Addthis

Τετάρτη 29 Απριλίου 2020

Μία Aιωνιότητα και μία Hμέρα


Ό,τι και να πει κανείς για το έργο του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, που έφυγε τόσο άδικα από τη ζωή, θεωρώ πως είναι λίγο. Ο σπουδαίος Έλληνας σκηνοθέτης που κατέκτησε τον Χρυσό Φοίνικα των Καννών το 1998 με το "Eternity and a Day" σημάδεψε με τις ταινίες ανεξίτηλα τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο. Νωρίτερα απολαύσαμε μία μεγάλη διαδρομή από την "αναπαράσταση" στον "θίασο", στο "ταξίδι στα Κύθηρα" και στο "βλέμμα του Οδυσσέα" (1995) που κέρδισε το Βραβείο FIPRESCI μαζί με τον Κεν Λόουτς για το "Land of Freedom". Βαθιά υπαρξιακό, στοχαστικό θα μπορούσε να πει κανείς για την μακάβρια πάλη του ανθρώπου με τον χρόνο, όταν αντιλαμβάνεται πως η κλεψύδρα αδειάζει.

"Τι είναι ο χρόνος; Ένα παιδί που παίζει πεντόβολα στην άκρη της θάλασσας". Τρία παιδιά, τρία νεαρά αγόρια τρέχουν με μία πρωτοφανή αίσθηση ελευθερίας και βουτούν. Ο Αλέξανδρος είναι ένας πετυχημένος συγγραφέας. Έχει αποφασίσει να ασχοληθεί με το σπουδαίο έργο του Διονυσίου Σολωμού, "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι". Μέσα απ΄αυτό έμμεσα έχουμε έναν φόρο τιμής στο μεγαλείο, στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας. "Φεύγω αύριο ταξίδι, δεν έχω πολύ χρόνο". Μία ημέρα για το ύστατο χαίρε στα πρόσωπα που σημάδεψαν τη ζωή του. Ανοίγει το σεντούκι των αναμνήσεων, ο επιβεβλημένος απολογισμός λίγο πριν το τέλος του δρόμου.


Ξαφνικά όμως ένα από τα παιδιά των φαναριών αλλάζει τις ισορροπίες. Κομφούζιο, ταραχή, συνεχή κορναρίσματα σε ένα μελαγχολικό φόντο. Μία κλούβα των ματ στη οδό Τσιμισκή ξεχύνεται και συλλαμβάνει ανήλικα αγόρια που καθαρίζουν τζάμια αυτοκινήτων. Ο πρωταγωνιστής μας δίνει σανίδα σωτηρίας σε ένα απ΄αυτά. Λίγη ώρα αργότερα περίεργοι τύποι αρπάζουν βίαια ανήλικα παιδιά και τα οδηγούν σε "σκλαβοπάζαρο". Ακολουθεί πεισματικά τη διαδρομή τους. Χρέος μας να μείνουμε άνθρωποι μέχρι την τελευταία στιγμή, πιστοί σε αξίες κι ιδανικά. Χτίζεται μία σχέση βαθιάς κατανόησης και φιλίας. "Σε βλέπω να χαμογελάς, αλλά είσαι λυπημένος". Αφήνει παρακαταθήκη στην επόμενη γενιά στοιχεία της σοφίας του. Γεια, Υγεία, ειρωνεία ...

Γυρισμένο σε μεγάλο βαθμό στην παραλία της Θεσσαλονίκης γίνεται τόσο οικείο που ταράζει τον θεατή. Ο Μπρούνο Γκαντς αποτελεί τον συνδετικό κρίκο του σινεμά του Αγγελόπουλου με αυτό του Βιμ Βέντερς. Από τα "Φτερά του Έρωτα" στο "Μία Αιωνιότητα και μία Ημέρα. Η Τέχνη είναι διάλογος. Ταξίδι στην ματαιότητα, πολύ υψηλού επιπέδου κινηματογράφος. Κάθε σκηνή και μία αλληγορία και τόσες διαφορετικές αναγνώσεις και αλλεπάλληλα μηνύματα. Μία συγκλονιστική περιπλάνηση που ακροβατεί συνεχώς μεταξύ του σώματος και του πνεύματος. Κι εκεί που πηγαίνεις να χαθείς, έρχεται η μουσική της Καραίνδρου σαν πυξίδα να σε επαναφέρει στην τάξη. "Πες μου πόσο κρατάει το αύριο; Tι είναι άραγε το αύριο";


Τελευταία εκκρεμότητα η εξασφάλιση του πιο πιστού συνοδοιπόρου. Θα μείνει στα σίγουρα χέρια της Ουρανίας (Ελένης Γερασιμίδου). Το βιβλίο έχει φύγει από το μυαλό του Αλέξανδρου. Προσπαθεί να ζήσει κάθε στιγμή. Η σκηνή που το είδωλό του φαίνεται στον καθρέφτη αποτελεί την τελευταία ματιά στον εαυτό του. Δε μένει χρόνος παρά μονάχα για ένα βαλς που οφείλει στη Άννα. Επιστρέφει στη θάλασσα, στο υγρό στοιχείο, εκεί απ΄όπου ξεκινάει ο άνθρωπος. Ζητούμενο η σωτηρία της ψυχής. Αφήνει τον εαυτό του ελεύθερο και χορεύει. "Γιατί δε ξέραμε πως να αγαπήσουμε(;) Ρητορική ερώτηση ή κατάφαση; Αποφασίζει να αναβάλει το ταξίδι, είναι στο χέρι του;

Με ποίηση, με λυρισμό, με μοναδικές εικόνες δημιουργείται ένα ντελίριο αισθήσεων. Κάθε σκηνή και γρίφος, κάθε νότα και συναίσθημα. Γκρεμίζει τα "σύνορα" εθνικά και ταξικά. Και μια κόκκινη σημαία στα χέρια ενός κουρασμένου νέου στο λεωφορείο να δίνει την ελπίδα, που δεν πρέπει ποτέ να αφήσουμε, όπως και τους καλλιτέχνες του δρόμου, δηλαδή τους αφανείς ήρωες του Πολιτισμού μας. Μένουν τρεις λέξεις τελευταίες (κορφούλα, ξενίτης, αργαδινή). Το πλήρωμα του χρόνου για το πέρασμα στην άλλη όχθη έχει φτάσει. Ο Πάβελ Παβλικόφσκι ακριβώς σε αυτή την ιδέα χτίζει το αριστούργημά του, "Cold War". O Θ.Aγγελόπουλος συνώνυμο του σύγχρονου ελληνικού κι ευρωπαϊκού σινεμά θα είναι για πάντα κοντά μας ...

Τρίτη 28 Απριλίου 2020

ΤΟ 22ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΕΙ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΑ 19-28 ΜΑΙΟΥ


Το 22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης θα
πραγματοποιηθεί διαδικτυακά, 19-28 Μαΐου

Το 22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το οποίο αναβλήθηκε λόγω της έκτακτης
παγκόσμιας συνθήκης με τον κορονοϊό, θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά από την
Τρίτη 19 Μαΐου έως την Πέμπτη 28 Μαΐου 2020, με την υποστήριξη του Υπουργείου
Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Πιο επίκαιρα από ποτέ, σ’ αυτή την πρωτόγνωρη συνθήκη που ζούμε, τα ντοκιμαντέρ
που θα προβληθούν στο online 22 ο Φεστιβάλ, μας υπενθυμίζουν τι σημαίνει να είσαι
άνθρωπος, ποια είναι η σχέση μας με τη φύση, πόσο ευάλωτοι και ταυτόχρονα πόσο
δυνατοί είμαστε. Ετοιμαστείτε για συναρπαστικά (νοερά) ταξίδια σε όλο τον κόσμο!

Ανάμεσα στις ταινίες, μη χάσετε και 77 ελληνικές πρόσφατες παραγωγές: απ’ την
πολιτική, τη μουσική και την Ιστορία, το περιβάλλον, τις ανθρώπινες σχέσεις και τα
ανθρώπινα δικαιώματα, αποκαλύπτουν την ίδια τη ζωή.

Οι κριτικές επιτροπές θα παρακολουθήσουν τις ταινίες online και θα απονείμουν τα
βραβεία.

Οι ταινίες θα είναι διαθέσιμες δωρεάν για το κοινό και κάθε ταινία θα διατίθεται για 400
θεάσεις, σε χρήστες αποκλειστικά στην Ελλάδα, καθώς το Φεστιβάλ Κινηματογράφου
Θεσσαλονίκης έχει αναλάβει μια διεθνή πρωτοβουλία για την καθιέρωση του
γεωγραφικού περιορισμού των προβολών στις online φεστιβαλικές διοργανώσεις, με
σκοπό την προστασία των ταινιών και των φεστιβάλ.

Το Φεστιβάλ είναι σε διαρκή συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού και τις
υγειονομικές αρχές και όταν και εφόσον το επιτρέψουν οι εξελίξεις θα εξετάσει το
ενδεχόμενο να πραγματοποιήσει και φεστιβαλικές προβολές σε θερινούς
κινηματογράφους και σε ανοιχτούς χώρους (λιμάνι, πλατείες, πάρκα κ.α.) της
Θεσσαλονίκης μέσα στο καλοκαίρι, λαμβάνοντας φυσικά όλα τα απαραίτητα μέτρα.

Επιπλέον πρόθεση του Φεστιβάλ είναι, σε συνεργασία με το ΥΠΠΟΑ, να προσληφθούν
όλοι οι συμβασιούχοι οι οποίοι επρόκειτο να εργαστούν τον Μάρτιο. Για τις ανάγκες
διοργάνωσης του διαδικτυακού 22 ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης θα
ενεργοποιηθούν όλες ανεξαιρέτως οι συμβάσεις που δεν είχαν προλάβει να ξεκινήσουν
τον Μάρτιο και θα ολοκληρωθούν όλες οι συμβάσεις που διακόπηκαν, εξαιτίας της
αναβολής του Φεστιβάλ.

Επίσης, οι επικεφαλής των τμημάτων του Φεστιβάλ θα μεριμνήσουν για την αναγκαία
εκπαίδευση και εξοικείωση των συμβασιούχων με νέες δεξιότητες που απαιτούνται για
την online πραγματοποίηση της διοργάνωσης.

Το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών θα γίνουν εξ αποστάσεως, αλλά για όσους
εργαζόμενους χρειαστεί να έχουν φυσική παρουσία στο γραφείο, θα τηρηθούν
αυστηρά όλες οι υγειονομικές υποδείξεις που θα είναι σε ισχύ (αποστάσεις, γάντια,
μάσκες, αντισηπτικά).

Σύντομα θα ανακοινωθούν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα και
τον τρόπο με τον οποίο θα πραγματοποιηθεί η online θέαση των ταινιών.

Μείνετε συντονισμένοι στα online κανάλια του Φεστιβάλ:
Website: www.filmfestival.gr
Ψηφιακό αρχείο: www.myfestival.gr
Facebook Page: facebook.com/filmfestival.gr/
Agora / English Page: facebook.com/AgoraTIFF
Youtube Channel: youtube.com/user/filmfestivalgr
Instagram: instagram.com/filmfestivalgr/
Blog: blog.tiff.gr/

Δευτέρα 27 Απριλίου 2020

Loro


Το σινεμά του 48χρονου, Πάολο Σορεντίνο έχει τους δικούς του κώδικες. Δυσκολεύεσαι να δεις την πρώτη του ταινία, αλλά αν κάνεις τον κόπο να εμβαθύνεις, ερωτεύεσαι την κινηματογραφική του δεινότητα. O Nαπολιτάνος σκηνοθέτης δημιουργεί ένα σαφές κοινωνικοπολιτικό σχόλιο για τότε, αλλά κυρίως για το σήμερα, μέσα από την αυτοβιογραφία του Μπερλουσκόνι, που πραγματικά είναι μόνο η αφορμή για να παρακολουθήσει κάποιος τη νέα του ταινία.

Ιταλία, μία μίνι ανασκόπηση από το 2006 εώς το 2011, που στην πραγματικότητα αγγίζει το σήμερα, καθώς οι συνέπειες εκείνης της εποχής, έχουν οδηγήσει τη γειτονική χώρα σε βαθιά κρίση, με τη χρεοκοπία να μη μοιάζει μακρινό σενάριο, την ώρα που ολοένα αυξανόμενο ρεύμα προσφύγων φτάνει στα παράλιά της κι οι δυσκολίες διαχείρισης της κατάστασης εντείνονται. Πολλά κοινά με την Ελλάδα, όπως εύκολα κατανοείτε με την περιγράφη, απλά τα γεγονότα χτύπησαν πρώτα εμάς χρονικά.


Προσπαθώ να αποκρυπτογραφήσω τον τίτλο. " Εκείνοι ή αυτοί ", ποιοι είναι άραγε; Αυτοί που μας οδήγησαν εδώ που είναι η Ευρώπη σήμερα ή μήπως όλοι εμείς, που εξαπατηθήκαμε, κάναμε όνειρα απατηλά και μας τύφλωσε για ένα μεγάλο διάστημα η τεχνητή ευμάρεια, που όμως κράτησε για λίγο. Και τι άφησαν πίσω τους όλα αυτά. Μία κενότητα ... Θέλετε οικονομική, θέλετε σε αξίες και πιστεύω. Ο σκηνοθέτης εδώ δίνει την απάντησή του και θεωρεί, πως μόνο ο πολιτισμός μπορεί να μας σώσει από το ναυάγιο.

Το Loro, αποτελεί μία ταινία, που στους κινηματογράφους της Ιταλίας, παίχτηκε ως δύο. Το πρώτο μέρος με τον Σέρτζιο Μάρα να κυριαρχεί στο φόντο με τα " κορίτσια " και τα ξέφρενα πάρτυ του και το δεύτερο χτισμένο πάνω στον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, τον οποίο υποδύεται, ο πάντα στιβαρός, Τόνι Σερβίλο. Η σύνδεση γίνεται με ένα τατουάζ. " Ο αλτρουϊσμός είναι ο καλύτερος τρόπος να είσαι εγωιστής ". Η διαπλοκή, οι εξυπηρετήσεις, τα συμφέροντα, ο έλεγχος των Μέσων, πράγματα γνώριμα σε εμάς, βλέπουμε, πως δεν είναι προνόμια, μόνο του δικού μας λαού.


Στα θετικά η μουσική του Μαρτσινέλι. Παίρνει ρυθμό η ταινία και σε ταξιδεύει. Όταν μάλιστα διαρκεί τόσο πολύ, μάλλον είναι απαραίτητη η συνδρομή της. Εξαιρετική κι η φωτογραφία του Lucci Bigazzi. Και κάπου εκεί, η φύση, το ανώτερο έρχεται να μας προειδοποιήσει, ίσως για τελευταία φορά. Η ματαιοδοξία τείνει να εξελιχθεί σε έναν εφιάλτη. " Η ζωή είναι δύσκολη όταν δε ξέρεις πως να κινηθείς, όταν το παιχνίδι τελειώσει θα εμφανιστεί ένας καθρέφτης και θα θέλεις να κρυφτείς ".

Κι όμως ο Σορεντίνο, δε θέλει να μείνει τα γεγονότα του τότε. Από την αρχή θέτει το σύμβολο αγνότητας, τον αμνό στην πλοκή και μας ετοιμάζει ένα grand finale για το τώρα. Πάντα υπάρχουν απομεινάρια ανθρωπιάς. Η αγάπη άλλωστε, όπως ακούγεται βρίσκεται στις λεπτομέρειες. Ελπίδα υπάρχει. Αυτός που κείτεται πάνω σε ένα βουνό από σκουπίδια, πρέπει να σηκωθεί και να κυριαρχήσει. Αυτό είναι η Ευρώπη κι όχι οι αποσβολωμένοι που έχουν κάτσει γύρω του, έχοντας αποδεχθεί τη μοίρα τους και περιμένουν απλά το μοιραίο.

Σάββατο 25 Απριλίου 2020

Ποιο είναι το τίμημα;


Oι άνθρωποι κατάλαβαν από νωρίς την αξία του Διαδικτύου και την τεράστια δυναμική του. Μπορεί για πολλά χρόνια να χάθηκαν εκατομμύρια ευρώ στον τομέα της έρευνας σχετικά με το κομμάτι της τεχνητής νοημοσύνης, τις δύο τελευταίες δεκαετίες όμως τα βήματα είναι αλματώδη και σε μεγάλο βαθμό το πεδίο της μάχης σε παγκόσμια κλίμακα έχει μεταφερθεί στον κυβερνοχώρο. Οι "μεγάλοι" προσπαθούν να αποσταθεροποιήσει ο ένας τον άλλον αθόρυβα. Οι ισορροπίες είναι λεπτές. Γιατί όμως επιλέγω να γράψω για αυτό το ευαίσθητο θέμα και πως αυτό συνδέεται με το σήμερα;

Η γενιά μου ήταν η πρώτη που μεγάλωσε από την ηλικία του σχολείου με τα κινητά τηλέφωνα. Θυμάμαι ακόμα τα πακέτα προσφορών για δωρεάν μηνύματα (sms). Με αυτόν τον τρόπο ξεκινούσε το φλερτ, μέσω αυτού έκλειναν τα ραντεβού. Οι νέοι άκουγαν μουσική στο δρόμο. Ακόμα σε πολυφωνική μορφή πριν εισέλθουν στο προσκήνιο τα Mp3. Όταν ήμουν στο γυμνάσιο είχαμε τα πρώτα κινητά με κάμερα. Νέα άτυπη μάχη. Ήταν το δώρο που ονειρευόταν ο κάθε νέος. Περίμενε καλούς βαθμούς για να περάσει στο επόμενο επίπεδο ... και μετά στο επόμενο και στο επόμενο ...

Πέρασε περίπου μία εξαετία σε αυτούς τους ρυθμούς. Παράλληλα στους ηλεκτρονικούς μας υπολογιστές άρχισαν να κάνουν την εμφάνιση τους τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Επικράτησε το
Facebook. Η εδραίωσή του έφερε ως φυσικό επόμενο τα smartphones. Η οθόνη του personal computer μεταφέρθηκε σε αυτή του προσωπικού τηλεφώνου. Σχεδόν άμεσα οι συνδέσεις εξελίχθηκαν σε 3G, 4G, ενώ σήμερα δοκιμάζεται το 5G. Σιγά σιγά δημιουργήθηκαν εφαρμογές, όπως το Viber και το WhatsApp και το Skype. Συνεχής ανταλλαγή μηνυμάτων και δυνατότητα βίντεο κλήσης. Κι όλα αυτά με ένα ελάχιστο κόστος ή όχι;


Ακριβώς το γεγονός ότι όλο αυτό μας προσφέρθηκε στο πιάτο ιδιαίτερα οικονομικά μας έκανε άμεσα κοινωνούς του. 'Εγινε κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Ποιο είναι όμως το τίμημα; Μας τα χάρισαν όλα αυτά γιατί μας αγαπούν ή γιατί απλά είμαστε τυχεροί γενιά; Όχι φυσικά ... Σε αυτήν μου την τοποθέτηση αφήνω συνειδητά εκτός το μεγάλο θέμα της ακτινοβολίας και προχωρώ ... Δίχως να ρωτηθούμε, δίχως να συμφωνήσουμε, τους χαρίσαμε τα προσωπικά μας δεδομένα. Και συνεχίζουμε με αμείωτο ρυθμό καθημερινά να τροφοδοτούμε τον αλγόριθμο. Αυτοί απλά τα τοποθετούν σε τεράστιες φόρμες, που ο καθένας έχει τον φάκελό του. Η τεχνητή νοημοσύνη συνεχώς εξελίσσεται και μας κάνει "υποχείριο" της.

Πρόκειται ξεκάθαρα για ένα μοντέλο που κατασκευάζει καταναλωτές. Καθημερινά το 90% των e-mail που δεχόμαστε είναι spam (άλλα πηγαίνουν στην κατηγορία κοινωνικά κι άλλα στην κατηγορία προσφορές). Μπορούμε φυσικά να ζήσουμε χωρίς όλον αυτόν τον υλικό ευδαιμονισμό. Πώς όμως να αντισταθείς όταν σε "πυροβολούν"; Η απληστία είναι δυστυχώς στη φύση μας. Σε αυτό το σημείο θέλω να τονίσω πως πολύ σημαντικό είναι το κομμάτι της κριτικής σκέψης. Να κατανοήσεις τι πραγματικά σου χρειάζεται, τι είναι προτεραιότητα και τι όχι. Αυτή η κρίση που βιώνουμε, ψηφιοποίησε κατ΄ανάγκη σχεδόν τα πάντα. Πρέπει όμως να βρούμε τη δύναμη να αποδράσουμε εκ νέου.

Η ζωή ήταν, είναι και θα είναι με τους ανθρώπους. Από κοντά, να τους δίνεις το χέρι, να τους χαιρετάς εγκάρδια, να τους αγκαλιάζεις, να τους φιλάς. Ποτέ η οθόνη δεν μπόρεσε να σβήσει την ανάγκη για επαφή. Εμείς πρέπει να βάλουμε τα όρια που σταματάει η τεχνολογία κι είναι προς όφελός μας για τη διεκπεραίωση των υποχρεώσεών μας και που ξεπερνάει τις κόκκινες γραμμές και είναι ικανή να μας προξενήσει κακό. Αυτό το διάστημα ενδείκνυται για επαναξιολόγηση και επαναστοχασμό. Τώρα είναι η ευκαιρία μας μακριά από τους φρενήρεις ρυθμούς της καθημερινότητας. Αν περάσουμε αυτό το διάστημα παθητικοί, το επόμενο να είστε σίγουροι είναι ικανό να μας διαλύσει.


Παρασκευή 24 Απριλίου 2020

Bacurau


Παρ΄ολίγον η επίσημη υποψηφιότητα της Βραζιλίας για το Oscar Ξενόγλωσσης Ταινίας να ήταν τα "Γεράκια της νύχτας". Ξεκίνησαν τη διαδρομή τους από το περσινό Φεστιβάλ των Καννών, κερδίζοντας μάλιστα το Βραβείο της Επιτροπής, ενώ στην Ελλάδα το παρακολουθήσαμε στις Νύχτες Πρεμιέρας. Η επιστροφή του Κλέμπερ Μεντόζα Φίλιου μετά το "Αquarius", σε συνεργασία με τον Ζουλιάνο Ντορνέλες. Μία εξαιρετικά σύνθετη ταινία, δουλειά μάλιστα δέκα ετών, η οποία μαζί με την "Αόρατη ζωή της Ευριδίκης Γκουσμάο" είναι τα φετινά διαμαντάκια της χώρας του καφέ που αγαπήθηκαν ιδιαίτερα από κοινό και κριτικούς.

Μεταφερόμαστε σε ένα μικρό χωρίο, το Μπακουράου στα βόρεια της χώρας που καλά καλά δεν υπάρχει στον χάρτη. Εκεί μας ταξιδεύει έμμεσα η Τερέζα που επιστρέφει για την κηδεία της μητέρας της, Καρμελίτα. Μία κοινωνία που ζει στα όρια της φτώχειας, της ανέχειας, αλλά είναι τίμια και περήφανη. "... αλλά ούτε έναν κλέφτη". Ξαφνικά την περιοχή αναστατώνουν, θα λέγαμε ταράζουν βίαιες δολοφονίες. Τα φώτα σβήνουν, το σήμα στα κινητά τηλέφωνα χάνεται. Οικογένειες ξεκληρίζονται. Η κοινωνία συνασπίζεται. Οι κάτοικοι οδηγούνται σε ένα ιδιότυπο lockdown. Στήνουν τη δική τους παγίδα επιβίωσης. Ποιος είναι όμως ο εχθρός;


Μία παρέα συμπλεγματικών προσωπικοτήτων, παρανοϊκών ανθρώπων που στήνουν ένα παιχνίδι εξόντωσης ψυχών. Στους 37, στους 40 βαθμούς Κελσίου διαπράττεται ένα τρομερό διαδοχικό φονικό. Κάθε σφαίρα μετράει πόντους. Είναι ένα παιχνίδι, είναι χόμπυ. Ένας Γερμανός κι ένα σύνολο Αμερικανών πολιτών κυριολεκτικά γκάνγκστερ. Καμία λογική, καμία ηθική. Μέγιστη ύβρις. Κάτι ανάμεσα σε θρίλερ, γουέστερν και κοινωνικοπολιτικό σινεμά, καθώς μιλάμε για τη Βραζιλία του Μπολσονάρου, που εξαφάνισε τον Λούλα, ώστε να επικρατήσει. Η πάλαι ποτέ γνωστή πάλη USA και Δούρειων ίππων της-Λατινικής Αμερικής.

Από την μία η τοπική κοινότητα λέει όχι σε κάθε μορφής ρατσισμό κι ενώνεται εν μία νυκτί για να αντιμετωπίσει τον κοινό εχθρό. Από την άλλη οι λευκοί, η ανώτερη φυλή προχωρούν σε φυλετικό διαχωρισμό. Μίσος. Η λέξη "ναζί" ακούγεται έστω αμυδρά. Η σύγκρουση μοιάζει πλέον αναπόφευκτη. Οι μεν έχουν να προασπίσουν τα σπίτια τους, την πολιτιστική τους κληρονομιά, το βιος τους με πενιχρά μέσα, οι δε σπάνε πλάκα σαν να παίζουν counter strike σε οθόνη υπολογιστή. "Ο άνθρωπος κρίνεται από τα κακά που κάνει, όχι από τα καλά".


Ένα ακόμα μείζον θέμα που θίγεται είναι αυτό της παρακολούθησης της καθημερινότητας των ανθρώπων. Βλέπουμε το drone να πετάει και να καταγράφει με ακρίβεια ό,τι συμβαίνει ανά πάσα στιγμή. Τα προσωπικά μας δεδομένα στα χέρια τρίτων. Η πιο ιδιαίτερες στιγμές μας στον αέρα. Τα προσωπικά δεδομένα είναι ανθρώπινα δικαιώματα και καταπατούνται. Πρέπει να το αντιληφθείς, να προστατευτείς, να αντιδράσεις και στο τέλος να επικρατήσεις. Μοιραία οδηγούμαστε σε ακραίες αντιδράσεις και κανιβαλισμό των θυμάτων ως τιμωρία.

Στυλοβάτης ο Ούντο Κίερ σε ένα φιλμ που μας φέρνει στο μυαλό πλοκή αρχαίας ελληνικής τραγωδίας. Τρόμος, απαισιοδοξία, μέχρι την πρώτη μικρή νίκη. Το νυκτόβιο πτηνό είναι αποφασισμένο να προστατέψει τον τόπο του σαν φύλακας άγγελος. Η αγωνία ανεβαίνει στα ύψη. Ησυχία πριν το τελικό ξεκαθάρισμα. Το κοινό αίσθημα είναι με τους χωρικούς, τα μεγάλα μέσα έχουν όμως οι άτυποι "κατακτητές". Η εκδίκηση είναι πάντα ένα πιάτο που τρώγεται κρύο. Ποιος θα είναι ο τελικός νικητής και ποια η επόμενη ημέρα; 

Μια εικόνα... χίλια πίξελς

Επιστροφή στην άνοιξη. Η εποχή που λιώνουν οι πάγοι και ανθίζουν τα λουλούδια. Η εποχή που έχει εμπνεύσει χιλιάδες καλλιτέχνες, ποιητές, μουσικούς αλλά και τον καθένα μας ξεχωριστά. Δυστυχώς τη φετινή άνοιξη είμαστε υποχρεωμένοι να μείνουμε σπίτι για το συλλογικό καλό. Ωστόσο η φύση εξελίσσεται, τα λουλούδια ανθίζουν κανονικά και εμείς αναμένουμε τη στιγμή να βγούμε άφοβα στους δρόμους να τα δούμε, να τα μυρίσουμε. Και όταν έρθει η άνοιξη και για μας, ας ελπίσουμε να είμαστε πιο δυνατοί. Το μυαλό μας σε όλους αυτούς τους επιχειρηματίες και φυσικά τους εργαζομένους που θα πληγούν οικονομικά από την πολυεπίπεδη κρίση. Όσους έχουν ανθοπωλεία, βιβλιοπωλεία, μικρούς κινηματογράφους ... ευχή μας να αντέξουν.

Île de la Cité, Paris 2019

24/4/2020
Τάσος Τσιφτσής

Τρίτη 21 Απριλίου 2020

Μια εικόνα... χίλια πίξελς


Χριστός Ανέστη και Χρόνια Πολλά! Ελπίζω κι εύχομαι να έχουμε όλοι υγεία και είμαστε εδώ παρέα. Να βλέπουμε φωτογραφίες, να διαβάζουμε περισσότερα υπέροχα κείμενα για ταινίες από τον Μίλτο και να συζητάμε. Η σημερινή φωτογραφία δεν έχει να κάνει τόσο με την εποχή του χρόνου που διανύουμε, αν και με το ξαφνικό κρύο της ημέρας φαντάζει μάλλον επίκαιρη. Στα της φωτογραφία τώρα, αυτή τραβήχτηκε στις Πρέσπες πριν περίπου δύο χρόνια. Όταν τη βλέπω πάντα μου θυμίζει ότι μπορείς να βρεις συναρπαστικά μέρη στη χώρα αυτή. Δεν χρειάζεται να ξενιτεύεσαι. Χειμώνα ή καλοκαίρι η Ελλάδα μοιάζει με τοπίο μαγικό. Όλα είναι ιδιαίτερα ωραία, λες και ο Θεός την προίκισε περισσότερο από άλλα σημεία της γης. Έτσι λοιπόν, τόσο για τον τόπο μας όσο και για τη ζωή μας γενικότερα πρέπει να εκτιμάμε αυτά που έχουμε και να μην τα περιφρονούμε!

21/4/2020
Τάσος Τσιφτσής

Oι Πλατφόρμες, τα Σινεμά κι οι Θερινοί


Βιώνουμε μία εποχή διαδοχικών αλλαγών. Στην πλειοψηφία τους ξεκινούν από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και στη συνέχεια έρχονται σε αυτό που συνηθίζουμε να ονομάζουμε "Δυτικό κόσμο". Τα τελευταία χρόνια έχουμε μία νέα πραγματικότητα κι αυτή αφορά τις πλατφόρμες live streaming. Πώς σκέφτηκαν οι άνθρωποι και τους έδωσαν σάρκα κι οστά; Απλά τα πράγματα. Ο Αμερικανός μέσος πολίτης βάση μελετών αφιέρωνε αρκετές ώρες στην τηλεόραση, τώρα το ενδιαφέρον μεταφέρεται σε σειρές και ταινίες. Στην Ευρώπη υπάρχει η εκμετάλλευση της οικονομικής κρίσης, ως ευκαιρία προώθησης αυτής της μετατροπής θέασης, που κάθε άλλο παρά σταδιακή είναι.

Για να είμαστε ειλικρινείς μία έξοδος στο σινεμά κοστίζει το λιγότερο εφτά ευρώ κατ΄άτομο. Αν δεν κάνω λάθος τόσο περίπου είναι η μηνιαία συνδρομή στο Αmazon Prime και λιγότερο στο Netflix, αν αναλογιστεί κανείς πως ειδικά οι νέοι μοιράζονται τους λογαριασμούς. Στο επίπεδο αυτών των γιγάντων, των οικονομικών κολοσσών δίνεται μία άτυπη μάχη για το ποιος θα κυριαρχήσει. Υπάρχει επίσης το DisneyΜοvies, ενώ τώρα ετοιμάζεται ανάλογο εγχείρημα κι από την Apple. Στην εξίσωση ως παράμετρο ειδικά για την πατρίδα μας κάλλιστα θα μπορούσαμε να προσδέσουμε και το downloading (κατέβασμα πειρατικά). Το έδαφος είναι πρόσφορο. Τι θα γίνει όμως με τους παραδοσιακούς κινηματογράφους που τόσο αγαπήσαμε;

Αυτό είναι ένα μεγάλο ερώτημα σε παγκόσμια κλίμακα. Έγινε πολύ ντόρος πριν από από περίπου ενάμισι χρόνο για το Roma του Αλφόνσο Κουαρόν. Τελικά το είδαμε στην Μεγάλη οθόνη πρώτα. Έκανε πρεμιέρα μάλιστα στο Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης. Μέχρι πότε όμως θα συμβιβάζονται "οι ισχυροί", παραχωρώντας έστω αυτό το δικαίωμα; Αυτή είναι μία μεγάλη απορία. Ειδικά όσο το μονοπώλιο του Netflix κλονίζεται κι οι ανταγωνιστές πολλαπλασιάζονται. Την ίδια ώρα οι ιδιωτικοί κινηματογράφοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Ήρθε κι αυτή η περιπέτεια με τον κορονοϊό, η οποία είναι ικανή να τους βάλει λουκέτο. Θα μιλήσω προσωπικά για τη Θεσσαλονίκη και θα γράψω πως δεν θέλω να δω να κλείνουν το Μακεδονικόν, το Φαργκάνη, το Βακούρα, το Κολοσσαίον. Νιώθω πως έχει περάσει μισή ζωή μέσα στις αίθουσές τους.

Δυστυχώς μοιάζει όμως αναπόφευκτο το τέλος. Είναι μεγάλη η λύπη μου καθώς γράφω αυτές τις γραμμές. Από την άλλη πλευρά υπάρχει η περίοδος του καλοκαιριού που οι Θερινοί ανθίζουν. Νέοι και μεγαλύτεροι τους επιλέγουν για τη βραδινή τους έξοδο. Μία χαλαρή ταινία, λίγο αλκοόλ, απαλό φύσημα του αέρα. Είναι μία εμπειρία, είναι μία επιλογή που δύσκολα της αντιστέκεσαι. Θα μου πείτε το καλοκαίρι δεν υπάρχουν οι πλατφόρμες; Φυσικά ... Ωστόσο είναι μεγαλύτερη η ανάγκη να βγεις έξω από τους τέσσερις τοίχους, να περπατήσεις, να δεις αγαπημένα πρόσωπα. Ίσως αυτό να μείνει ως διέξοδος στο πέρασμα των χρόνων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόσφατα είχαμε την έναρξη και της πρώτης ελληνικής online πλατφόρμας. Ο λόγος για το Cinobo (Cinema No Border). Eίχε προηγηθεί νωρίτερα το λουκέτο στη συντριπτική πλειοψηφία των video club που ήρθε ως το ... μοιραίο, απόρροια όλων των λόγων-αιτιών που αναφέρθηκαν μέχρι τώρα. Στο Cinobo συναντάς ένα αρχείο που συνεχώς ανανεώνεται χωρισμένο σε διάφορες θεματικές ενότητες, ενώ υπάρχουν κι εκπλήξεις με ταινίες που προβλήθηκαν πριν λίγο καιρό στους Κινηματογράφους με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το "Honeyland", υποψήφιο για δύο Χρυσά Αγαλματίδια στη φετινή απονομή. 

Με την τεχνητή νοημοσύνη να επελαύνει, με τη Βιοτεχνολογία να κάνει θαύματα, με την κλιματική αλλαγή να αλλάζει τον κόσμο στο σύνολό του ζούμε σε χρόνια καθοριστικών εξελίξεων που διαμορφώσουν τον νέο χάρτη της ανθρωπότητας. Φυσικά απ'όλο αυτό δεν θα μπορούσε να απέχει η βιομηχανία της Έβδομης τέχνης και του θεάματος γενικότερα. Παραμένουμε ρομαντικοί, αρνούμαστε να παρακολουθήσουμε ένα έργο τουλάχιστον σε οθόνες tablet ή κινητού κι ελπίζουμε οι κινηματογράφοι μας να αντέξουν παρά το κύμα που έρχεται τόσο ορμητικά, ικανό να παρασύρει στο διάβα του τα πάντα.

πρώτη δημοσίευση Parallaxi

Δευτέρα 20 Απριλίου 2020

J΄accuse


O 85χρονος Ρόμαν Πολάνσκι επέστρεψε στην μεγάλη οθόνη και ταξιδεύει στη Γαλλία του 1894 για μας διηγηθεί από τη δική του σκοπιά την περιβόητη ιστορία Αλφρέντ Ντρεϊφούς. Μετά τον "Πιανίστα" και το "'Ολιβερ Τουϊστ" θα λέγαμε πως αυτό το έργο ολοκληρώνει την τριλογία που αφορά έμμεσα τον ίδιο τον σκηνοθέτη. Αργυρός Λέοντας στη Βενετία, Καλύτερη Σκηνοθεσία και Διασκευασμένο Σενάριο (βασίζεται στο μυθιστόρημα, An officer and a spy του Ρόμπερτ Χάρις) στα Σεζάρ, σε μία τελετή που συνοδεύτηκε από μεγάλη ένταση και την αποχώρηση της εξοργισμένης Αντέλ Ενέλ.

Η ταινία έχει ως χρονική της αφετηρία το γεγονός. Η στιγμή της καταδίκης του λοχαγού μπροστά στο άγημα και το φανατισμένο πλήθος που ζητάει το κεφάλι του.-"Θάνατος στον Εβραίο. -"Καθαιρούν έναν αθώο. Είμαι αθώος, είμαι αθώος". Η τιμωρία του; Iσόβια καταδίκη στο νησί του Διαβόλου. Μία μικρή κουκκίδα στον χάρτη που δε θα έχει κανέναν να μιλήσει. Στα υψηλά κλιμάκια άπαντες γνωρίζουν πως τον καταδικάζουν άδικα. Ένας αποδιοπομπαίος τράγος. Έχουμε τη συγκάλυψη ενός σκανδάλου, με τον δούρειο ίππο να παραμένει εντός των τειχών. "Οι Ρωμαίοι έριχναν τους Χριστιανούς στα λιοντάρια, εμείς τους Εβραίους ... Προοδεύουμε"!


Εμείς ακολουθούμε τη διαδρομή του Πικάρ, ενός αξιωματικού με μεγάλη αυτοπεποίθηση. Ο Σαντέρ δεν μπορεί να ηγηθεί πια. Έχει μία νέα πρόκληση να αντιμετωπίσει. Είναι αποφασισμένος να πορευτεί με γνώμονα την ηθική. Αντιλαμβάνεται τον εκφυλισμό των αξιών κι είναι αποφασισμένος να φτάσει στο πρόσωπο του "εσωτερικού" εχθρού. Όταν ολοκληρώσει την έρευνά του θα καταφύγει στους ανωτέρους του. Μάταιος κόπος. Η διαφθορά στα ανώτερα κλιμάκια του στρατού χτυπάει κόκκινο. Τι πας και σκαλίζεις; Δεν αναγνωρίζει πια τη Γαλλία. "H στρατιωτική δικαιοσύνη έχει τόση σχέση με την δικαιοσύνη, όσο η στρατιωτική μπάντα με την μουσική". Στην υπηρεσία του κράτους φυσικά τα ΜΜΕ. Διαδραματίζουν κι αυτά σημαντικό ρόλο.

Ένα στοιχείο που καθίσταται σαφές είναι ο αντισημιτισμός. Το μίσος για τους Εβραίους. Φτάνω λίγο μακρύτερα μελετώντας αυτό το διάστημα το βιβλίο, "Υποτροπή 1938" του Michael Foessel. Oι Εβραίοι είναι το εύκολο θύμα. Είναι άνθρωποι προκομμένοι, εργατικοί. Ελέγχουν όμως μεγάλο μέρος της οικονομίας. Πώς θα τεθούν εκτός πεδίου; Kατασκευάζεται η περίφημη ιδεολογία περί
Αρίας φυλής, που χρησιμοποιείται για την φρικαλέα εξόντωσή τους. Η μάζα πέφτει στην παγίδα και διψάει για αίμα. "Αθώοι είναι οι γάτες, τα πρόβατα, οι Εβραίοι". Ακριβώς με αυτόν τον τρόπο αντιμετωπίζονται. Σήμερα μία παρόμοια κατάσταση μοιάζει να αναβιώνει και τα εθνικιστικά κινήματα δυναμώνουν.


Μέσω αυτής της ιστορίας όμως εκτός από το κοινωνικοπολιτική χροιά, ο ίδιος ο Πολάνσκι αναζητεί και την προσωπική λύτρωση. Θέλει να φωνάξει κι ο ίδιος πως είναι αθώος. Πως έχει πέσει θύμα πλεκτάνης. Θυμίζουμε, ότι κατηγορείται για ασέλγεια, σεξουαλική παρενόχληση και βιασμό σε ανήλικο το 1978. Σε ένα χαρακτηριστικό σημείο ακούγεται: "Δεν έχει να κάνει μόνο με τη ζωή μου, αλλά και με την τιμή μου". Κάποιοι δε θα τον συγχωρέσουν ποτέ. Έχουν επιλέξει πλευρά. Ο ίδιος προσμένει όμως ότι δικαίωση θα έρθει ακόμα κι αν αργήσει, όπως με τον Ντρεϊφούς. Θα βρεθεί άραγε ένας Εμίλ Ζολά, να τον υπερασπιστεί με ένα αντίστοιχο "Κατηγορώ";

Μεγάλος πρωταγωνιστής ο Ζαν Ντιζαρντέν. Χτίζει τη δική του "πλάνη" κόντρα σε ένα καλοστημένο σύστημα εξουσίας και φτάνει μέχρι το τέλος, κάνοντας το αδύνατο ... πραγματικότητα. Εξαιρετική φωτογραφία που ζωντανεύει την εποχή, βραβευμένα τα κουστούμια κι η ενδυμασία που βοηθούν στην πιστή αναπαράσταση. Σημασία έχει η επικοινωνία (από εκείνα τα χρόνια ακόμα) κι όχι η ουσία. Δεν υπάρχουν περιθώρια για συναισθηματισμούς κι ανθρωπιστικές προσεγγίσεις. Σπουδαίο έργο που δίνει τη δυνατότητα σε κάθε θεατή να βγάλει τα συμπεράσματά και να λάβει τις απαντήσεις του. Για το τότε και κυρίως το τώρα.

Σάββατο 18 Απριλίου 2020

Τhe Navigators


Μία άκρως επίκαιρη ταινία του Κεν Λόουτς ανασύραμε από το χρονοντούλαπο της ιστορίας. Ο λόγος για το "Navigators" (2001). Αξιοσημείωτο είναι ότι το σενάριο δεν υπογράφει ο Πωλ Λάβερτι, αλλά o Rob Dawber που το 2002 κέρδισε και το αντίστοιχο Βραβείο BAFTA. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και πάλι η ταξική πάλη. Το 1995 γίνεται μία σειρά αποκρατικοποιήσεων ή αν θέλετε ιδιωτικοποιήσεων στην Μεγάλη Βρετανία. Οι δημόσιοι σιδηρόδρομοι περνούν στα χέρια των εταιρειών. Το χαρακτηριστικό spot που προβάλλεται στους εργαζομένους, μιλάει για τα θεμέλια του μέλλοντος. Μοιάζει τόσο ειρωνικό ...

Ακολουθούμε τη διαδρομή του Paul και του Mick, συνεργατών και φίλων. "Θα σας κάνω μία ενημέρωση". Ξεκάθαρη προοικονομία όσων θα ακολουθήσουν για τους πρωταγωνιστές μας. Στην αρχή η πλειοψηφία αντιμετωπίζει με γέλια αυτή τη σοβαροφάνεια της διοίκησης σχετικά με την μετάβαση σε μία νέα πραγματικότητα. Σύντομα όμως τα χαμόγελα θα κοπούν και θα δώσουν τη θέση τους στην αμφισβήτηση και την μιζέρια. Διακοπές-αναγκαστική άδεια ... απόλυση. Σας θυμίζει μήπως κάτι από το σήμερα; Kι όμως έχουν περάσει 25 ολόκληρα χρόνια.


Επενδύουν στην εσωστρέφεια. Ρίχνουν τον σπόρο της διχόνοιας, ώστε να "βασιλεύουν" ευκολότερα. Μία φωνή απελπισίας ακούγεται να λέει βαθιά: "Πρέπει να μείνουμε ενωμένοι". Η ασυδοσία των μεγάλων αφεντικών συρρικνώνει τη δύναμη των εταιρειών, οδηγεί σε απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και τις καθιστά μαθηματικά μη βιώσιμες. Αυτό μεταφράζεται απλά σε απολύσεις, που ουσιαστικά γίνονται "εθελούσιες" με μία ελάχιστη αποζημίωση. Καταργούνται τα συνδικάτα, οι ενώσεις, το σωματείο για τα δικαιώματα. Άνθρωποι οδηγούνται στην ανεργία. "Και που θα βρεις δουλειά τώρα";

Από μία πενιχρή, πλην όμως τίμια σταθερότητα, από τη φτώχεια, περνούν τη λεπτή γραμμή της αβεβαιότητας και κάποιοι οδηγούνται στην πείνα και την εξαθλίωση. Και τι φέρνει το ένστικτο της επιβίωσης; Φόβο για το τι μας ξημερώνει, ένταση και στρες. Μία αντικαπιταλιστική ωδή με έμφαση στον νεοφιλελευθερισμό από έναν τεράστιο δημιουργό. Οι ισορροπίες συνεχώς μεταβάλλονται εις βάρος των εργαζομένων. Μία συμφωνία που κερδίζουν με κόπο και τεράστιο ψυχικό κόστος, την επομένη τους ανακοινώνεται πως δεν ισχύει. "Έτσι πάει το πράγμα" ... Ξανά από την αρχή, βαθαίνει η υπαρξιακή κρίση, πέρα από την οικονομική.


Μετρημένες στιχομυθίες με έμφαση στη λεπτομέρεια, "-πληρωμή για ασθένεια; -αν δεν μπορείς να έρθεις, δεν πληρώνεσαι". Κυνισμός. Σκληρός ρεαλισμός. Άνθρωποι που καταλήγουν να ζουν για να εργάζονται κι όχι να εργάζονται για να ζουν όπως είναι το φυσιολογικό. Μοναδικό ζητούμενο η επιβίωση, τίποτα περισσότερο. Τρεις ώρες δρόμος, 12 ώρες δουλειά κι όλα αυτά για 19 λίρες ημερησίως. Πλήρης απαξίωση της αξιοπρέπειας του ατόμου. Προστριβές στο εργασιακό και στο προσωπικό περιβάλλον, διαδοχικές ματαιώσεις και μία πλήρης εικόνα ενός σάπιου συστήματος.

Όσο βλέπω τις γραμμές του τρένου στο μυαλό μου έρχεται το "Glory" των Kριστίνα Γκρόζεβα και Πέταρ Βαλτσάνοφ από τη γειτονική Βουλγαρία. Και στις δύο περιπτώσεις οι εργάτες αντιμετωπίζονται ξεκάθαρα σαν υποχείρια, σαν πολίτες δεύτερης διαλογής. Εδώ ο Λόουτς χτίζει ένα συνταρακτικό-τραγικό φινάλε με μία επική σκηνή στο σκοτάδι Κορυφώνει σταδιακά την αγωνία. Μας πηγαίνει βήμα βήμα και μας δείχνει το μέγεθος της αλλοίωσης των χαρακτήρων και της αλλοτρίωσης των σχέσεων. Ένα ψυχογράφημα (κάποτε) περήφανων ανθρώπων που σήμερα "χρειάζονται" απλά να κρατήσουν τη δουλειά τους με κάθε κόστος, ακόμα και ηθικό ...

Πέμπτη 16 Απριλίου 2020

Miles Davis: Birth of the Cool


Το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ για τη ζωή του θρύλου της Τζαζ, Miles Davis το έψαχνα καιρό. Με χαρά μου το ανακάλυψα στην πλατφόρμα του Netflix και δεν άφησα λεπτό να πάει χαμένο. Mου είχε μιλήσει ο καλός μου φίλος Δημήτρης από το Μπέρκλεϋ της Καλοφόρνια πριν μήνες και περίμενα υπομονετικά να έρθει στην Ελλάδα. Είχα μία κρυφή ελπίδα για το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, το οποίο ματαιώθηκε. Δε το βρήκα ούτε εκεί στο πρόγραμμα. Tελικά έμελλε να ανακαλύψω τη δουλειά του Στάνλεϋ Νέλσον μέσα από την πλατφόρμα μακριά από την αγαπημένη μου μεγάλη οθόνη.

Ο Nτέιβις γεννήθηκε στο Ιλινόι. Παρ΄ότι προερχόταν από εύπορη οικογένεια βίωσε τον φυλετικό ρατσισμό. "Η Μουσική είναι κάταρά μου, πάντα ήταν η πρώτη μου προτεραιότητα". Ο Μάιλς ξεχώρισε από μικρός. Χαρακτηρίστηκε ιδιοφυϊα κι όχι άδικα. Είχε μοναδικό χάρισμα, ταλέντο. Η εξέλιξή του ήταν ταχύρυθμη. Άφησε τα όνειρά του για σπουδές στην ιατρική κι ακολούθησε το πάθος του. Ήταν αποφασισμένος όμως να γίνει ένας επιστήμονας του ήχου. Συνήθιζε να αυτοσχεδιάζει και γρήγορα έβαλε τον επόμενό του στόχο. Next stop ... New York.


Η περιπλάνησή του όμως δε σταμάτησε εκεί. Ταξίδεψε στην Ευρώπη, έκανε περιοδείες. Γνώρισε την παιδεία, τον πολιτισμό, την ευγένεια, τον σεβασμό στη διαφορετικότητα. Το εκτίμησε και το κουβάλησε για πάντα μαζί του. Το στυλ του ήταν αριστοκρατικό. Φαινομενικά προσιτός, φινετσάτος και κουλ. Ήταν όμως ακριβώς έτσι; Οι προσωπικές του σχέσεις πέρασαν από χιλιάδες κύματα. "Οι πιο πολλοί άντρες φοβούνται να δείξουν ότι είναι ευάλωτοι". Αυτό φυσικά έρχεται σε σύγκρουση με ακραία περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας που όπως θα δούμε στη συνέχεια είχαν την εξήγησή τους.

Το κόστος της μεγάλης ζωής. Όπως αρκετοί καλλιτέχνες αυτού του επιπέδου, έτσι κι αυτός έπεσε στην παγίδα των καταχρήσεων και των εξαρτήσεων. Έχασε την αυτοπειθαρχία και τον αυτοέλεγχο του. Για ένα διάστημα η καριέρα του εκτροχιάστηκε. Όσο δύσκολο είναι να φτάσεις στην κορυφή, τόσο εύκολα διαλύονται όλα σε μία στιγμή. Για καλή του τύχη όμως η τρομπέτα αποτελούσε πάντα την πυξίδα και ταυτόχρονα την άγκυρά του, που μπορούσε να τον τραβήξει από τον βυθό ή καλύτερα από έναν βούρκο ή από βαθύ πηγάδι.


"Η μουσική είναι τα πάντα. Ερωτισμός, αισθησιασμός". Έτσι ακριβώς ένιωθε κι αυτό έβγαινε στη σκηνή. Ήταν μία ψυχοσωματική συνουσία για τον ίδιο. Ιερή στιγμή.  Οι συνεχείς παλινωδίες ωστόσο δεν τον άφησαν να απογειώσει ακόμα περισσότερο την Τζαζ. Εκεί που έλεγες επέστρεψε, κυλούσε και πάλι. "Όταν ο Θεός σε τιμωρεί παίρνεις όλα όσα θέλεις, χωρίς να σου μένει χρόνος". Έπαιξε για τελευταία φορά ένα πολύ απαιτητικό κομμάτι ... Το κοινό τον αποθέωσε. Ήταν το τέλος της διαδρομής.

Καθ΄όλη τη διάρκεια της ζωής του παρέμεινε αυθεντικός. Φυσικά με καλές κι άσχημες στιγμές. Έγραψε ιστορία και τα άλμπουμ του ("Kind of Blue" και "Βitches Brew") πήραν θέση στο πάνθεον. "Το μόνο που ήθελα ήταν να μεταδώσω αυτό που ένιωθα μέσω της μουσικής". Ένα αληθινό φαινόμενο, μία πολυπρισματική προσωπικότητα που χρησιμοποίησε την μουσική ως πηγή ζωής. Μετά από κάθε μεγάλη συναυλία ζωγράφιζε, προσπαθώντας επίσης να εξωτερικεύσει τον εσωτερικό του κόσμο. Παρέμεινε για πάντα παιδί και το ίδιο θα ήθελε και για εμάς, καθώς η επιθυμία, η ανασφάλεια, η αθωότητα αποτελούν δομικούς λίθους της Τέχνης.

NEOΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΟΥ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΔΡΑΜΑΣ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΑΚΑΡΙΔΗΣ


Μία νέα εποχή ξεκινά για το Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, καθώς ο
βραβευμένος σκηνοθέτης Γιάννης Σακαρίδης παίρνει το τιμόνι, μετά τον πρόωρο χαμό
του αγαπημένου, επί σειρά ετών καλλιτεχνικού διευθυντή Αντώνη Παπαδόπουλου,
στον οποίο πιστώνεται η διεθνής ακτινοβολία του θεσμού.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Φεστιβάλ Δράμας, χθες 15-04-20, στην 6η συνεδρίαση
του, ενέκρινε τη πρόσληψη του νέου Καλλιτεχνικού Διευθυντή του Φεστιβάλ Ταινιών
Μικρού Μήκους Δράμας κ. Γιάννη Σακαρίδη.

Με σεβασμό στη μνήμη του Αντώνη και τη σπουδαιότητα του θεσμού του Φεστιβάλ
Δράμας, ο Δήμαρχος Δράμας κ. Χριστόδουλος Μαμσάκος και ο Πρόεδρος του
Φεστιβάλ κ. Γιώργος Δεμερτζής, με τη σύμφωνη γνώμη της Υπουργού Πολιτισμού
κυρίας Λίνας Μενδώνη ανακοινώνουν την επιλογή του Γιάννη Σακαρίδη. Η
ταλαντούχα προσωπικότητα του, η βραβευμένη καλλιτεχνική του πορεία, η ωριμότητα
αλλά και η αποφασιστικότητα του, σε συνδυασμό με την αγάπη του για την ταινία
μικρού μήκους και το Φεστιβάλ της Δράμας, ήταν τα κριτήρια επιλογής του.

Γνήσιο τέκνο του Φεστιβάλ Δράμας, ο Γιάννης Σακαρίδης, επιτυχημένος μοντέρ στην
Αγγλία, έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο στη Δράμα, όπου και βραβεύτηκε για τη
μικρού μήκους ταινία του Αλήθεια (2006). Μερικά χρόνια αργότερα, το 2014-15 και το
2017-18, συμμετείχε στην κριτική και προκριματική επιτροπή του Εθνικού
Διαγωνιστικού Προγράμματος..

Ας σημειωθεί πως ο σκηνοθέτης έχει στο ενεργητικό του δύο ταινίες μεγάλου μήκους
(Wild Duck, Πλατεία Αμερικής), ενώ το έργο του γενικά χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη
ευαισθησία απέναντι σε φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα.

Η Πλατεία Αμερικής υπήρξε η επίσημη πρόταση της Ελλάδας για το Όσκαρ
καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας (2018).

Ο πρόεδρος του Οργανισμού Γιώργος Δεμερτζής δήλωσε: «Εύχομαι από καρδιάς
στον νέο Καλλιτεχνικό Διευθυντή του Φεστιβάλ Δράμας κ.Γιάννη Σακαρίδη, σιδερένιος,
υγεία σ’αυτόν και την οικογένεια του, καλή δύναμη και κάθε επιτυχία στο δύσκολο
έργο του. Ο Δήμαρχος Δράμας, το Δ.Σ και το προσωπικό του Φεστιβάλ, θα είμαστε
πάντα δίπλα του αρωγοί και συνοδοιπόροι προκειμένου να σχεδιάσουμε και να
στοχεύσουμε σε μια νέα λαμπρή εποχή της ταινίας μικρού μήκους στη χώρα μας αλλά
και διεθνώς. Συγχαρητήρια Γιάννη!».

«Το Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Δράμας καθόρισε με τον καλύτερο τρόπο τη
καλλιτεχνική μου πορεία, και τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να αξιοποιήσουμε με
ευθύνη ό,τι καλό έχει προηγηθεί, σε κάτι δημιουργικό», δήλωσε με τη σειρά του ο
Γιάννης Σακαρίδης.

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΑΚΑΡΙΔΗΣ

Ο Γιάννης Σακαρίδης σπούδασε Φωτογραφία και Ιστορία Τέχνης στο London College
of Printing και Σκηνοθεσία στο University of Westminster. Ήταν μέλος της London Film
Makers Co-Op για αρκετά χρόνια, όπου άρχισε να σκηνοθετεί μικρού μήκους ταινίες,
όπως BUSKERS (1995), SQUADDING IN HACKNEY (1995), DOGKILLERS (1996),
MAUSOLEUM (2004), και κάποιες experimental, όπως PARIS (1993), DECAY (1996).

Συνέχισε να εργάζεται ως επαγγελματίας μοντέρ σε μεγάλου μήκους ταινίες στην
Ελλάδα και την Αγγλία, όπως SCREAMIN’ JAY HAWKINS: I PUT A SPELL ON ME
του Νίκου Τριανταφυλλίδη (2001), O ΒΑΣΙΛΙΑΣ του Νίκου Γραμματικού (2002), A
WOMAN IN WINTER του Ρίτσαρντ Τζόμπσον (2006), σε κινηματογραφικά trailer για
την Warner Bros, όπως MIDNIGHT IN THE GARDEN OF GOOD & EVIL του Κλιντ
Ίστγουντ (1997), THE GENERAL του Τζον Μπούρμαν (1998), EYES WIDE SHUT του
Στάνλεϋ Κιούμπρικ (1999), καθώς και σε πολυάριθμα ντοκιμαντέρ για την βρετανική
τηλεόραση, όπως VELVET GOLDMINE για το Channel 4, CLASH OF THE TITANS:
RANGERS/CELTICS για το BBC2, CARNIVAL FACES για National Geographic

Ύστερα από δεκαοκτώ χρόνια στο Λονδίνο, έγραψε και σκηνοθέτησε την μικρού
μήκους ταινία ΑΛΗΘΕΙΑ (2006) , την πρώτη που γύρισε στην Αθήνα, όπου και μένει
μόνιμα από το 2007. Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του ως σκηνοθέτης WILD
DUCK (2013) με πρωταγωνιστές τη Θέμιδα Μπαζάκα και τον Αλέξανδρο Λογοθέτη,
έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο φεστιβάλ του Τορόντο και ταξίδεψε σε πολλά φεστιβάλ
του κόσμου.

Η δεύτερη ταινία του ως σεναριογράφος/παραγωγός/σκηνοθέτης ΠΛΑΤΕΙΑ
ΑΜΕΡΙΚΗΣ - AMERIKA SQUARE (2016) με πρωταγωνιστές τους Γιάννη Στάνκογλου,
Μάκη Παπαδημητρίου, Θέμιδα Μπαζάκα και Βασίλη Κουκαλάνι σε συμπαραγωγή της
ΕΡΤ και του ΕΚΚ, βραβεύτηκε σε πολλά διεθνή φεστιβάλ και ήταν η επίσημη
συμμετοχή της Ελλάδας για τα Όσκαρ (2018). Η ταινία είχε διανομή στην Αμερική,
Κίνα, Ισπανία, Ανατολική Ευρώπη (HBO), Αγγλία, Τουρκία, Ελλάδα και Κύπρο.
The Hollywood Reporter έγραψε για τη ταινία: "Το Amerika Square είναι μια από τις
καλύτερες ευρωπαϊκές ταινίες για τις οδυνηρές επιπτώσεις του προσφυγικού".

Στο Φεστιβάλ Μικρού Μήκους της Δράμας έχει διαγωνιστεί και βραβευτεί με δύο
ταινίες Μυθοπλασίας: Μαυσωλείο (1998), Αλήθεια (2006, Ειδικό βραβείο
Μυθοπλασίας, Τιμητική Διάκριση Μουσικής) ενώ έχει συμμετάσχει δύο φορές στις
προκριματικές και κριτικές επιτροπές του Ελληνικού Διαγωνιστικού του φεστιβάλ,
όπως και σε Γνωμαδοτική Επιτροπή του ΕΚΚ για μικρού Μήκους.

Φιλμογραφία (ως σκηνοθέτης):

Amerika Square (2016) Σενάριο-Σκηνοθεσία-Παραγωγή
Βραβείο Κοινού στο 7o Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Πεκίνου. Erasmus Youth Jury
Award, Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Τεργέστης. Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο
Los Angeles Greek Film Festival. Βραβείο Καλύτερου Μοντάζ της Ελληνικής
Ακαδημίας Κινηματογράφου. Βραβείο Καλύτερης Ταινίας Open Frontiers Contest.
Βραβείο FIPRESCI (Διεθνής Ομοσπονδία Κριτικών Κινηματογράφου), 57ο Φεστιβάλ
Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Ειδική Μνεία Ερμηνείας στον Βασίλη Κουκαλάνι, 57ο
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Ειδικό Βραβείο Επιτροπής, Βραβεία
Νεότητας, 57ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Βραβείο Κοινού στο 3o
Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Burgas. New Directors Competition, 52ο Chicago Film
Festival. Διαγωνιστικό τμήμα Flash Forward, 21ο Busan International Film Festival.

Wild Duck (2013) Σενάριο-Σκηνοθεσία-Παραγωγή. Toronto International Film
Festival (TIFF 2013), Raindance Film Festival, Busan Film Festival (Flash Forwrd),
Chicago Film Festival, New Directors Competition, Mostra - Sao Paulo, In
Competition, Thessaloniki IFF, In Competition, International Film Festival of India, Goa

Αλήθεια (2006, μικρού μήκους) Σενάριο-Σκηνοθεσία. 47ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου
Θεσσαλονίκης (Ειδική Μνεία στα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας), Raindance Film
Festival (Tiscali Best Shorts Selection), 29ο Φεστιβάλ Ελληνικών Ταινιών Μικρού
Μήκους Δράμας (Ειδικό βραβείο της Επιτροπής και βραβείο καλύτερης Μουσικής).

Mausoleum (2004, μικρού μήκους) Raindance Film Festival, Drama International Film
Festival, Orange Best Shorts.

Dogkillers (1996, μικρού μήκους), Decay (1996, μικρού μήκους), Buskers (1995,
μικρού μήκους), A poem for 4 countries (1995, μικρού μήκους), Squadding in

Hackney (1995, μικρού μήκους/ντοκ.), La Valeta (1994, μικρού μήκους), Paris (1993,
μικρού μήκους)

Τρίτη 14 Απριλίου 2020

Live twice, Love once


O Όσκαρ Μαρτίνεζ είναι μαζί με τον Ρικάρντο Νταρίν οι δύο κορυφαίοι σύγχρονοι Αργεντινοί ηθοποιοί. Μετά τις "Ιστορίες για Αγρίους" και τον "Επιφανή Πολίτη" τον συναντάμε στο "Ζήσε δύο φορές, Αγάπησε Μία" της Maria Ripoll. Δύο παιδιά, ένα τραγούδι, η γαλήνη της θάλασσας ... Μία παραγωγή του Netflix που μιλάει για το πέρασμα του χρόνου, την αέναη μάχη μαζί του και τη διάθεση επιστροφής μας σε μία αφετηρία που μας έχει σημαδέψει όταν φτάσει η ώρα του προσωπικού μας απολογισμού.

Ο Εμίλιο είναι ένας συνταξιούχος καθηγητής πανεπιστημίου με ειδίκευση στα Μαθηματικά. To πάθος του είναι το μαγικό τετράγωνο ή κοινώς το Sudoku. Η σύζυγός του έχει πεθάνει κι ο ίδιος βασανίζεται από τη νευροεκφυλιστική ασθένεια Αlzheimer. Δε θέλει να το παραδεχθεί, αλλά ώρες ώρες χάνει την επαφή με το περιβάλλον του. Πέφτει ο γενικός και ξεχνάει τα πάντα. Η κόρη του Τζούλια ανησυχεί ολοένα και περισσότερο και τον πιέζει να πάρει κινητό τηλέφωνο. Αυτός αρνείται πεισματικά. Θα έρθει όμως η ώρα που η λατρεμένη του εγγονή, Μπλάνκα θα χρησιμοποιήσει την τεχνολογία, ώστε ο πρωταγωνιστής μας να βρει τον αληθινό-παιδικό έρωτα της ζωής του.

Είναι ένα απωθημένο που χρόνια κρύβει μέσα του ο τυπικός καθηγητής, που πηγαίνει με την εφημερίδα του στο καφέ-στέκι του καθημερινά. Απαλλάσσεται από τη ρουτίνα του. Σύντομα θα ξεκινήσει ένα παρακινδυνευμένο ταξίδι. Αφήνει τη Βαλένθια κι είναι αποφασισμένος να βρει την Μαργαρίτα ακόμα κι αν χρειαστεί να κάνει πολλά πολλά χιλιόμετρα. Μετά από ένα αρχικό σοκ αρωγοί στην προσπάθειά του γίνονται όλα τα μέλη της οικογένειας. Τίποτα δε θα είναι όπως πριν μετά την επιστροφή στο σπίτι. Οι σχέσεις μεταξύ των μελών περνούν μικρές ή μεγαλύτερες κρίσεις.


Όπως εύκολα καταλαβαίνει κανείς υπάρχουν στιγμές που η ταινία αποκτάει χαρακτήρα μαύρης κωμωδίας. Τα σημάδια του χρόνου αφήνουν ανεξίτηλο το σημάδι τους. Υποφέρει κι υποφέρουν. "Τα μαθηματικά είναι για τα πάντα". Μία φιλοσοφία ζωής που ακόμα και σήμερα αρκετοί υιοθετούν ως παιδαγωγικό μοντέλο. Αποστρέφεται την τεχνολογία και μένει πιστός στην παράδοση και την επιστήμη του. Δεν έχει τηλεόραση, δεν έχει ηλεκτρονικό υπολογιστή, συνεχώς ανατρέχει σε βιβλία κι ανανεώνει τη γνώση του.

Έρχεται όμως η στιγμή που τα σημεία των καιρών μας ξεπερνούν. Σε μία κυνική ομολογία η Μπλάνκα εξηγεί στον παππού πως το κινητό είναι "Θεός". Εδώ βρίσκεις τα πάντα. Έρχεται όμως η μητέρα της από την άλλη πλευρά να την προσγειώσει. Τη συμβουλεύει να ζει κάθε στιγμή και να μη βιάζεται να μεγαλώσει, καθώς τότε θα έρθουν οι ευθύνες κι οι υποχρεώσεις. Η τελευταία ακροβατεί ανάμεσα σε έναν ατυχή γάμο, στην ανατροφή της κόρης και τη φροντίδα του πατέρα. Η εργασία της (ιατρικός επισκέπτης) της δημιουργεί στρες και βρίσκει εκτόνωση στο τσιγάρο, που τόσο κόπο έκανε να κόψει.


Η πολυπόθητη στιγμή της συνάντησης πλησιάζει. Παρά τις διαδοχικές απογοητεύσεις φτάνουμε στην άκρη του κουβαριού. Ο Εμίλιο αντικρίζει την Μαργαρίτα. Γεμάτος χαρά της εξηγεί ποιος είναι, αλλά ... Δεν έχει πλέον τίποτα να περιμένει. Το μυαλό μου ταξιδεύει στην "Μεγάλη Επιστροφή" του Ζιανγκ Γιμού. Επιστρέφει στο αγαπημένο του μαγικό τετράγωνο. Ασκεί το πνεύμα του και ταυτόχρονα προσπαθεί να κρατήσει ζωντανή την μνήμη του, τη θύμηση μέχρι εκείνο το ραντεβού μπροστά στη θάλασσα να "αναβιώσει".

Θα περάσουν χρόνια. Θα έρθει ξανά εκείνο το τραγούδι. Σαν άλλη μελωδία μίας σειρήνας. Θα τον σαγηνέψει. Ήρθε η ώρα να ενδώσει στην πρόταση, δεν έχει πια τόσο πολύ διάβασμα. Μία ευχάριστη ιστορία με δόσεις χιούμορ και αλήθειας. Καθαρά φεστιβαλική. Σε ταξιδεύει σε μία ρομαντική διαδρομή προς την ένωση. Πέρασαν τόσα χρόνια σαν δύο ζωές, αλλά η αγάπη είναι μία και μοναδική. Δίνεις τη ψυχή σου και όσα χρόνια κι αν περάσουν ανήκει σε αυτόν που αποφάσισες να τη χαρίσεις. 

Κυριακή 12 Απριλίου 2020

Μια εικόνα... χίλια πίξελς


Υπάρχουν άνθρωποι που σε εμπνέουν από την πρώτη ματιά. Μπορεί να μη τους γνωρίζεις καθόλου και σίγουρα να μη γνωρίζουν αυτοί εσένα. Ο τρόπος ζωής τους, αυτά που κάνουν και αυτά που επιλέγουν να μη κάνουν είναι ικανά να σε εμπνέουν. Σε κάνουν να δεις τα πράγματα από μιαν άλλη σκοπιά και να εκτιμήσεις ξανά την κατάσταση στην καθημερινότητα.
Υπάρχουν άνθρωποι που σε εμπνέουν εδώ και χρόνια και έχεις την τιμή να τους έχεις φίλους. Με συνεχή επικοινωνία και εκ των πραγμάτων με συνεχή αλληλεπίδραση προχωράτε και εξελίσσεστε. 
Σπουδαίο πράγμα το να εμπνέεσαι από κάποιο άνθρωπο ή/και να τον εμπνέεις. Ειδικά όταν αυτό είναι αμφίδρομο. Χτίζεται έτσι μια "ανεπίσημη" σχέση θαυμασμού, εμπιστοσύνης και αφοσίωσης. Καθώς πολλές φορές ταιριάζει η φράση: "μαζί του/της θα πήγαινα και στον πόλεμο."
Η παραπάνω φωτογραφία τραβήχτηκε γιατί με αυτό το κλικ περνάνε από το μυαλό μου οι περισσότεροι άνθρωποι που με εμπνέουν. Ταυτοχρόνως όμως μου θυμίζει και αυτούς που μαζί τους δεν προτιμούσα να αλληλεπιδρώ, πόσο μάλλον να βρίσκομαι στο πεδίο της μάχης.

12/4/2020
Τάσος Τσιφτσής

Σάββατο 11 Απριλίου 2020

Sunday's Illness


Υπάρχουν κάποιες πολύ αξιόλογες ταινίες που δυστυχώς δεν κατάφεραν να πάρουν διανομή στην Ελλάδα για τον Α ή Β λόγο. Μία απ΄αυτές είναι το "Sunday Illness" του Ramon Salazar (Piedras 2002). Πρεμιέρα το 2018 στο 68ο Φεστιβάλ του Βερολίνου. Εφτά Βραβεία για ένα ψυχολογικό θρίλερ που σε κρατάει μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο χάρη στις εξαιρετικές ερμηνείες των πρωταγωνιστών. Ένα ταξίδι από την Ισπανία στη Γαλλία, μέχρι και στην Ανδόρα. Η πολυπόθητη (επαν)ένωση δύο ανθρώπων, δύο γυναικών θα έλθει μόνο όταν επιστρέψουν γυμνές στο φυσικό τους περιβάλλον, το υγρό στοιχείο.

Δύο δέντρα, σκοτάδι, συννεφιά. Απότομη μεταφορά από ένα άγριο τοπίο σε μία λαμπερή δεξίωση. Mυστήριο. Ο νους της Άναμπελ ταξιδεύει. Αιφνιδιάζεται. Η συνάντηση με την Κιάρα την σοκάρει. "Πώς με βρήκες; -Οι ματαιόδοξοι ξεχωρίζουν". Τα πρώτα λεπτά είναι αμήχανα. Δεν μπορεί να το πιστέψει. Δε γνωρίζει τη θέλει αυτή η "ξένη". "-10 ημέρες μαζί σου ... δεν είναι απειλή, σκέψου το". Είναι η κόρη της, το σπλάχνο της που εγκατέλειψε όταν ήταν μόλις οχτώ ετών. Πώς μπόρεσε να το κάνει, γιατί ποτέ δε γύρισε να την αναζητήσει;


Τόσο ο νέος σύζυγός της, όσο κι ο περίγυρος της οικογένειας είναι επιφυλακτικοί. Η ίδια θα πάρει τη σωστή απόφαση και το ταξίδι ξεκινάει. "Nα είσαι καλή μαζί της". Μετά από πολλά χρόνια θα φορέσει ξανά παντελόνι, θα βάλει φόρμα και αθλητικά για να τρέξει στο βουνό. Ο χρόνος όμως στην περίπτωσή μας περνάει ιδιαίτερα γρήγορα. Δε μένουν παρά μονάχα λίγες ώρες για συζήτηση, που σιγά σιγά αμβλύνουν το χάσμα μεταξύ τους. Προσπαθούν να καλύψουν τον χαμένο χρόνο, χωρίς να λείπουν οι εκρήξεις και τα βίαια ξεσπάσματα. Βρίσκουν όμως εκτόνωση στον χορό.

Η δύναμη της Φύσης, σε συνδυασμό με την εξαιρετική μουσική μας ταξιδεύει κι εμάς. Αναρωτιόμαστε ποιος είναι ο στόχος της Κιάρα, αν η Άναμπελ θα της ζητήσει να έρθει να ζήσει μαζί της στο Παρίσι. Γίνεται ένας σαφές σχόλιο για την επίδραση της σύγχρονης τεχνολογίας, καθώς η έτερη κόρη της βγάζει φωτογραφίες στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης κι έτσι βιοπορίζεται. Στο βλέμμα της μάνας αντικατοπτρίζεται η αγάπη που τόσο έχει λείψει από τη θυγατέρα. "Τα προσωπικά επιτεύγματα, δεν μπαίνουν πάντα σε ένα βιογραφικό".


Μία εύθραυστη σχέση με σκαμπανεβάσματα. Ένα ιατρικό μυστικό. Καλές κουβέντες: "Είσαι όμορφη" και μαχαιριές: "Σίγουρα σκέφτεσαι πόσα ξοδεύουν για σένα για να δεις πόσο σε αγαπούν". Κυνική γλώσσα από μία προδομένη ψυχή. Όσα λεφτά κι αν έχεις, έρχεται η στιγμή του απολογισμού. Η ζωή σου γίνεται αφόρητη, εξαντλητική όταν χάσεις το νόημά της και τρέχεις συνεχώς πίσω από υλικά αγαθά. Μέσα από μία μακάβρια κουβέντα αναδύεται για μία ακόμα φορά το άστρο της Μπάρμπαρα Λένι (Petra, Everybody Knows, ο "Έκπτωτος") κι η στόφα της Ασουνσιόν Σάντσεθ (Goya την ερμηνεία της).

"Έφυγα γιατί ήθελα περισσότερα ... -Καταλαβαίνω τα πάντα". Το φινάλε πλησιάζει. Ο σκηνοθέτης έχει επιλέξει με μαεστρία να σχηματίσει αλληγορικά τον κύκλο της ζωής. Η κόρη συναντά την μητέρα όπως τη γέννησε λίγο πριν την αποχαιρετήσει οριστικά. Η ειλικρινής "συγγνώμη" έχει ακουστεί για πάνω από μία φορά. Τώρα η καθεμία θα τραβήξει τον δρόμο της, όπως της έλαχε η μοίρα. Από τα διαμαντάκια του Νetfix, μαζί με τον "Οn my Skin" και το "Αγόρι που δάμασε τον άνεμο".


Πέμπτη 9 Απριλίου 2020

Δύο ημέρες, Μία νύχτα


Oι συστάσεις με το σκηνοθετικό δίδυμο, Ζαν-Πιερ και Λικ Νταρντέν είναι μάλλον περιττές. Ο όρος ουμανιστές νομίζω τους αντιπροσωπεύει καλύτερα από κάθε άλλο. Δύο Χρυσοί Φοίνικες με τη "Ροζέτα" το 1999 και το "Παιδί" το 2005 και μία μακρά διαδρομή που φτάνει μέχρι το σήμερα με τον "Νεαρό Αχμέντ". Στο κέντρο του έργου τους διαχρονικά βρίσκεται ο άνθρωπος. Ακριβώς αυτό συμβαίνει στο "Deux jours, une nuit" (2014) με την εκθαμβωτική Μαριόν Κοτιγιάρ να κινεί το νήμα της πλοκής.

Σε μία επιχείρηση έχει να παρθεί μία σπουδαία απόφαση και το βάρος πέφτει στους ίδιους τους εργαζομένους. Μπόνους ή ένας λιγότερος; Είναι ο καλύτερος τρόπος να διαλύσεις τα συνδικάτα, την αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων. Η Σάντρα, μητέρα δύο παιδιών, θα βρεθεί σε δύσκολη θέση. Θα έχει όμως σε τρεις ημέρες μία δεύτερη ευκαιρία σε μία μυστική ψηφοφορία. Θα κάνει την απέλπιδα προσπάθεια να κερδίσει την εύνοια των συναδέλφων της. Δεν είναι μία απλή υπόθεση. Δε θέλει να πιέσει, ούτε να παρακαλέσει. Είναι αξιοπρεπής και περήφανη, μα έχει ανάγκη τα χρήματα για την οικογένειά της. Συγχρόνως ένα πρόβλημα υγείας που αντιμετώπισε την έχει κάνει ιδιαίτερα ευάλωτη.


Όλα τα παραπάνω είναι καθ΄όλα νόμιμα, είναι όμως και ηθικά; Μία έννοια που συχνά ξεχνάμε. Στην πολυπολιτισμική κοινωνία του Βελγίου για να επιβιώσεις θέλει τύχη. Δίνει μία άνιση μάχη. "Δεν μπορούμε, με έναν μισθό ζούμε"... Όλοι τους βιοπαλαιστές, μπορείς να τους δικαιολογήσεις. Σήμερα απολύεται αυτή, αύριο όμως αυτός που ψηφίζει εις βάρος της ίσως είναι ο επόμενος. "Να μη βρεθώ μόνη κι άνεργη". Στήριγμά της σε κάθε της βήμα ο σύζυγός της. "Υπάρχεις Σάντρα, σε αγαπώ". Φυσικά όλη αυτή η ένταση έχει τεράστιο αντίκτυπο και στην προσωπική ζωή.

Πολύ πριν το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων στη γειτονική Γαλλία, πολύ πριν τον "Νόμο της Αγοράς" και το "Σε Πόλεμο" του Στεφάν Μπριζέ, οι διορατικοί σκηνοθέτες κάνουν σημαία τους την αδικία. Αυτή η ανασφάλεια στο επαγγελματικό δημιουργεί μία τεράστια ψυχοσωματική κόπωση. "Είμαι πτώμα". Δεν είναι τυχαίο ότι το ποσό επαναλαμβάνεται συνέχεια. Μιλάμε για 1000 ευρώ. Τα περιμένουν όμως πως και πως για να μπαλώσουν καθημερινές τρύπες και να εκπληρώσουν υποχρεώσεις. Το χρήμα διαβρώνει τις σχέσεις. Το χειρότερο όλων είναι όμως, πως στο μάτι του κυκλώνα τίθεται μία ασθενής, που μόλις έχει αναρρώσει. "Κάποια που αρρώστησε, δεν είναι τόσο αποδοτική πια".


Παλεύει, γνωρίζει τις οικογένειες των ανθρώπων με τους οποίους συναναστρέφεται καθημερινά. Δεν είναι τυχαίο πως γινόμαστε μάρτυρες κρουσμάτων ενδοοικογενειακής βίας. Χαρά, απογοήτευση, αγωνία. Κι εκεί που πάει να καταρρεύσει, ένα τραγούδι στο αυτοκίνητο ως σανίδα σωτηρίας. Η λυτρωτική δύναμη της μουσικής. Συνεχίζει. Η μεγάλη ώρα πλησιάζει. Το αποτέλεσμα αμφίρροπο. Έρχεται αντιμέτωπη με τον πειρασμό, μα είναι αποφασισμένη να κοιτάξει μόνο μπροστά. "Δε θα απολυθεί, απλά δε θα ανανεωθεί η σύμβασή του. Παιχνίδι με τις λέξεις και τις ψυχές.

Η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί. Κοινοποιείται το αποτέλεσμα. Είναι δυνατή. Αγκαλιάζει τους συναδέλφους. Αναφωνεί, "είμαι χαρούμενη". Η ζωή είναι αγώνας. Κάποτε κερδίζεις, κάποτε χάνεις. Πάντα όμως συνεχίζεται. Είναι κάποιες οριακές καταστάσεις που αποτελούν σταθμό για το μέλλον σου. Ξεπέρασε τον εαυτό της κι έδωσε το επόμενό της ραντεβού για το μετά το σχόλασμα. Οι αδελφοί Νταρντέν επιλέγουν πλευρά. Κι ας μην έφυγαν αυτή τη φορά από τις Κάννες με κάποιο βραβείο.