Jojo

Σε μία εποχή που κυριαρχεί ο φόβος κι οι ηγέτες των μεγάλων δυνάμεων παρουσιάζονται έτοιμοι να πατήσουν το κουμπί, ο Νεοζηλανδός με εβραϊκές ρίζες Τάικα Γουαϊτίτι επιστρατεύει μικρούς ήρωες και χιούμορ (πόσες φορές ακούστηκε το heil Hitler στη σκηνή με τη Γκεστάπο;) για να μας πει κάτι σοβαρό. Μετά το "Κυνήγι των Αγριανθρώπων", έρχεται να προσθέσει το όνομά του πλάι σε κορυφαίους δημιουργούς που βλέπουν το τέλος να πλησιάζει και καλούν μέσω της Τέχνης προς εγρήγορση και γενική αφύπνιση. Βάζει όμως φαρδιά πλατιά την προσωπική του σφραγίδα κι αυτό θεωρώ είναι το κλειδί που τον φέρνει υποψήφιο για 6 ΟSCARs στις 9 του Φλεβάρη.

Μεταφερόμαστε νοερά σε μία ζοφερή εποχή για την ανθρωπότητα. Τέλος β΄παγκοσμίου πολέμου. Ένα νεαρό αγόρι μόλις 10 ετών που έχει στερηθεί την πατρική φιγούρα, εύκολα παρασυρόμενο από την έμφυτη ανάγκη να ανήκει κάπου ασπάζεται τον ναζισμό, το ρεύμα της εποχής. Υιοθετεί τα πιστεύω του κι είναι έτοιμος να βρεθεί στο μέτωπο για χάρη του Αδόλφου Χίτλερ. Οι αιμοδιψείς (kill, kill, kill ...) ηγέτες τον περιφρονούν. Η ψυχή του είναι καθαρή. Μένει να αδειάσει το μυαλό του κι αυτό το δύσκολο εγχείρημα θα αναλάβουν οι γυναίκες της ζωής του. Η μάχη επώδυνη, η αγάπη όμως δείχνει τον δρόμο προς τη σωτηρία, διότι αν μετατραπείς πρώιμα σε ένα κτήνος είσαι ήδη νεκρός.

Η ταινία ωστόσο δεν μένει στο παρελθόν, αγγίζει το σήμερα κι έρχεται να θυμίσει αφενός σκηνές φρίκης του παρελθόντος κι αφετέρου πως θέλει δύναμη να παραμείνεις άνθρωπος μέσα σε μία επίγεια κόλαση και συνθήκες σκοταδισμού. Κι αν τότε ήταν μία φορά, σήμερα είναι δέκα, ίσως και εκατό με τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης να σε βομβαρδίζουν, να διαλύουν το υποσυνείδητό σου και να διαμορφώνουν άτομα εύκολα διαχειρίσιμα, μάζες χωρίς κριτική ικανότητα και σκέψη. Ακριβώς αυτό περιμένει ο φασισμός για να χτυπήσει. Φθηνός εθνικισμός, λαϊκισμός και σύγκρουση. Αφήγημα; Στο άψε-σβήσε. Και μετά αίμα, θάνατος, αβάσταχτος πόνος, πληγές που δεν κλείνουν. Επειδή ακριβώς περάσαμε από μία εποχή τεχνητής ευημερίας, μην πω ευμάρειας, το σοκ είναι μεγαλύτερο κι οι συνέπειες οδυνηρές.

Κι όμως ο κόσμος ανέχεται ακόμα παθητικά την επικράτηση των εντυπώσεων και της επικοινωνίας και δε χτυπά το χέρι στο τραπέζι (έχει χάσει την πίστη του) να αναζητήσει την ουσία. Ζεις μα δεν αντιλαμβάνεσαι πως ο χρόνος τρέχει, πως τα χρόνια περνούν. Έχεις εγκλωβιστεί σε μία ρουτίνα, έχεις αποδεχθεί τα λίγα, γιατί φοβάσαι μη χάσεις κι αυτά και προχωράς. Αυτός ακριβώς είναι ο στόχος του συστήματος, που με νύχια και δόντια συνεχίζει να επιβιώνει, έχοντας βέβαια παίξει τα ρέστα του. Είσαι εσύ όμως είσαι αυτός που του δίνει κουράγιο για το επιθανάτιο σκίρτημα. Είσαι εσύ που δεν του δίνεις τη χαριστική βολή. Είσαι εσύ (κι εγώ μαζί) που πρέπει να βρούμε τον τρόπο σήμερα για εμάς και τους επόμενους.

Συγκλονιστική ερμηνεία από τον νεαρό Ρόμαν Γκρίφιν Ντέιβις. Μούσα του η Τόμασιν Μακένζι ("η Γερμανία με άφησε πρώτη") που γνωρίσαμε πέρυσι στο μην αφήνεις ίχνη της Ντέμπρα Γκράνικ. Άξια οσκαρική (δεύτερη) υποψηφιότητα για τη Σκάρλετ Γιόχανσον, που θέλει να πει τόσα πολλά, μα κρατάει τα ένοχα μυστικά μέσα της μέχρι να την ανακαλύψουν. Πάντα συμπαθής ο Σαμ Ρόκγουελ, που έχει αυτό το μοναδικό ταλέντο να ακροβατεί με το παρουσιαστικό και το στυλάκι του μεταξύ κωμωδίας και "τραγωδίας". Όμορφες πινελιές, σίγουρα όχι για την καλύτερη ταινία της χρονιάς, αλλά ίσως για την πιο ιδιαίτερη.

Από το "Komm gib mir deine Hand" των Beatles, στο "Everybody΄s Gotta Live" των Love και τίτλοι τέλους με "Heroes" του David Bowie την ώρα που φτάνει η στιγμή του "χωρισμού". Γιατί κάθε μέρα που είσαι ελεύθερος πρέπει να τη γιορτάζεις. Και τι καλύτερο από το να χαλαρώσεις να αυτοσχεδιάσεις και να χορέψεις. Μία αντιπολεμική ωδή, εφάμιλλη του Foxtrot του Σαμουέλ Μαόζ. Θυμάστε πως έκλεινε; Δύο βήματα μποστά, δύο στο πλάι και δεξιά, δύο βήματα πίσω και δύο στο πλάι κι αριστερά ....

Πρόγραμμα προβολών Μακεδονικόν-Βακούρα

Mακεδονικόν

Jojo Rabbit 18:00, 20:00, 22:00

BAKOYΡΑ

Αίθουσα Ι

Πρόβατα εναντίον Λύκων 2- Πέμπτη έως και Σάββατο στις 16:15, Κυριακή 11:00 & 16:15

The Gentleman - 17:45 & 21:45, Δευτέρα μία προβολή στις 19:15

1917 - 19:45, εκτός Δευτέρας

Παράσιτα - Δευτέρα στις 17:00

Playmobil - Κυριακή στις 12:30

Κινηματογραφική Λέσχη ΕΡΤ3 και Kemes : Η Κυρία χωρίς Καμέλιες - Δευτέρα στις 21:00

▪️

Αίθουσα ΙΙ

Οι Δύο Πάπες - Πέμπτη έως και Σάββατο στις 17:00

Ιστορία Γάμου - Κυριακή έως και Τετάρτη στις 17:00

Joker - 19:15

Παράσιτα - 21:30

Ουπς, ο Νώε έφυγε - Κυριακή στις 11:00

Μεταμορφωμένοι Πράκτορες - Κυριακή στις 12:30

To πρόγραμμα στις αίθουσες του Φεστιβάλ

Πρόγραμμα Προβολών Πέμπτη 30 Ιανουαρίου έως Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2020

ΟΛΥΜΠΙΟΝ (τηλ. 2310-378404, www.filmfestival.gr)
ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ – ΟΛΥΜΠΙΟΝ:   O φάρος (Προβολές: 18.00 - 20.00 - 22.00)

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ - ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ: Cosmic Candy (Προβολές: 18.15 - 20.15) / Τραγούδι χωρίς όνομα (Προβολές: 22.15) / Σον το πρόβατο - Kids Love Cinema (Προβολή: Κυριακή 2/2 12.00)

ΑΠΟΘΗΚΗ 1, ΛΙΜΑΝΙ (τηλ. 2310-378404, www.filmfestival.gr)

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ - ΤΖΟΝ ΚΑΣΣΑΒΕΤΗΣ: Η αλήθεια (Προβολή: 17.45) / Μια λευκή, λευκή μέρα (Προβολή 19.45) / Ευτυχία (Προβολή: 21.45).

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ - ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΡΝΕΣ:   Ραντεβού στο Belle Époque (Προβολές: 18.00 εκτός Κυριακής 2/2) / Η ομορφιά της ύπαρξης (Προβολές: 20.00 εκτός Κυριακής 2/2) / Παράσιτα (Προβολές: 21.30) / Ρωμαίος και Ιουλιέττα - Η Comédie-Française στη μεγάλη οθόνη (Προβολή: 2/2 17.00).

Πρόγραμμα Φαργκάνη-Κολοσσαίον

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΦΑΡΓΚΑΝΗ ART
Πέμπτη 30/1/2020 έως Τετάρτη 5/2/2020
ΚΑΘΕ ΔΕΥΤΕΡΑ ΚΑΙ ΠΕΜΠΤΗ
4€ ΤΟ ΑΤΟΜΟ

ΕΝΩΜΕΝΕΣ ΠΑΤΟΥΣΕΣ
(μεταγλωττισμένη στα ελληνικά)
Σάββατο 1/2 μία προβολή στις 15:00
Κυριακή 2/2 μία προβολή στις 16:30

ΝΤΟΥΛΙΤΛ
(μεταγλωττισμένη στα ελληνικά)
Κάθε μέρα μία προβολή
στις 16:25,
εκτός Κυριακής 2/2

Η ΑΛΗΘΕΙΑ
Κάθε μέρα μία προβολή
στις 18:15,
εκτός Κυριακής 2/2

ΕΥΤΥΧΙΑ
Κάθε μέρα μία προβολή
στις 20:15
Κυριακή 2/2 μία προβολή στις 18:00

Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΟΥ ΡΙΤΣΑΡΝΤ ΤΖΟΥΕΛ
Κάθε μέρα μία προβολή
στις 22:30,
Κυριακή 2/2 μία προβολή στις 22:45

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΟΛΟΣΣΑΙΟΝ
από 30/1/2020 έως 5/2/2020
ΚΑΘΕ ΔΕΥΤΕΡΑ ΚΑΙ ΠEMΠΤΗ
2 ΑΤΟΜΑ 1 ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ

ΕΝΩΜΕΝΕΣ ΠΑΤΟΥΣΕΣ
(μεταγλωττισμένη στα ελληνικά)
Σάββατο 1/2 και Κυριακή 2/2
μία προβολή στις 14:45

ΠΡΟΒΑΤΑ ΕΝΑΝΤΙΩΝ ΛΥΚΩΝ 2
(μεταγλωττισμένη στα ελληνικά)
Κάθε μέρα μία προβολή
στις 16:20

ΕΥΤΥΧΙΑ
Κάθε μέρα δύο προβολές
στις 17:50 και στις 20:00,
την Πέμπτη 30/1 δύο προβολές στις 18:10 και στις 20:20

ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΣΤΟ BELLE EPOQUE
Κάθε μέρα μία προβολή
στις 22:10,
την Πέμπτη 30/1 μία προβολή στις 22:30

Τα καλύτερα ντοκιμαντέρ του κόσμου είναι εδώ

22 ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ [5-15/3/2020]

Τα καλύτερα ντοκιμαντέρ του κόσμου είναι εδώ

Ανατρεπτικά και αποκαλυπτικά, τα ντοκιμαντέρ του 22ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ
Θεσσαλονίκης που θα πραγματοποιηθεί από τις 5 έως τις 15 Μαρτίου 2020,
υπόσχονται εκπλήξεις και δυνατές συγκινήσεις. Οσκαρικά, πολυβραβευμένα, δυνατά,
πολυαναμενόμενα. Ανακαλύψτε τα καλύτερα ντοκιμαντέρ της χρονιάς:

Αναγνωρισμένοι σκηνοθέτες

Η δύο φορές κάτοχος Όσκαρ, Μπάρμπαρα Κοπλ αποκαλύπτει στο ντοκιμαντέρ Desert
One την πραγματική ιστορία πίσω από την μυστική επιχείρηση διάσωσης αμερικανών
ομήρων στο Ιράν, το 1979. Χρησιμοποιώντας animation, συνεντεύξεις με τους
ανθρώπους που ενεπλάκησαν στην επιχείρηση -μεταξύ αυτών και ο πρώην πρόεδρος
των ΗΠΑ, Τζίμι Κάρτερ- και σπάνιο αρχειακό υλικό, η σκηνοθέτις θυμάται μία από τις
πιο περίπλοκες και επώδυνες επιχειρήσεις στην αμερικανική ιστορία. Το ντοκιμαντέρ
της Κοπλ έρχεται σε μια περίοδο που οι πληγές στις σχέσεις των ΗΠΑ με το Ιράν
παραμένουν ανοιχτές.

Ο βραβευμένος με δύο Όσκαρ σκηνοθέτης Πολ Χάγκις (Crash) μαζί με τον Νταν
Κράους αφηγούνται στο ντοκιμαντέρ 5Β την ιστορία των ανθρώπων που εργάζονταν
στην πρώτη μονάδα που δημιουργήθηκε για την φροντίδα ασθενών που πάσχουν από
AIDS στο Γενικό Νοσοκομείο του Σαν Φρανσίσκο. Ένα διεισδυτικό ντοκιμαντέρ που
υμνεί τις προσπάθειες καθημερινών ηρώων, των γιατρών και νοσοκόμων που
βρέθηκαν αντιμέτωποι με το πρώτο κύμα της επιδημίας.

Η επικαιρότητα αλλιώς

Στο Citizen K ο Άλεξ Γκίμπνι μελετά την παράξενη υπόθεση του Μιχαήλ
Χοντορκόφσκι, ενός από τους πλουσιότερους ανθρώπους στη Ρωσία, ο οποίος
απέκτησε φήμη τη δεκαετία του 1990, πέρασε δέκα χρόνια στη φυλακή και από
ολιγάρχης μετατράπηκε σε απρόσμενο μάρτυρα – σύμβολο για τους διαφωνούντες με
τον Πούτιν.

Την ιστορία της διεμφυλικής πρώην στρατιωτικού Τσέλσι Μάνινγκ που διέρρευσε
750.000 απόρρητα κυβερνητικά έγγραφα και καταδικάστηκε σε ποινή κάθειρξης 35
ετών, εξερευνά το ντοκιμαντέρ XY Chelsea του Τιμ Τρέιβερς – Χόκινς. H Μάνινγκ
έμεινε επτά χρόνια στην φυλακή και αφέθηκε ελεύθερη όταν ο τότε πρόεδρος των
ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, της απένειμε χάρη. Το ντοκιμαντέρ είναι το πορτρέτο μιας
γυναίκας που τώρα καλείται να ξεκινήσει μια νέα ζωή, ενώ παρουσιάζει τον αγώνα της
για τα δικαιώματα της διεμφυλικής κοινότητας.

Τη συναρπαστική ζωή του βρετανού πολεμικού ανταποκριτή Ρόμπερτ Φισκ εξερευνά
το ντοκιμαντέρ This is not a movie του Καναδού Γιούνγκ Τσανγκ, ακολουθώντας τον
στην εμπόλεμη Συρία και στο Ισραήλ. Μέσα από την καριέρα του βετεράνου
ανταποκριτή, το ντοκιμαντέρ θέτει ερωτήματα για τη φύση της σύγχρονης
δημοσιογραφίας.

Στο δρόμο για τα Όσκαρ

Το υποψήφιο για Όσκαρ μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ, For Sama των Γουαάντ Αλ-
Κατέμπ και Έντουαρντ Γουότς, αποτελεί μια προσωπική καταγραφή της εμπειρίας μιας
γυναίκας στον πόλεμο. Αποτελεί ερωτική επιστολή μιας μητέρας προς την κόρη της, η
οποία αφηγείται πέντε χρόνια από τη ζωή της σκηνοθέτιδος Γουάαντ Αλ-Κατέμπ στη
Συρία, στη διάρκεια των οποίων ερωτεύεται, παντρεύεται και γεννά τη Σάμα, ενώ
παράλληλα προσπαθεί να επιβιώσει από τον πόλεμο και να προστατεύσει τη ζωή της
κόρης της.

Μουσικά ντοκιμαντέρ

To Mystify: Michael Hutchence του Ρίτσαρντ Λόουενσταϊν είναι ένα συγκλονιστικό
πορτρέτο του τραγουδιστή των INXS, Μάικλ Χάτσενς, ο οποίος βρέθηκε σε ηλικία 37
ετών κρεμασμένος σε δωμάτιο ξενοδοχείου στο Σίδνεϊ. Ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί
σπάνιο αρχειακό υλικό και εξερευνά τα δύσκολα παιδικά χρόνια του τραγουδιστή, την
μετεωρική του άνοδο, τις ερωτικές σχέσεις του, τη μάχη του με τα ναρκωτικά και την
προσπάθειά του να βρει εσωτερική γαλήνη. Παράλληλα, προσπαθεί να φωτίσει το
μυστήριο του θανάτου του.

Στη διάρκεια της ζωής του, ο Μπιλ Γουάιμαν, ένα από τα ιδρυτικά μέλη του θρυλικού
συγκροτήματος The Rolling Stones, τράβηξε χιλιάδες φωτογραφίες, συγκέντρωσε
χιλιάδες αναμνηστικά και πολλές πολλές ώρες οπτικού υλικού που δεν προβλήθηκε
ποτέ. Το ντοκιμαντέρ The Quiet One αποκαλύπτει αυτή τη μοναδική συλλογή,
περιλαμβάνει συνεντεύξεις με φίλους και μέλη της οικογένειάς του και ξεναγεί το κοινό
στο μυαλό του γνωστού μουσικού, με τον ίδιο τον Γουάιμαν να περιγράφει την 30χρονη
μουσική του εμπειρία με το θρυλικό ροκ συγκρότημα.

Η Μπαλάντα του Ρίτσαρντ Τζούελ

Ο 90χρονος Κλιντ Ίστγουντ ένα χρόνο μετά το "Βαποράκι" επιστρέφει στην μεγάλη οθόνη και εμείς αναποκριθήκαμε στο κάλεσμα και βρεθήκαμε Παρασκευή βράδυ στον κινηματογράφο Φαργκάνη για να παρακολουθήσουμε την "Μπαλάντα του Ρίτσαρντ Τζούελ". Ένα άρθρο των Vanity Fair έδωσε τον έναυσμα στον σπουδαίο σκηνοθέτη και τον σεναριογράφο, Μπίλυ Ρέυ να δημιουργήσουν μία από τις καλύτερες ταινίες της κινηματογραφικής σεζόν που διανύουμε. Ποιες είναι όμως οι νότες αυτού του "μουσικού" σχήματoς;

Ατλάντα 1996. Ολυμπιακοί αγώνες. Ο φόβος των αρχών σε τέτοιες περιπτώσεις είναι πάντα η τρομοκροτία. Δυστυχώς ένα ηχηρό χτύπημα δεν θα προληφθεί-αποφευχθεί. Βράδυ, συναυλία, χαλάρωση. Οι επιτήδειοι βρίσκουν την ευκαιρία να τοποθετήσουν αυτοσχέδιο εκρηκτικό μηχανισμό. Ο σεκιούριτυ Ρίτσαρντ θα αντιληφθεί τον κίνδυνο, θα ενημερώσει το αρμόδιο τμήμα της ασφάλειας. Είναι όμως ήδη αργά. Η έκρηξη θα φέρει έναν ή δύο νεκρούς και πάνω από 100 τραυματίες. Πρόκειται για μία αληθινή ιστορία. Το θέμα είναι τι γίνεται από εκεί και μετά. Ο πρωταγωνιστής από την αφάνεια μετατρέπεται στο πρόσωπο της επικαιρότητας. Ήρωας ή αποδιοπομπαίος τράγος;

Ένας ταπεινός άνθρωπος, μία αντισυμβατική φιγούρα με υψηλό εθνικό φρόνημα έκανε το χρέος του. Όνειρό του να επιστρέψει στο σώμα και να προστατεύει τους πολίτες. Είναι προφανές ότι ζει με αυταπάτες και μονάχα σε αυτή του τη διαδρομή θα γνωρίσει τον πραγματικό κόσμο. Μία πορεία "ενηλικίωσης" ενός βουτυρομπεμπέ. Ευαίσθητος, ίσως αφελής, έχει ξεπεράσει τα 30 και ζει με την μητέρα του. Τη φροντίζει, θέλει να της δώσει το κάτι παραπάνω μα δεν έχει την οικονομική δυνατότητα, "σου αξίζει ένα καλύτερο σπίτι". Eργατικός, φιλικός με τα άτομα του περιβάλλοντός του, πιστός στη σημαία των Ηνωμένων Πολιτείων για την οποία είναι έτοιμος να θυσιαστεί ανά πάσα στιγμή. Αυτό είναι το πορτρέτο του Τζούελ.

Το FBI "χάνει" την υπόθεση. Για να κερδίσει χρόνο αναγκάζεται να κατασκευάσει έναν ύποπτο, ένα (εξιλαστήριο) θύμα. Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (Κάθι Στραγκς, η εξαιρετική Ολίβια Γουάιλντ) παίζουν το παιχνίδι του κι η ζωή μίας οικογένειας στιγματίζεται και βαθμιαία καταστρέφεται. "Αυτούς που οι κυβερνήσεις θεωρούν ενόχους, είναι αθώοι".  Όσα θα ακολουθήσουν ισοδυναμούν με παραβίαση κάθε ιδιωτικότητας και γαλήνης. Ένα όνειρο εξελίσσεται στον απόλυτο εφιάλτη. Η εξουσία είναι μία δύναμη που κάνει τον άνθρωπο τέρας. Για καλή τύχη του "Ραντάρ" στον δρόμο του θα βρεθεί ο δικηγόρος, μα πάνω απ΄όλα αληθινός φίλος, Γουότσον Μπράιαντ. Ο φύλακας άγγελός του. Μαζί θα παλέψουν ώστε να ξεσκεπάσουν τη σκευωρία που έχει στηθεί.

Πηγαίνει το μυαλό σας συνειρμικά κάπου; Πιθανώς στην ταλαίπωρη πατρίδα μας και τα γεγονότα των τελευταίων μηνών. Δεν πάει πολύ καιρός άλλωστε από την ημέρα που ανεξάρτητα μέσα του εξωτερικού μας έφεραν μεταξύ των δύο πρώτων παγκοσμίως στη διασπορά ψευδών ειδήσεων. Να μη το βαρύνουμε και πάμε στη διαφθορά, στις εξυπηρετήσεις, στην σπατάλη ελαφρά την καρδία της δημόσιας περιουσίας. Αρκεί μία αναφορά στη ψευδαίσθηση κανονικότητας και την ασυδοσία της καταστολής. Και για να συγκαλυφθούν όλα αυτά: Σε πρώτο πλάνο το "ποδόσφαιρο" για αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης με μπαράζ ανακοινώσεων αντιμαχόμενων πλευρών.

Είναι αρκετές φορές που μνεία γίνεται σε Οσκαρικές υποψηφιότητες. Εδώ έχουμε για τον β' γυναικείο ρόλο την τρομερή Κάθι Μπέιτς, σαν το παλιό κρασί. Υπάρχουν όμως και δύο αξιόλογες ερμηνείες από το δίδυμο των πρωταγωνιστών. Τόσο ο αντιστάρ Πολ Γουόλτερ Χάουζερ (I, Tonya and BlacKkKlansman) στον ρόλο του Ρίτσαρντ Τζούελ (α΄ανδρικός), όσο κι ο Σαμ Ρόκγουελ (β΄ανδρικός) που μετά τις "Τρεις Πινακίδες έξω από το Έμπινγκ, στο Μιζούρι", αλλά και το "Vice" επιστρέφει δυναμικά τόσο στην Μπαλάντα του Κλιντ Ίστγουντ, όσο και στο Jojo του Τάικα Γουαϊτίτι.

Όσο παραμένεις παθητικός σε αυτές τις περιπτώσεις ενισχύεις τις υποψίες της κοινής γνώμης κι αποδυναμώνεις τη θέση σου. Πρέπει να παλέψεις για την αξιοπρέπειά σου απέναντι στην κατάχρηση της εξουσίας και τη διασπορά αμφισβητούμενων πληροφοριών που προκύπτουν από διαρροές αξιωματούχων. Για να φτάσεις όμως σε αυτό το σημείο πρέπει να θυμώσεις, να αναθεωρήσεις την κοσμοθεωρία σου, να πειστείς για την υποκρισία του συστήματος και να αποφασίσεις να επαναστατήσεις σε προσωπικό επίπεδο. Είσαι αναγκασμένος να "αλλάξεις δέρμα", να γίνεις κάποιος άλλος για να επιβιώσεις σε πρώτη φάση. Κι ας αργήσει χρόνια η (ηθίκη) δικαίωση ...

Εργατικό δυναμικό

Mία ταινία από το Μεξικό τράβηξε τα βλέμματα μας μεσημέρι Τετάρτης μετά τα Χελιδόνια της Καμπούλ. Ένα από τα σπουδαιότερα ταλέντα του σινεμά της χώρας ο Νταβίντ Σονάνα, που μαθήτευσε πλάι Μισέλ Φράνκο κάνει το σκηνοθετικό του ντεμπούτο μεγάλου μήκους με το "Workforce". Η περίληψη με οδήγησε στην αίθουσα του λιμανιού. Δεν το μετάνιωσα. Περίμενα κάπως διαφορετική πλοκή, ωστόσο είχαμε ένα ελπιδοφόρο ξεκίνημα που ταξίδεψε σε αρκετά Φεστιβάλ του κόσμου και μετράει ήδη τέσσερις βραβεύσεις.

Μεταφερόμαστε στην επαρχία της χώρας της κεντρικής Αμερικής. Μέσα σε ένα περιβάλλον φτώχειας (παραγκούπολη) δεσπόζει μία πολυτελής οικία. Ένα εργατικό ατύχημα. Μία πτώση. Ένας νεκρός. Οι αρχές και η δικαιοσύνη κλείνουν τα μάτια επιδεικτικά και ατιμάζουν την μνήμη του. Μάταια αναζητά δικαίωση και αποζημίωση ο αδελφός του. Οι αποφάσεις έχουν παρθεί. Όταν κατανοεί πως δεν υπάρχει ελπίδα να κερδίσει (έστω ηθικά) επινοεί ένα τολμηρό σχέδιο για να πάρει την εκδίκησή του. Η δημιουργία όμως ενός ιδιαίτερου κοινοβίου εγκυμονεί κινδύνους από την πρώτη κιόλας στιγμή.

Από την μία καλύτερη ποιότητα ζωής, από την άλλη όμως υποχρεώσεις και καθήκοντα για να εξυπηρετηθεί η συμβίωση. Οι άνθρωποι αλλοιώνονται μέσα στην καθημερινότητα. Οι έσχατοι έσονται πρώτοι και τελικά επιστρέφουν στο σημείο μηδέν. Στη ζωή τίποτα δε χαρίζεται. Είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα να "οικειοποιείσαι" κάτι και κάτι άλλο να είναι δικό σου, με κόπο, με δάκρυα, με αγώνα. Όσο πληγωμένος κι αν είσαι δεν είναι αυτός ο τρόπος να αντιδράσεις, διότι απλά θα χάσεις το δίκιο σου και θα αμαυρώσεις την υστεροφημία του θανόντος. Οι στιγμές χαλάρωσης θα πληρωθούν αργά ή γρήγορα. Η έκρηξη είναι απλά θέμα χρόνου.

Τα πράγματα παίρνουν απρόσμενη τροπή. Το σπίτι μοιάζει στοιχειωμένο. Εξελίσσεται σε μία φυλακή δίχως δυνατότητα απόδρασης. Άπαντες έχουν επενδύσει τα πάντα σε ένα ψέμα, σε κάτι που δεν τους ανήκει. Φτωχή στην τσέπη, αλλά κυρίως στο πνεύμα πίστεψαν πως με λίγες ημέρες "μεγάλης ζωής"-χλιδής θα αλλάξουν το μέλλον τους. Ήταν όμως προφανώς γελασμένοι. Έμειναν με την εικόνα να απολαμβάνουν χαρούμενοι ένα γεύμα fast food. Ίσως ακόμα κι αυτό να ήταν αληθινά σπουδαίο. Ένα είδος αφελούς επανάστασης. Όταν έρχεται η ώρα της υπογραφής όμως, άπαντες αδύναμοι. Τότε μόνο θα συνειδητοποιήσουν πόσο μικροί παραμένουν.

Το έργο δεν θα αναλωθεί σε μελοδραματισμούς και μία αέναη προσπάθεια για τη χαμένη ψυχή, πράγμα αναμενόμενο. Aυτό το κεφάλαιο κλείνει γρήγορα. Ο πρωταγωνιστής βιώνει τον αβάσταχτο πόνο σιωπηλά. Τον οδηγεί σε διαδοχικές παρορμητικές, λάθος αποφάσεις. Η ιδιαιτερότητα είναι πως παίρνει άθελά του κι άλλους στον λαιμό του. Προσπαθεί να χτίσει κάτι ουτοπικό. Ένα πολυεπίπεδο θρίλερ που αναπτύσσεται κι αφού ολοκληρωθεί αφήνει το συμπέρασμα πως επιστρέφεις εκεί που ανήκεις προδομένος. Αυτό είναι το σύστημα, η ταξική ανισότητα κι οι δομές εξουσίας. Δεν έχει διευκολύνσεις, παραχωρήσεις και χάρες. 

Μια εικόνα... χίλια πίξελς

Άλλο ένα απόγευμα. Η αγαπημένη μου ώρα της μέρας. Κάτω από τις ομπρέλες του Ζογγολόπουλου που μετακόμισαν όταν παραδόθηκε η νέα παραλία. Λίγο πιο κάτω πριν, λίγο πιο κεντρικά τώρα. Σε κάθε φύσημα του ανέμου θαρρείς πως θα ξεριζωθεί, όμως πάντα εδώ. Έτσι και εμείς που αγαπάμε αυτή την πόλη και ας το ξεχνάμε. Πάντα εδώ! 

Ξαπλωμένοι κάτω από τις ομπρέλες.

Θεσσαλονίκη, Ιούλιος 2018

24/1/2020

Τάσος Τσιφτσής

Έχετε δει ντοκιμαντέρ με κινούμενα σχέδια;

22 ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ [5-15/3/2020]

Έχετε δει ντοκιμαντέρ με κινούμενα σχέδια;

Το 22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (5/3 – 15/3/2020) διοργανώνει το
πρώτο παγκοσμίως πλήρες και ολοκληρωμένο αφιέρωμα στο animated
ντοκιμαντέρ, ένα απρόσμενο αφιέρωμα στο υβριδικό υπο-είδος που αναπτύσσεται
ραγδαία.

Το αφιέρωμα, το οποίο περιλαμβάνει μια επιλογή από μικρού και μεγάλου μήκους
animated ντοκιμαντέρ, έχει ως στόχο να αναδείξει τη χρήση των κινουμένων σχεδίων
ως στρατηγική αναπαράστασης στο ντοκιμαντέρ, παρουσιάζοντας τις διαφορετικές
χρήσεις και τεχνικές που χρησιμοποιούνται.

Κωμωδίες, θρίλερ, πορτρέτα, σύγχρονες αφηγήσεις. Τα ντοκιμαντέρ με κινούμενα
σχέδια είναι τόσο πολύπλευρα, όσο η ίδια η ζωή. Το animation προσφέρει δημιουργική
ελευθερία στους σκηνοθέτες, ζωντανεύει την Ιστορία και εμπλουτίζει το είδος του
ντοκιμαντέρ.

Σας παρουσιάζουμε τα ντοκιμαντέρ του αφιερώματος, ενώ στο μεταξύ σάς
επιφυλάσσουμε και μερικές εκπλήξεις. Η πλήρης λίστα θα ανακοινωθεί σύντομα.
Σας καλούμε να τα ανακαλύψετε:

Waltz with Bashir του Άρι Φόλμαν, Ισραήλ-Γαλλία-Γερμανία, 2008, 87΄

Ο ισραηλινός σκηνοθέτης Άρι Φόλμαν προσπαθεί να ξορκίσει τα φαντάσματα του
παρελθόντος, μέσα από το αυτοβιογραφικό Waltz with Bashir. Σχεδόν 26 χρόνια μετά
την Κρίση του Λιβάνου και την σφαγή χιλιάδων Παλαιστινίων στα προσφυγικά
στρατόπεδα της Σάμπρα και της Σατίλα υπό το άγρυπνο βλέμμα ισραηλινών
στρατιωτών, ο Φόλμαν, ο οποίος συμμετείχε ως νεαρός στρατιώτης στην Κρίση του
Λιβάνου, επιχειρεί ένα τραυματικό ταξίδι στον αιματηρό Σεπτέμβριο του 1982.

Crulic: The Path to Beyond της Άνκα Νταμιάν, Ρουμανία-Πολωνία, 2011, 73΄

Βιογραφική ταινία που αφηγείται την ιστορία του Κρούλιτς, ενός 33χρονου Ρουμάνου
που πέθανε στις πολωνικές φυλακές, ενώ έκανε απεργία πείνας. Ο διακεκριμένος
ρουμάνος ηθοποιός Βλαντ Ιβάνοφ αφηγείται το ειρωνικό voiceover του Κρούλιτς από
το υπερπέραν. Ένα δυνατό οπτικό στιλ, αποτέλεσμα υπέροχων τεχνικών animation
όπου συνδυάζονται ζωγραφική στο χέρι, κολάζ, stop-motion και cut-outs, δημιουργεί
μια εντυπωσιακή, απρόσμενα ολοκληρωμένη ταινία που θα τη θυμάστε για καιρό.

Is the Man Who Is Tall Happy?: An Animated Conversation with Noam Chomsky
του Μισέλ Γκοντρί, Γαλλία, 2013, 88΄

Με έναν απρόσμενο συνδυασμό μορφής και στιλ, το ντοκιμαντέρ animation του Μισέλ
Γκοντρί προσφέρει στους φιλοσοφικούς συλλογισμούς του Νόαμ Τσόμσκι έναν
εκφραστικό καμβά με ένα απολαυστικά αναρχικό στιλ animation. Το θέμα της ταινίας
είναι η ακαθόριστη φύση κάθε τρόπου σκέψης. Μοιράζεται αποτελεσματικά το ταξίδι
των δύο ομιλητών, χωρίς όμως να μας αποκαλύψει κάποιον απτό προορισμό. Η ταινία
τελειώνει, αλλά η συζήτηση συνεχίζει να αντηχεί επ’ αόριστον.

The Wanted 18 των Αμέρ Σομάλι και Πολ Κόουαν, Καναδάς-Παλαιστίνη-Γαλλία, 2014,
75΄

Συνδυάζοντας συνεντεύξεις και αρχειακό υλικό με animation, το ντοκιμαντέρ των Αμέρ
Σομάλι και Πολ Κόουαν αφηγείται την παράξενη ιστορία 18 αγελάδων. Οι αγελάδες
αποκτήθηκαν από μία παλαιστινιακή κοινότητα τη δεκαετία του 1980 και έγιναν
σύμβολο ελευθερίας και αντίστασης, παρέχοντας γάλα στους παλαιστίνιους κατοίκους
του οικισμού Μπέιτ Σαχούρ, ώστε να μην εξαρτώνται από τους ισραηλινούς
παραγωγούς. Σύντομα οι ισραηλινές Αρχές στράφηκαν κατά των αγελάδων,
χαρακτηρίζοντάς τες απειλή για την ασφάλεια. Με χιούμορ, το ντοκιμαντέρ καταγράφει
το πνεύμα της πρώτης Ιντιφάντα μέσα από τις προσωπικές εμπειρίες εκείνων που την
έζησαν.

25 April της Λιάν Πούλεϊ, Νέα Ζηλανδία, 2015, 85΄

Η τραγική έκβαση της Εκστρατείας της Καλλίπολης του 1915. Το ντοκιμαντέρ βασίζεται
σε εικονογραφήσεις των επιστολών έξι Νεοζηλανδών που συμμετείχαν στη μάχη του
Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και αφηγείται την ιστορία της οδυνηρής θυσίας χιλιάδων
στρατιωτών από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.

Nuts! Της Πένι Λέιν, ΗΠΑ, 2016, 79΄

Ευρηματικό και άκρως διασκεδαστικό ντοκιμαντέρ που διηγείται τη (σχεδόν) αληθινή
ιστορία του Τζον Ρόμιουλους Μπρίνκλεϊ, ενός γιατρού από το Κάνσας που ανακάλυψε
το 1917 ότι μπορούσε να θεραπεύσει την ανδρική ανικανότητα μεταμοσχεύοντας
όρχεις τράγων στους πάσχοντες. Συνδυάζοντας αναπαραστάσεις animation
ζωγραφισμένες στο χέρι, συνεντεύξεις, αρχειακό υλικό και έναν εξαιρετικά αναξιόπιστο
αφηγητή, το Nuts! ακολουθεί την άνοδο του Μπρίνκλεϊ από τη φτώχεια και την αφάνεια
στα ύψη της διασημότητας, του πλούτου και της κοινωνικής επιρροής. Η ταινία, ο τίτλος
της οποίας είναι λογοπαίγνιο με τις έννοιες «τρελός» και «όρχεις» προσφέρει μια
απολαυστικά ανορθόδοξη ματιά σε ένα εξωφρενικό -και σε μεγάλο βαθμό
ανεξερεύνητο- κεφάλαιο της αμερικανικής ιστορίας.

Tower του Κιθ Μέιτλαντ, ΗΠΑ, 2016, 82΄

Ο σκηνοθέτης αναπαριστά με συναρπαστικό, πρωτότυπο τρόπο το πρώτο περιστατικό
μαζικής δολοφονίας σε εκπαιδευτικό ίδρυμα στις ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας κινούμενα
σχέδια τα οποία εναλλάσσει με συνεντεύξεις των επιζώντων. Τον Αύγουστο του 1966
ένας οπλισμένος άντρας οχυρώθηκε στο ψηλότερο σημείο του πανεπιστημίου του
Τέξας στο Όστιν και άρχισε να σκορπά τον θάνατο. Πυροβόλησε 16 ανθρώπους και
τραυμάτισε 33. Το animation παγώνει στον χρόνο τα πρόσωπα -θύματα και αυτόπτες
μάρτυρες- ενώ φορτίζει συναισθηματικά μια ιστορία τρόμου, αλλά και ανθρώπινης
γενναιοδωρίας.

Another Day of Life των Ραούλ ντε λα Φουέντε και Ντέιμιαν Νένοφ, Πολωνία-Ισπανία-

Βέλγιο-Γερμανία-Ουγγαρία, 2018, 86΄
Η συναρπαστική ιστορία ενός τρίμηνου ταξιδιού που έκανε ο γνωστός πολωνός
ρεπόρτερ Ρίσαρντ Καπισίνσκι στην συγκλονισμένη από τον εμφύλιο πόλεμο Ανγκόλα,
όπου η πρώτη γραμμή του πολέμου άλλαζε από τη μία ημέρα στην άλλη. Το
ντοκιμαντέρ χρησιμοποιεί τα απομνημονεύματα του Καπισίνκι.

Chris the Swiss της Άνια Κόφμελ, Ελβετία-Κροατία-Γερμανία-Φινλανδία, 2018, 90΄

Κροατία, Ιανουάριος 1992. Ενώ μαίνεται ο πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία, ένας νεαρός
Ελβετός δημοσιογράφος βρίσκεται νεκρός υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, φορώντας τη
στολή μιας διεθνούς ομάδας μισθοφόρων. Μικρή, η ξαδέλφη του Άνια Κόφμελ θαύμαζε
αυτόν τον όμορφο νεαρό. Τώρα που μεγάλωσε, αποφασίζει να διερευνήσει την ιστορία
του, προσπαθώντας να κατανοήσει την αλήθεια πίσω από την ανάμιξη του Κρις στη
σύρραξη.

Μικρού μήκους ντοκιμαντέρ:

His Mother's Voice του Ντένις Τάπικοφ, Αυστραλία, 1997, 15΄
Τι μπορεί να πει μια μητέρα που χάνει βίαια το γιο της; Το ντοκιμαντέρ του Ντένις
Τάπικοφ δίνει την απάντηση και μάλιστα δύο φορές. Ο Μάθιου Ίσντεϊλ πυροβολήθηκε
θανάσιμα σε ένα σπίτι στο Μπρίσμπεϊν της Αυστραλίας τον Απρίλιο του 1995. Μερικές
εβδομάδες αργότερα, η μητέρα του, Κάθι Ίσντεϊλ έδωσε συνέντευξη στον σταθμό ABC
Radio. Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την ιστορία με δύο πολύ διαφορετικούς τρόπους,
αναδεικνύοντας τις απεριόριστες δυνατότητες της τέχνης για την αντιμετώπιση των
τραυματικών εμπειριών, σε μια βαθιά προσωπική διερεύνηση της αβύσσου της
ανθρώπινης ψυχής.

Survivors της Σίλα Σοφιάν, ΗΠΑ, 1997, 16΄

Το θέμα της οικογενειακής βίας παρουσιάζεται μέσα από ένα animated ντοκιμαντέρ 16
λεπτών. Με αφαιρετικές ή εξαιρετικά παραστατικές εικόνες, το ντοκιμαντέρ βασίζεται σε
συνεντεύξεις θυμάτων οικογενειακής βίας που αφηγούνται με θάρρος τις ιστορίες τους
και, με τη βοήθεια ειδικών, κάνουν τα πρώτα βήματα για να ξεπεράσουν τις
τραυματικές εμπειρίες τους. Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει και τις αφηγήσεις θυτών.

Grasshopper του Μπομπ Σάμπιστον, ΗΠΑ, 2003, 15΄

Να αποφύγεις με κάθε τρόπο την μοναξιά σου… Ο Άρμιντ Φαντέχρα, πλανόδιος
φιλόσοφος, μιλά για την αστρολογία και τους εποικοδομητικούς τρόπους
περισυλλογής. Σε γκρι και πράσινο, αυτή η αμοντάριστη συνέντευξη δείχνει τι
συμβαίνει όταν προσεγγίζεις τον σωστό άγνωστο με μία κάμερα.

Ryan του Κρις Λάντρεθ, Καναδάς, 2004, 14΄

Η βραβευμένη με Όσκαρ animated ταινία μικρού μήκους του Κρις Λάντρεθ βασίζεται
στη ζωή του Ράιαν Λάρκιν, ενός καναδού animator ο οποίος δημιούργησε μερικές από
τις πιο σημαντικές animated ταινίες της εποχής του. Ο Ράιαν βιώνει έναν εφιάλτη:
εθίζεται στα ναρκωτικά και αναγκάζεται να ζητιανεύει στο δρόμο για να τα βγάλει πέρα.
Μέσω CGI χαρακτήρων, o Λάντρεθ παίρνει συνέντευξη από τον σκηνοθέτη με σκοπό
να φωτίσει την ψυχική του κατάρρευση και να προβάλει τις δικές του αντιφάσεις.

Never Like the First Time του Γιόνας Οντέλ, Σουηδία, 2006, 15΄

Τέσσερις άνθρωποι θυμούνται την πρώτη φορά που έκαναν σεξ. Οι διαφορετικές
εμπειρίες παρουσιάζονται στις τέσσερις animated ιστορίες, άλλοτε τραγικές και άλλοτε
κωμικές, ειπωμένες από τους εφήβους και τους ηλικιωμένους πρωταγωνιστές τους,
έχουν όλες ένα κοινό στοιχείο: «Ποτέ δεν είναι σαν την πρώτη φορά!» Οι άνθρωποι
πίσω από τις φωνές παραμένουν ανώνυμοι και εξηγούν με ειλικρίνεια τι σήμαινε γι’
αυτούς.

Slaves των Χάνα Χάιλμπορν και Ντέιβιντ Αρονόβιτς, Σουηδία-Νορβηγία-Δανία, 2008,
15΄

Ο Αμπούκ και ο Ματσιέκ είναι δύο από τα χιλιάδες παιδιά που στρατολογήθηκαν από
χρηματοδοτούμενη από την κυβέρνηση παραστρατιωτική οργάνωση στη διάρκεια του
Εμφυλίου Πολέμου στο Σουδάν. Στο animated ντοκιμαντέρ τα δύο παιδιά αφηγούνται
την ιστορία τους από τη στιγμή της στρατολόγησής τους μέχρι την απελευθέρωσή τους
από την Επιτροπή για την Εξάλειψη της Απαγωγής Γυναικών και Παιδιών (CEAWK).

Madagascar, carnet de voyage του Μπαστιέν Ντιμπουά, Φίτζι-Γαλλία, 2010, 12΄

Το ντοκιμαντέρ, με τη μορφή ταξιδιωτικού ημερολογίου, ακολουθεί τα βήματα ενός
περιηγητή, ο οποίος βιώνει από πρώτο χέρι τις παραδόσεις και τις τελετές της Μαδαγασκάρης, ειδικά τη Φαμαντιχάνα, την τελετή «στροφής των οστών». Οι σελίδες
γυρίζουν, τα σχέδια ζωντανεύουν και τα καταπράσινα τοπία της Μαδαγασκάρης
εμφανίζονται το ένα μετά το άλλο. Ας αρχίσει η γιορτή... Το συνονθύλευμα από σχέδια
και εικόνες με διάφορες τεχνοτροπίες ανασυνθέτει εκείνη την κάποτε συντριπτική
αίσθηση ότι είμαστε πλήρως παρόντες και σε υπερδιέγερση, που μας κυριεύει όταν
βρεθούμε σε ένα τόσο πλούσιο αλλά ξένο περιβάλλον.

Lipsett Diaries του Θεοντόρ Ουσέβ, Καναδάς, 2010, 14΄

Το ντοκιμαντέρ επιχειρεί μία κάθοδο στη δίνη της αγωνίας που βασάνιζε τον φημισμένο
καναδό σκηνοθέτη πειραματικών ταινιών Άρθουρ Λίπσετ, ο οποίος πέθανε πρόωρα σε
ηλικία 49 ετών. Η animated ταινία με τη μορφή ημερολογίου χαρτογραφεί τα
δαιδαλώδη μονοπάτια της ψυχικής διαταραχής, με εικόνες και ήχους που
παραπέμπουν στα μοναχικά παιδικά χρόνια του καλλιτέχνη, τις ξέφρενες δημιουργίες
του και την ιλιγγιώδη πτώση του στα βάθη της κατάθλιψης και της τρέλας. Το
αποτέλεσμα είναι τόσο θεαματικό όσο και τολμηρό: μια κατακερματισμένη και
συναρπαστική ταινία μικρού μήκους που μας βυθίζει στον ανεμοστρόβιλο ενός μυαλού
εκτός ισορροπίας – μια μοναδική μελέτη του τι συμβαίνει όταν η ευφυία έρχεται
πρόσωπο με πρόσωπο με την τρέλα...

30%: Women and Politics in Sierra Leone των Αν Κέιντι και Εμ Κούπερ, Βρετανία-
Σιέρα Λεόνε, 2013, 11΄

Τρεις γυναίκες από διαφορετικά κοινωνικά υπόβαθρα μας παρουσιάζουν με πάθος την
ιστορία του δεκαετούς αγώνα για τη δίκαιη εκπροσώπηση των γυναικών στη
διακυβέρνηση της Σιέρα Λεόνε. Η Μπερναντέτ Λαχάι, η Σαλαμάτου Καμάρα και η
Μπάρμπαρα Μπανγκούρα μοιράζονται τις ιστορίες τους σχετικά με τα εμπόδια που
αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στη σφαίρα της πολιτικής στη Σιέρα Λεόνε. Το έξοχο
animation με ελαιογραφίες σε γυαλί της Εμ Κούπερ σε συνδυασμό με live action
μεταμορφώνει ζητήματα που αφορούν το φύλο και την πολιτική σε μια καθηλωτική
προβολή που μας βάζει σε σκέψεις.

Nowhere Line: Voices from Manus Island του Λούκας Σρανκ, Αυστραλία, 2015, 15΄

Μια animated ταινία μικρού μήκους που αφηγείται τις ιστορίες δύο κρατούμενων στο
διαβόητο Υπεράκτιο Κέντρο Κράτησης Αιτούντων Άσυλο της Νήσου Μάνους στην
Αυστραλία. Τον Οκτώβριο του 2014, ο σκηνοθέτης Λούκας Σρανκ επικοινώνησε
τηλεφωνικά με τους δύο άνδρες, οι οποίοι κατάφεραν να διηγηθούν τις ιστορίες τους
μέσα από το κέντρο κράτησης. Οι συνεντεύξεις τους μας προσφέρουν μια
ανατριχιαστική εικόνα της καθημερινότητας των 2.000 ανθρώπων που κρατούνται αυτή
τη στιγμή στα υπεράκτια κέντρα κράτησης της Αυστραλίας. Οι ιστορίες τους είναι η
φωνή της ταινίας, εισχωρώντας βαθιά μέσα στις περίφρακτες εγκαταστάσεις του
κέντρου κράτησης.

The Driver is Red του Ράνταλ Κρίστοφερ, ΗΠΑ, 2017, 15΄

Το ντοκιμαντέρ του Ράνταλ Κρίστοφερ εκτυλίσσεται στην Αργεντινή της δεκαετίας του
1960 και αφηγείται την ιστορία του ισραηλινού μυστικού πράκτορα Σβι Αχαρόνι, ο
οποίος κυνηγούσε έναν από τους πιο υψηλόβαθμους Ναζί – εγκληματίες πολέμου, τον
Άντολφ Άιχμαν.

Flesh της Καμίλα Κάρτερ, Βραζιλία-Ισπανία, 2019, 12΄

Θέμα της ταινίας είναι ο τρόπος που οι γυναίκες αντιμετωπίζονται σαν σώματα προς
κατανάλωση. Μέσω της μορφής και της υφής πραγματικών υλικών όπως η μπογιά, η
υδατογραφία, ο πηλός και το φιλμ 35 χιλιοστών, σε συνδυασμό με σφάλματα ανάλυσης
της εικόνας όπως τα glitches και datamosh, πέντε γυναίκες εμφανίζονται ως animation
από γυναίκες animator, αναδεικνύοντας τον διεστραμμένο τρόπο που τις βλέπει η
κοινωνία.

To πρόγραμμα προβολών Φαργκάνη-Κολοσσαίον

ΦΑΡΓΚΑΝΗ

Πέμπτη 23/1/2020 έως Τετάρτη 29/1/2020
ΚΑΘΕ ΔΕΥΤΕΡΑ ΚΑΙ ΠΕΜΠΤΗ
4€ ΤΟ ΑΤΟΜΟ

ΕΝΩΜΕΝΕΣ ΠΑΤΟΥΣΕΣ
(μεταγλωττισμένη στα ελληνικά)
Σάββατο 25/1 και Κυριακή 26/1
μία προβολή στις 16:20

ΝΤΟΥΛΙΤΛ
(μεταγλωττισμένη στα ελληνικά)
Κάθε μέρα μία προβολή
στις 16:10,
Σάββατο 25/1 μία προβολή στις 14:15,
εκτός Κυριακής 26/1

ΕΥΤΥΧΙΑ
Κάθε μέρα μία προβολή
στις 18:00

CATS
Κάθε μέρα μία προβολή
στις 20:10,
Κυριακή 26/1 μία προβολή στις 22:40

Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΟΥ ΡΙΤΣΑΡΝΤ ΤΖΟΥΕΛ
Κάθε μέρα μία προβολή
στις 22:05,
εκτός Κυριακής 26/1

«The Cabinet of Dr.Caligari» Live Show
«Το εργαστήρι του Δρ.Καλιγκάρι»
με Live Μουσική από τους The Prefabricated Quartet
Η ταινία ορόσημο στην ιστορία του βωβού κινηματογράφου
Κυριακή 26/1 μία προβολή
στις 20:30

ΚΟΛΟΣΣΑΙΟΝ

από 23/1/2020 έως 29/1/2020
ΚΑΘΕ ΔΕΥΤΕΡΑ ΚΑΙ ΠEMΠΤΗ
2 ΑΤΟΜΑ 1 ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ

ΕΝΩΜΕΝΕΣ ΠΑΤΟΥΣΕΣ
(μεταγλωττισμένη στα ελληνικά)
Σάββατο 25/1 και Κυριακή 26/1
μία προβολή στις 16:30

ΝΤΟΥΛΙΤΛ
(μεταγλωττισμένη στα ελληνικά)
Κάθε μέρα μία προβολή
στις 16:15,
Σάββατο 25/1 και Κυριακή 26/1
μία προβολή στις 14:30,
εκτός Παρασκευής 24/1

ΕΥΤΥΧΙΑ
Κάθε μέρα μία προβολή
στις 18:10,
εκτός Παρασκευής 24/1

Η ΑΛΗΘΕΙΑ
Κάθε μέρα μία προβολή
στις 20:20,
εκτός Παρασκευής 24/1

Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΟΥ ΡΙΤΣΑΡΝΤ ΤΖΟΥΕΛ
Κάθε μέρα μία προβολή
στις 22:10,
εκτός Παρασκευής 24/1

Πρόγραμμα Προβολών Μακεδονικόν-Βακούρα

Μακεδονικόν

Τζότζο, Rabbit 18:00, 20:00, 22:00

Bακούρα

Αίθουσα Ι

Judy - 17:00

1917 - 19:00 & 21:15, Δευτέρα μόνο στις 19:00

Playmobil, η ταινία - Κυριακή στις 11:00

Ψυχρά και Ανάποδα 2 - Κυριακή στις 12:30

Κινηματογραφική Λέσχη ΕΡΤ3 & Kemes: Ο Εκβιαστής (1961) | Δευτέρα στις 21:00

Αίθουσα ΙΙ

Ιστορία Γάμου - 17:00

Οι Δύο Πάπες - 19:15

Παράσιτα - 21:30

Οικογένεια Άνταμς - Κυριακή στις 11:00

To πρόγραμμα προβολών στις αίθουσες του Φεστιβάλ

Πρόγραμμα Προβολών Πέμπτη 23 έως Τετάρτη 29 Ιανουαρίου 2020

ΟΛΥΜΠΙΟΝ (τηλ. 2310-378404, www.filmfestival.gr)

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ – ΟΛΥΜΠΙΟΝ:  Η αλήθεια (Προβολές: 18.00 - 20.00) / Η ομορφιά της ύπαρξης (Προβολές: 22.00).

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ - ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ:  Τραγούδι χωρίς όνομα (Προβολές: 17.45 - 19.45) / Το λουλούδι της ευτυχίας (Προβολές: 21.30) / Frances Ha - Σινεμά και Ψυχανάλυση (Προβολή: Σάββατο 14.00)

ΑΠΟΘΗΚΗ 1, ΛΙΜΑΝΙ (τηλ. 2310-378404, www.filmfestival.gr)

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ - ΤΖΟΝ ΚΑΣΣΑΒΕΤΗΣ: Ραντεβού στο Μπελ Επόκ (Προβολές: 17.15) / Ένα ψηλό κορίτσι (Προβολές: 19.15 εκτός Τετάρτης) / Ευτυχία (Προβολές: 21.30 εκτός Τετάρτης) / Ουρανός - Τετάρτη στο Λιμάνι με το CineDoc (Προβολή: Τετάρτη 21.00)  

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ - ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΡΝΕΣ:  Το λουλούδι της ευτυχίας (Προβολές: 17.00) / Μια Λευκή, λευκή μέρα (Προβολές: 19.00) / Παράσιτα (Προβολές: Πέμπτη έως Σάββατο 21.30) / Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης - αφιέρωμα «Οι σκηνοθέτες του αύριο επιλέγουν για εσάς» (Προβολές: Κυριακή, Δευτέρα, Τρίτη 21.00) / Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης φιλοξενεί το 2o Παιδικό & Εφηβικό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας στη Θεσσαλονίκη (Προβολές: Σάββατο & Κυριακή

ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ

Γενική είσοδος: 7,5€

Τρίτη & Πέμπτη 1+1: 7,5€

Φοιτητικό: 6€

Κάρτα ανεργίας: 6€

CineΚάρταF: 4€ - CineΚάρταF Gold: Δωρεάν

Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης: Γενική είσοδος 4€, CineΚάρταF: 3€, CineΚάρταF Gold: Δωρεάν

Στα μαχαίρια

Ο Ράιαν Τζόνσον ("The Brothers Bloom", "Looper", "Star Wars: Tελευταίοι Jedi") σκηνοθετεί την καλύτερή του ταινία και σηκώνει στα ύψη την αδρεναλίνη με το "Knives Out". Μπορεί να μην έγινε μεγάλος ντόρος, αλλά στην προκειμένη περίπτωση έχουμε ένα θρίλερ μυστηρίου μέχρι την τελευταία σκηνή. Ένα σενάριο που έχει τρωτά σημεία, έρχεται όμως η εξαιρετική πλοκή να μας παρασύρει σαν ορμητικό ποτάμι στον κόσμο του δημιουργού. Σε αυτό το σύμπαν πρέπει να παλέψεις για να επιβιώσεις και να λύσεις τον γρίφο. Τα πράγματα μοιάζουν απλά. Σε καμία περίπτωση όμως δεν είναι όπως φαίνονται με μία πρώτη ματιά.

Ο σπουδαίος λογοτέχνης Χάρλαν Θρόμπεϊ αυτοκτονεί το βράδυ των 85ων γενεθλίων του. Τι τον οδηγεί σε αυτή τη ξαφνική επιλογή; Νωρίτερα έχει πάρει τις αποφάσεις του και έχει έρθει σε έμμεση ή άμεση σύγκρουση με όλα τα μέλη της οικογένειας του, εκτός από την αγαπήμενη-πλην όμως απομακρυσμένη κόρη του. Ο καθένας έχει έναν λόγο να τον βγάλει από την μέση. Κανείς όμως δεν είναι ικανός να διαπράξει φόνο. Οι αστυνομικές αρχές μετά από μία σειρά καταθέσεων είναι έτοιμες να κλείσουν τον φάκελο, ωστόσο ένας δαιμόνιος ντεντέκτιβ είναι αποφασισμένος να φτάσει στους ηθικούς αυτουργούς με κάθε κόστος.

Ένα εξαιρετικό παζλ της σύγχρονης Αμερικής. Μία οικογένεια των άκρων. Χωράει τους πάντες. Από νεοναζί ("Η Αμερική είναι για τους Αμερικάνους") μέχρι ακτιβίστριες. Άπαντες έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους την κληρονομιά. Η λύπη τους κρατάει μέχρι την κηδεία. Στη συνέχεια ξεκινάει μία άτυπη "μοιρασιά". Κανείς όμως δεν μπορεί να γνωρίζει την μεγάλη ανατροπή στη διαθήκη. Όταν αποκαλυφθεί κάποιοι θα χάσουν τη γη κάτω από τα πόδια τους. Ο σύγχρονος Πουαρό (Ντάνιελ Κρεγκ) μετράει κάθε λέξη, στήνει την αφήγηση κι ετοιμάζεται για την μεγάλη ρελάνς. Βρισκέται ολοένα και πιο κοντά στην τελική άκρη. Είναι σίγουρος πως στο τέλος θα κερδίσει το καλό. Επιλέγει σύμμαχο.

Μεγάλη αποκάλυψη η Μάρτα (Άννα Ντε Άρμας). Αθόρυβη προσπαθεί να διαχειριστεί τη δυσάρεστη συγκυρία και να δικαιολογήσει ένα μοιραίο λάθος(;). Oι διαδοχικές ανατροπές τρελαίνουν τον θεατή. Μετατρέπεται ο ίδιος σε ερευνητή και πλέκει σενάρια παράλληλα με την εικόνα που τρέχει. Ποιος είναι το πρόσωπο κλειδί και ποια η ιδιαιτερότητα της νοσοκόμας μέσω της οποίας θα ξεπεράσουμε το αδιέξοδο; Ένα θρίλερ που έχει ακόμα και γκανγκστερική καταδίωξη αυτοκινήτων. Η άρνηση στα ψέματα, το ήθος της εργαζομένης κι η αντίδραση στο άκουσμά τους μας οδηγεί. Eίναι αποφασισμένη να πληρώσει και να υποστεί τις συνέπειες για να σώσει την οικογένεια και τη ψυχή της. (Χαρακτηριστικό το "always?" ... γεμάτο τύψεις και φόβο).

Θηρία έτοιμα να κατασπαράξουν ένα κορίτσι από τη Λατινική Αμερική. Μία ευαίσθητη παρουσία που έδωσε ζωή στον Χάρλαν. Φίλος που τόσο του έλειπε στα τελευταία του. Κι αν την άκουγε πιθανότατα θα ήταν ακόμα στη ζωή. Σαφείς κοινωνικοπολιτικές αιχμές από τον δημιουργό, που αφήνει μία αισιόδοξη νότα ως επιμύθιο. Μακάρι να ήταν έτσι και στην πραγματικότητα. Εναλλαγή συναισθημάτων, συνεχής ένταση, επιτυχία. Ακόμα και τα "μαχαίρια" συνηγορούν προς τη δικαίωση. Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού.

Το φινάλε θα φέρει κάθε κατεργάρη στον πάγκο του. Δύο άδικα θύματα, ο ένοχος στη φυλακή, οι άπληστοι ήρθε η ώρα επιτέλους να εργαστούν και να χτίσουν τη δική τους περιουσία. Κι η Μαρία Καμπρέρα έτοιμη για μία νέα ζωή όπως της αξίζει. Το καλό νίκησε. Η προσπάθεια δικαιώθηκε. Σπουδαία έργο. Από τα καλύτερα της κινηματογραφικής χρονιάς στην κατηγορία του. Φύγαμε γεμάτοι μετά από δύο ώρες προβολής. Δράση χωρίς προκαθορισμένη κατάληξη. Δυσκολεύεσαι να αποκρυπτογραφήσεις τους κώδικες του μυστηρίου κι όταν αυτό συμβεί, έρχεται τελικά η λύτρωση.

Μια εικόνα... χίλια πίξελς

Ανακατεύοντας τις σκέψεις στο κεφάλι μου έρχονται συνέχεια μπροστά αυτές που σχετίζονται με τις αξίες. Δεν χρειάζεται να παλέψεις για τα χρήματα, δε θα σε θυμάται κανείς για αυτά. Αυτό που μένει ως αποτύπωμα σου σε αυτόν τον κόσμο θεωρώ πως είναι το τι άνθρωπος είσαι, τι πιστεύεις και πως το υποστηρίζεις. Αξίες όπως η οικογένεια, η φιλία κι η αγάπη είναι βασικοί πυλώνες στη ζωή μας που έχουν από πολλούς (τους περισσότερους) ξεχαστεί. Έχουμε την υποχρέωση να μη τις παραμελούμε και να αγωνιζόμαστε για αυτές χωρίς να τα θυσιάζουμε όλα στον βωμό του πλούτου. 

Παρακολουθώντας την ταινία "Ευτυχία" του Άγγελου Φραντζή στην μεγάλη οθόνη μεσοβδόμαδα συνειδητοποίησα πόσο πολύ με ελκύει η εποχή εκείνη, κοντά στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Οι ρεμπέτες, οι τόσο αυθεντικοί αυτοί άνθρωποι είχαν πάνω απ' όλα την τιμή, την οικογένεια και την τέχνη τους. Με τα χρήματα να είναι απλά μέσο επιβίωσης και όχι αυτοσκοπός, αφού όλοι είμαστε περαστικοί από αυτόν τον τόπο. 

Τη ζωή του ο καθένας την περπατάει όπως θέλει. Απλώς χρειάζεται να έχεις έναν στόχο, να ακολουθείς τις δικές σου αξίες και να πατάς γερά στα πόδια σου.

19/1/2020

Τάσος Τσιφτσής

To λουλούδι της Ευτυχίας

Η Αυστριακή Τζέσικα Χάουσνερ επέστεψε στις Κάννες με την πέμπτη της μεγάλου μήκους ταινία, "Little Joe", η οποία αποτελέι και το αγγλόφωνο ντεμπούτο της. Η ταινία προβλήθηκε στο πλαίσιο των Ειδικών προβολών στο 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και τώρα ήρθε η ώρα να πάρει διανομή στις αίθουσες. Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας για την Εmily Beecham που καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στο καθήκον της ανατροφής του μονάκριβού της υιού και την αγάπη της για την επιστήμη. Ένα φιλμ εκπρόσωπος του ανεξάρτητου σινεμά για σκληροπυρηνικούς υποστηρικτές του.

Μία νέα χωρισμένη βιολόγος, η Άλις βιώνει ένα εσωτερικό αδιέξοδο. Πρέπει να είναι σωστή μητέρα ("sorry darling") και ταυτόχρονα έχει τεράστιες ευθύνες σε ένα εργαστήριο-θερμοκήπιο βιοκαλλιέργειας με την δημιουργία ενός υβριδίου που έχει ως στόχο να φέρει την ευτυχία στους ανθρώπους. Σύντομα θα κατανοήσει πως το εγχείρημα που μοιάζει πρωτοποριακό κι είναι έτοιμο να χαρίσει χρήματα και υστεροφημία δεν είναι τόσο αθώο όσο παρουσιάστηκε αρχικά. Όταν ένας επιστήμονας υγείας παίρνει ένα τέτοιο ρίσκο πρέπει να είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει τις (δυσμενείς) συνέπειες ανά πάσα στιγμή.

Ταξιδεύουμε σε έναν πρωτόγνωρο κόσμο και προσπαθούμε να εξερευνήσουμε τους κανόνες και τα μυστικά του. Σιγά σιγά η πλοκή ξετυλίγεται και παίρνει χαρακτήρα ταινίας τρόμου. Βιώνουμε κι εμείς το θρίλερ. Τίθεται το θεμελιώδες ζήτημα της ηθικής στην επιστήμη. Κι αυτό πιστέψτε με έχει τεράστιες προεκτάσεις, στην ιατρική, στη φαρμακολογία, στη γενετική. Για να αναλυθούν πρέπει να γράψουμε σελίδες ολόκληρες. Μιλάμε για μία τεράστια βιομηχανία που πάνω απ΄όλα έχει το κέρδος. Ακριβώς όπως το γράφω. Τόσο κυνικά. Ο παράγοντας ανθρώπινη ζωή, η υπέρτατη αξία, δυστυχώς ακολουθεί. Μαχαιριά.

Σε μία εποχή που χαρακτηρίζεται από άγχος, ένταση, φρενήρεις ρυθμούς ζωής, οι περισσότεροι άνθρωποι οδηγούνται σε κάποιας μορφή ψυχική ασθένεια, με πιο χαρακτηριστική την κατάθλιψη. Ολοένα και πιο διαδεδομένα γίνονται στις μέρες μας τα φυτοθεραπευτικά σκευάσματα ως μία εναλλακτική στα συνθετικά παράγωγα, πιθανώς με λιγότερες παρενέργειες. Ο ασθενής είναι έτοιμος να δοκιμάσει τα πάντα προκειμένου να θεραπευτεί και να αποδράσει από το φαινομενικό αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί και του κλείνει τους ορίζοντες. Τι θα συμβεί όμως αν στην εξίσωση μπουν τα παιδιά;

Το δράμα επιτείνεται. Η καριέρα είναι μία μεγάλη φιλοδοξία. Σε κρατάει σε εγρήγορση, σου δίνει ζωή, σε ανανεώνει όσο ανελίσσεσαι, αλλά παράλληλα σου σπαταλά πολύτιμες ώρες από τον προσωπικό σου χρόνο, αρκετές φορές σε εγκλωβίζει κι άλλες σε διαλύει ψυχοσωματικά. Ενδεχέται να καταντήσεις ένας άριστος επιστήμονας και ταυτόχρονα ένας "κενός" άνθρωπος. Μέτρον άριστον. Είναι τόσο σύνθετο το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα του ανθρώπου (υποδοχείς, κανάλια ιόντων, πολύπλοκα συστήματα, επιδράσεις και κόντρα αλληλεπιδράσεις) που είναι τρομερά δύσκολο να πετύχεις τον στόχο σου. Μιλάμε άλλωστε για τον εγκέφαλο του ανθρώπινου οργανισμού.

Για να δώσει χαρά το φυτό θέλει συγκεκριμένη φροντίδα. Δημιουργείται μία σχέση δηλαδή "δούναι και λαβείν". Κι εδώ νομίζω πως έχουμε ένα έμμεσο σχόλιο για τη σχέση ανθρώπου-φύσης, που ξεφεύγει από τα μέτρα της ταινίας και μας βάζει σε επιπρόσθετες σκέψεις. Μιλάμε καθημερινά για περιβαλλοντική καταστροφή, για κλιματική αλλαγή, για πρωτοβουλιές, αλλά όσο η Κίνα (24% περίπου των παγκόσμιων ρύπων) κι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (12-14% αντίστοιχα) αρνούνται να αποδεχτούν την ύπαρξή τους, ο δρόμος που έχουμε πάρει μοιάζει να μην έχει επιστροφή. 

Η αλήθεια

Ο Χιροκάζου Κόρε Έντα επιστρέφει μετά τους "Κλέφτες Καταστημάτων" σε ένα διαφορετικό φόντο από το γνώριμό του και μέσα σε αυτό χτίζει ένα ακόμα οικογενειακό δράμα με ισχυρές δόσεις χιούμορ. Ταινία έναρξης στο Φεστιβάλ της Βενετίας με μεγάλη πρωταγωνίστρια την Κατρίν Ντενέβ (Οι Ομπρέλες του Χερβούργου) και πλάι της τη Ζιλιέτ Μπινός κι ένα βήμα πίσω τον Ίθαν Χοκ. Πιστός στο μοτίβο που τον καθιέρωσε στη συνείδηση του κοινού ως έναν από τους κορυφαίους κινημαρτογραφιστές του κοινωνικού σινεμά ξεκινάει συμβολικά με ένα δέντρο που όσο περνάει ο καιρός τα φύλλα του αλλάζουν χρώμα και σταδιακά πέφτουν. Κανείς δε βγήκε νικητής απέναντι στον χρόνο.

Το σκηνικό στήνεται στο Παρίσι. Υπάρχει η γιαγιά, οι σύζυγοι, η εγγονή. Η Φαμπιέν έχει γράψει τα απομνημονεύματά της με τίτλο, "La Verite". Ένα βιβλίο γεμάτο παραλείψεις σημαντικών προσώπων και ανώδυνων ψεμάτων πάνω στα οποία η μεγάλη καλλιτέχνης δόμησε τη ζωή της. Πείθει πρώτα απ΄όλα τον ίδιο της τον ευατό, ότι έτσι έγιναν τα πράγματα. Η κόρη της Λουμίρ έρχεται με τον σύζυγο και την κόρη της από την μακρινή Νέα Υόρκη προκειμένου να είναι παρόντες σε αυτή τη σημαντική στιγμή της μητέρας της. Το βίβλιο γίνεται η αφορμή να συγκρουστούν, να ειπωθούν σκληρές κουβέντες κι εν τέλει να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους.

Η μεταφορά του έργου του σπουδαίου δημιουργού από την Ασία στην Ευρώπη ενέχει ένα ρίσκο. Το τόλμησε και πέτυχε διάνα στα δικά μου μάτια. Έχει να διαχειριστεί ιερά τέρατα κι όμως καταφέρνει να τους περάσει τη δική του ματιά. Μας δίνει αυτή τη φορά ένα πιο ανάλαφρο θέαμα, δίχως να αποκλείνει όμως από την ουσία του έργου του. "Η ποίηση είναι απαραίτητη στο σινεμά". Είναι όμως πρωτόγνωρο να βλέπω τον Κόρε Έντα να σκηνοθετεί αυτό το κάστινγκ, όπως θα ήταν κάτι αντίστοιχο να έκανε κι ο Ευρωπαίος, Κεν Λόουτς. Aυτή η αίσθηση μένει αρχικά, αλλά όσο το επεξεργάζεσαι, το σκέφτεσαι κατανοείς το μεγαλείο του σκηνοθέτη.

Μία ταινία (ας πούμε επιστημονικής φαντασίας) αναπτύσσεται μέσα στο φιλμ με στόχο να αναδείξει τη σπουδαία προσωπικότητα της Κατρίν Ντενέβ που όμως δεν της εξασφαλίζει την πολυπόθητη χαρά. "Ήμουν κακή μάνα, αλλά καλή ηθοποιός". Λατρεύει το είδωλό της. Χλιαρό τσάι, συνεχές κάπνισμα και τα βράδια ακριβό ουίσκι. "Δεν είναι κακό να είσαι δυνατός". Τι σημαίνει όμως αυτό στην πράξη; Κάπου εδώ ήρθε η ώρα να αναφέρουμε τη Σάρα. Ακούγεται το όνομά της ξανά και ξανά. Με μία μικρή έρευνα έφτασα στην άκρη του μίτου και ναι μιλάμε για την αδελφή της Κατρίν (Francoise Dorleac) που έφυγε άδικα στα 26 της χρόνια σε τροχαίο δυστύχημα. Ταλαντούχος ηθοποιός κι αυτή με προδιαγραφές να φτάσει στην κορυφή του καλλιτεχνικού στερεώματος. Κάπως έτσι η πραγματικότητα συνεχώς συμπλέκεται με την μυθοπλασία η ζωή αντιγράφει την τέχνη και το ανάποδο.

Είναι όμως τόσο δεξιοτέχνης ο Κόρε Έντα που δεν μας αφήνει να χαθούμε. Έχει αφήσει τα ψιχουλάκια που θα μας φέρουν πίσω στον σκοπό (τέλος). Και θέλει να τονίσει πως η αλήθεια, η ανάγνωση των πραγμάτων είναι έννοια υποκειμενική. "Δεν μπορείς να εμπιστεύεσαι την μνήμη". Ένας άνθρωπος μόνο μπορεί να ενεργοποιήσει την προσωπική σου επανεκκίνηση που συνεπάγεται συμβιβασμών με την πραγματικότητα. Το υπεραντλατικό ταξίδι συνεχώς αναβάλλεται κι ο χρόνος της επαφής μητέρας-κόρης επιμηκύνεται. Μία αγκαλία είναι ικανή να γιατρέψει πληγές και να φέρει την πολυπόθητη συγχώρεση και τότε ...

Ο κύκλος της ζωής είναι νομοτελειακός. Όσο πιο γρήγορα συμβιβαστείς με τους κανόνες του, τόσο πιθανότερο είναι να έρθεις πιο κοντά στην αληθινή ευτυχία. Το να προσπαθείς να ξορκίσεις τα φαντάσματα του παρελθόντος μοιάζει με αέναη προσπάθεια που μόνο στεναχώρια προκαλεί. Η άρνηση αποτελεί κακό σύμμαχο, σε οδηγεί σε νοσηρά μονοπάτια. Πώς όμως μία ντίβα της καλλιτεχνικής σκηνής να κάνει έστω ένα βήμα πίσω; Να παντρευτεί την μετριοφροσύνη και να συγγενέψει με την αυτογνωσία και την περισυλλογή; Θα τη "σκοτώσει", θα πληγώσει τον εγωισμό της, θα την αλλάξει ή μήπως τελικά θα τη σώσει; Περισσότερες και πιο ασφαλείς απαντήσεις στη νέα ταινία του Κόρε-Έντα.

Ένα ψηλό κορίτσι

Το ντεμπούτο του ("Closeness") Καρντεμίρ Μπαλάγκοφ στα 26 του μόλις χρόνια μας είχε κερδίσει στο 58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης. Ο πολλά υποσχόμενος σκηνοθέτης επέστρεψε στην μεγάλη οθόνη και το 60ό επετειακό Φεστιβάλ της πόλης με το "Beanpole" βασισμένο στο βιβλίο της Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, "Ο πόλεμος δεν έχει πρόσωπο γυναίκας". Bραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας στο  τμήμα "Ένα Κάποιο Βλέμμα" στις Κάννες κι επίσημη Υποψηφιότητα της Ρωσίας για το Oscar Διεθνούς Ταινίας.

Λένινγκραντ 1945 έναν χρόνο μετά τον πόλεμο. Επιτέλους πρώτες στιγμές ειρήνης. Ένα έθνος, ένας κόσμος που καλείται να διαχειριστεί ατομικά και συλλογικά τραύματα. Μία μεταπολεμική παράνοια σκεπάζει τα πάντα. Η Ίγια, ένα κορίτσι διακοσίων εκατοστών έχει επιστρέψει λαβωμένη από το μέτωπο και εργάζεται σε ένα νοσοκομείο. Το μετατραυματικό σοκ την κάνει εύθραυστη, ευάλωτη ανά πάσα στιγμή. Δεν έχει όρεξη να ζει, δυσκολεύεται να αγαπήσει και να αγαπηθεί. Έχει βιώσει τη δίνη των συρράξεων στην πρώτη γραμμή κι όλα αυτά μοιάζουν να της έχουν κλέψει τη διάθεση για ζωή. "Είμαι κενή, μέσα μου είμαι κενή".

Ο σκηνοθέτης δομεί ένα ύψιστο δράμα χαρακτήρων που αλλοιώθηκαν και διαβρώθηκαν στο μέτωπο. Οι τραγικές φιγούρες πληθαίνουν όσο περνάει ο χρόνος. Σώματα καταπονημένα, πνεύματα διαλυμένα, ψυχές νεκρές. Βίαια ξεσπάσματα, κυκλοθυμικές παλινωδίες, κλονισμένες ψυχοσυνθέσεις συμπληρώνουν το παζλ της τοπικής κοινωνίας. Η φωτογραφία κι η ενδυμασία δίνουν το χρώμα της εποχής. Μουντό. Η Βικτόρια Μιρσνιτσένκο (Ίγια) από την μία αθώα, αλλά και στυγερή κι η Βασιλίσσα Περελίγκινα (Μάσα) αυθόρμητη κι απαιτητική. Άνθρωποι που αναζητούν το γιατρικό ή την λύτρωση επίμονα. Δεν αντέχουν άλλο να πολεμούν, δηλώνουν παραίτηση.

Παρά τις καλές προθέσεις και τον σεβασμό μου στο πρόσωπο του δημιουργού Μπαλάγκοφ διακρίνω μία σύγχυση ιδεών κι απόδοσης του περιεχομένου. Αργή πλοκή, αργοί ρυθμοί, επαναλήψεις, έλλειψη κορύφωσης της δράσης, κενά (τι έγινε μετά το επεισόδιο με τον Πάσκα;), μία γενικότερη νωχελικότητα στις κινήσεις, ασάφεια και μία-δύο μεγάλες καλοστημένες σκηνές που δικαιολογούν εν μέρει την επιλογή της ταινίας και τις βραβεύσεις της. Η σημαντικότερη όλων ο μονόλογος της Μάσα στο τραπέζι κι οι ατάκες-φωτιά, "δεν έχει δει ποτέ σκύλο, φαγώθηκαν όλοι" και "δεν υπάρχει τίποτα μέσα σου να δημιουργήσει ζωή".

Αυτό που κρατώ προσωπικά είναι πως ολοένα πληθαίνουν τα φιλμ που αφορούν την κόλαση του πολέμου και τις δραματικές συνέπειες αυτού. Βλέπουν κάτι να έρχεται οι άνθρωποι του Πολιτισμού; Για την ακρίβεια θεωρώ ότι μεγάλο μέρος της κινηματογραφικής παραγωγής (1917, Joker, Parasite, Donbass, Synonyms, Les Miserables, Sorry we Μissed you) αναλώνεται στον κοινωνικό κινηματογράφο κάθε χρόνο ολοένα και περισσότερο και συγκλίνουν πως μία μοιραία σύγκρουση πλησιάζει, για την ακρίβεια βρίσκεται προ των πυλών. Αυτό δεν σας κρύβω ότι με τρομάζει. Moιάζει σαν ένα κύμα που μέρα με την μέρα γίνεται ψηλότερο και με ξεπερνάει.

Η συμμετοχή στον σπαραγμό ισοδυναμεί με (αργή) καταδίκη. Ακόμα κι αν δεν πέσεις στο πεδίο της μάχης, οι στιγμές σε στοιχειώνουν για πάντα σαν μία βαθιά ουλή που δε θα κλείσει. Ποτέ δε θα ζήσεις ξανά ως "κανονικός" άνθρωπος. Κι όταν έρθει η στιγμή να θυσιαστείς στον βωμό της φιλίας, την ώρα που οι ενοχές σε κυνηγούν κάθε βράδυ ο δρόμος δεν έχει επιστροφή. Αναζητείς την εξιλέωση, μα δεν υπάρχει διαφυγή από το αδιέξοδο. Η βία έχει γίνει κομμάτι σου, πονάς, ξεσπάς, κλαις και ελπίζεις σε ένα θαύμα ή ακόμα χειρότερα δεν ελπίζεις πια ...