράφος στην Αμερική. Φωτογραφίζει κι αναζητεί την πηγή έμπνευσης που θα τον κάνει να γράψει ένα άρθρο για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μάταια. Αποφασίζει να επιστρέψει στη βάση του. Λίγο πριν την αναχώρηση όμως γνωρίζει στο αεροδρόμιο τη Λίζα και την μικρή της κόρη, Αλίκη. Ως επιμύθιο του ταξιδιού του κρατάει μία φράση κι αυτή αφορά την τηλεόραση: "καμία εικόνα δε σε αφήνει ήσυχο, όλες θέλουν να πάρουν κάτι από εσένα". Το επόμενο πρωί τον περιμένει μία μεγάλη έκπληξη. Η αναχώρηση για το Άμστερνταμ θα γίνει με μία μεγάλη απουσία κι ένα ραντεβού σε εκκρεμότητα.


Αναγκασμένος πλέον να προσαρμοστεί σε μία νέα πραγματικότητα ξεκινά μία νέα διαδρομή. Συνοδοιπόρος του η Αλίκη. Για καλή τύχη της ταινίας γυρίστηκε σε μία εποχή που ο νους ήταν καθαρός. Θυμηθείτε απλά τι συμβαίνει στο "Jagten" του Τόμας Βίντερμπεργκ, όταν ο καθηγητής απλά μιλάει σε μία μαθήτρια ανάλογης ηλικίας. Αναπτύσσεται μεταξύ τους μία δυνατή φιλία, όσο οξύμωρο κι αν μοιάζει. Πέρα από το σημειωματάριο και τη πολαρόιντ έχει μία ευαίσθητη παρουσία μαζί του. Χρέος του να την παραδώσει στους οικείους της. Στο μεταξύ όμως της μαθαίνει και μαθαίνει κι ο ίδιος τι σημαίνει να "ονειρεύεσαι".

Ένα παιχνίδι αναζήτησης ταυτότητας κι επαναπροσδιορισμού της πορείας. Η σαγηνευτική, Γιόλα Ροτλάντερ είναι η Αλίκη, ο Ρούντιγκερ Βόγκλερ είναι ο Φιλίπ. Θα μπορούσε πρωταγωνιστής να είναι ο ίδιος ο σκηνοθέτης. Διεισδύουμε στους προβληματισμούς του, αναζητούμε λύσεις στο αδιέξοδό του. Η υπόθεση παίρνει υπαρξιακές διαστάσεις. Συνειρμικά έρχεται στο μυαλό μου το "Επάγγελμα Ρεπόρτερ" του Μικελάντζελο Αντονιόνι με τον Τζακ Νίκολσον και την Μαρία Σνάιντερ. Εδώ ο Φιλίπ κερδίζει όμως την μάχη, πρώτα απ΄όλα με τον ίδιο του τον εαυτό. Είναι αποφασισμένος μόλις φτάσει στο Μόναχο να γράψει.

Αυτό που κάνει το έργο του Βέντερς μοναδικό, να ξεχωρίζει είναι το πάθος του για τη δουλειά του. Μεγάλο πλεονέκτημα η χρήση της μουσικής. Γίνεται άλλες φορές με δυναμικό κι άλλες με απαλό τρόπο. Προάγει την πλοκή. Όλα αυτά μέσα σε ένα ασπρόμαυρο φόντο, μέσα στο οποίο διακρίνονται εξαιρετικές εικόνες χάρη στον διευθυντή φωτογραφίας, Ρόμπι Μίλερ. "Τα κενά οικόπεδα μοιάζουν με τάφους σπιτιών". Το βλέμμα του πρωταγωνιστή παγώνει. Στοχάζεται. Εντελώς αντισταθμιστικά σε ένα διαδοχικό κοντράστ συναντάμε παιδιά. Το ένα στο ποδήλατο, το άλλο αγκαλιά με ένα τζουκ μποξ.

Ο Βέντερς με χειρουργική ακρίβεια (κληρονόμησε τα γονίδια από τον πατέρα του) σκιαγραφεί το προφίλ του Φιλίπ με έμφαση στη λεπτομέρεια. Γνωρίζουμε έναν νέο άνθρωπο, που έχει περάσει τα 30, νιώθει πως θα πετύχει κάτι μεγάλο κι αναζητεί επίμονα το μονοπάτι που θα τον οδηγήσει στην κορυφή. Τοποθετεί πλάι του την Αλίκη για του δώσει την ευκαιρία να κάνει μία νέα αρχή πάνω που πάει να βαλτώσει. Του δίνει μία σανίδα σωτηρίας να επιπλεύσει. Το τρένο τρέχει. Το πλάνο ξεμακραίνει. Ο Ρήνος απλώνεται στο πλάνο ... Ποτέ δε θα μάθουμε τη συνέχεια.

Παρασκευή 13 Μαρτίου 2020

Νέα εποχή, Cinobo


Cinema No Borders, δηλαδή Cinobo, ονομάζεται η νέα ελληνική συνδρομητική streaming πλατφόρμα η οποία ξεκίνησε τη λειτουργία της στο www.cinobo.com και είναι προσβάσιμη σε Ελλάδα και Κύπρο. Εκτός από το site η θέαση ταινιών στο Cinobo γίνεται και μέσω της εφαρμογής σε smartphone (Αndroid, iOS), tablet και Smart TV (Android, LG).

Η φρέσκια άφιξη στο χώρο της ψυχαγωγίας φιλοδοξεί να αλλάξει τον τρόπο που παρακολουθούμε σινεμά στην Ελλάδα. Με ένα scroll στην κεντρική σελίδα του Cinobo, αφού έχετε κάνει λογαριασμό ώστε να δοκιμάσετε δωρεάν τις υπηρεσίες του για 14 ημέρες (η μηνιαία συνδρομή βρίσκεται στα € 7,99), θα βρείτε εκατοντάδες επιλογές ταινιών όλων των ειδών του arthouse και ανεξάρτητου κινηματογράφου. Όλες με ελληνικούς υπότιτλους, διαθέσιμες και εκτός σύνδεσης για on the go θέαση. Η ποιότητα είναι υψηλής ευκρίνειας (HD) με 5.1 surround ήχο.

Η κατηγοριοποίηση των ταινιών δε γίνεται μόνο με βάση το είδος αλλά και θεματικά. Έτσι υπάρχει για παράδειγμα η αφιερωμένη στη δεκαετία του '80 συλλογή «Eighties», αλλά και εκείνη με τον τίτλο «Los Thrillers», στην οποία βρίσκονται ταινίες γεμάτες σασπένς. Όπως το «Κανείς δεν Μπορεί να μας Σώσει» του Ροδρίχο Σορογκογιέν ή το βραβευμένο με Όσκαρ ξενόγλωσσης «Μυστικό στα Μάτια της» (Χουάν Χοσέ Καμπανέλα) με τον Ρικάρντο Νταρίν. Οι οσκαρικές επιλογές δεν τελειώνουν εκεί, μιας και στο Cinobo βρίσκονται ακόμα πρόσφατα βραβευμένες από την Ακαδημία ταινίες, όπως το «Moonlight» (Μπάρι Τζένκινς) και το «Σπίτι Δίπλα στη Θάλασσα» (Κένεθ Λόνεργκαν).

Οι σινεφίλ με εκλεκτικά γούστα θα πρέπει να μελετήσουν με προσοχή την ενότητα «Πάμε Φεστιβάλ». Εκεί συνυπάρχουν σπαρακτικά φιλμ όπως τα «Ραγισμένα Όνειρα» (Φέλιξ Βαν Γκρόνινγκεν) και ο «Εγωιστής Γίγαντας» (Κλίο Μπάρναρντ), με τα αριστουργηματικά «Νερούδα» (Πάμπλο Λαραΐνκαι «Παρελθόν» (Ασγκάρ Φαραντί).

Φυσικά από την πλατφόρμα δε λείπουν και οι σπουδαίοι σκηνοθέτες. Τζιμ ΤζάρμουςΓιώργος ΛάνθιμοςΚλερ Ντενί και Λιν Ράμσεϊ είναι μονάχα μερικοί από τους δημιουργούς που εκπροσωπούνται στο Cinobo με περισσότερες από μία ταινίες. Να ιδανική ευκαιρία να δείτε διαδοχικά τον «Αστακό» και το «Μόνο οι Εραστές Μένουν Ζωντανοί»... Σημειώστε δε πως υπάρχει πληθώρα κλασικών φιλμ αμίμητων auteurs όπως τα «400 Χτυπήματα» του Φρανσουά Τριφό και τα «Φτερά του Έρωτα» του Βιμ Βέντερς.
Όσον αφορά τον εγχώριο κινηματογράφο, το Cinobo σε συνεργασία με την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου φιλοξενεί όλες τις ελληνικές ταινίες που απέσπασαν το βραβείο Ίρις καλύτερης ταινίας, από τον «Κυνόδοντα» μέχρι τη «Μικρά Αγγλία» (Παντελής Βούλγαρης) και το «Γιο της Σοφίας» (Ελίνα Ψύκου).
Τέλος, από τις 17/3 η πλατφόρμα εγκαινιάζει την κατηγορία «Πρεμιέρες Cinobo» με το υποψήφιο για δύο Όσκαρ ντοκιμαντέρ «Στη Γη του Άγριου Μελιού» (Λιούμπομιρ Στεφάνοφ & Τάμαρα Κοτέφσκα), ενώ θα ακολουθήσει αφιέρωμα στον σκηνοθέτη των οσκαρικών «Παράσιτων» Μπονγκ Τζουν-χο, καθώς επίσης στην Ανιές Βαρντά και τον Τσάρλι Τσάπλιν.