Pain and Glory

H νέα ταινία του Πέδρο Αλμοδόβαρ κυκλοφορεί στις ελληνικές αίθουσες εδώ και περίπου τρεις εβδομάδες. Ο Ισπανός σκηνοθέτης καταθέτει το πόνημά του για τη ζωή του δημιουργού, του καλλιτέχνη. Από ζενίθ στο ναδίρ κι αντίστροφα. Μία καθημερινότητα γεμάτη μεταπτώσεις. Πρέπει να έχεις τη δύναμη ψυχής να ισορροπείς. Να γνωρίζεις καλά μέσα σου ποιος είσαι και που βαδίζεις. Ο τίτλος περιγράφει εξαιρετικά τη διαδρομή. Πόνος, πόνος, πόνος ... ενδεχομένως δόξα ή έστω χαρά ... πόνος, πόνος, πόνος ... Πολλές οι λύπες και λίγες αντίστοιχα οι επιτυχίες.


Ο Σαλβαδόρ Μαγιώ, βετεράνος σκηνοθέτης ακροβατεί ανάμεσα στην μοναξιά του σήμερα και τα τραύματα του παρελθόντος. Ανατρέχει κάποιες στιγμές ακόμα και 30 χρόνια πίσω, σα να θέλει να διορθώσει τα κακώς κείμενα και να ξαναγράψει την ιστορία από την αρχή. "Το γράψιμο είναι ζωγραφική με γράμματα". Και με τις δύο μορφές μπορείς να εξωτερικεύσεις τον εσωτερικό σου κόσμο και να μοιραστείς τις ιδέες σου κι αυτά που σε βασανίζουν με τους ανθρώπους. Κυριαρχεί το συναίσθημα. Πρόκειται για ένα είδος γνωριμίας του πραγματικού εαυτού μας με ένα κοινό.

Οι δυσκολίες πολλές στα παιδικά του χρόνια, αλλά η ψυχή καθαρή κι ο νους δραστήριος. Ένας νέος που από νωρίς ξεχώρισε. Μοναδική ευκαιρία να σπουδάσει μία υποτροφία. Σήμερα αναζητεί το καλύτερο οπιοειδές αναλγητικό που θα του μετριάσει τον πόνο. Μοιάζει να έχει παραιτηθεί, αδυνατεί να εμπνευστεί από κάτι και καταφεύγει στην εύκολη λύση των ουσιών για να ξεχάσει. Χάνει όμως το είναι του. Πίκρα. Η μάχη κερδίζεται μονάχα όταν δεις το πρόβλημα, το εντοπίσεις έγκαιρα και πάρεις δραστικά μέτρα πριν σε διαλύσει.

Ο Αντόνιο Μπαντέρας μας επιφυλάσσει ένα δυναμικό comeback. Bραβείο ανδρικής ερμηνείας στις Κάννες για έναν άνθρωπο που αρνείται να συμφιλιωθεί με το γήρας. Υποφέρει ακριβώς γιατί δεν υπάρχει κάτι που να τον κάνει να γράψει. Σαφώς το φιλμ παίρνει αυτοβιογραφικές διαστάσεις, καθώς ο πρωταγωνιστής ζει στο σπίτι του ίδιου του Αλμοδόβαρ, ενώ η κόμμωσή του παραπέμπει επίσης σε αυτόν. Είναι όμως κάτι πολύ περισσότερο. Είναι ένας ύμνος στην ματαιότητα των πάντων. Είναι ένα κουδούνι σε όσους νομίζουν πως θα τους νικήσει η κατάθλιψη και οι συν αυτή νόσοι της εποχής.

Μου θύμισε τολμώ να πω το "8μιση" του Φεντερίκο Φελίνι, που παρακολούθησα πρόσφατα στο αφιέρωμα της ταινιοθήκης της Θεσσαλονίκης. Ένα ταξίδι με συγκεκριμένο τέλος για όλους μας. Μία αλληγορία για τον "πόνο" και τη "δόξα". Κι είναι αυτός της ψυχής που πληγώνει περισσότερο από του σώματος. Να νιώθεις ένα (υπαρξιακό) κενό, πως από κάτι έμεινες ...  ένα τίποτα. Να υποφέρεις και παράλληλα να νοσταλγείς το παρελθόν να σκέφτεσαι τι έκανες λάθος, να σε στοιχειώνουν σκληρές κουβέντες.

Σε ένα μελαγχολικό φόντο, ταξιδεύουμε κι εμείς μαζί με τον σπουδαίο σκηνοθέτη. Κι όταν οι τίτλοι τέλους πέσουν έχουμε πλέον τον χρόνο να κάνουμε την αυτοκριτική μας και να επαναπροσδιορίσουμε τις προτεραιότητές μας. Ο χρόνος κυλάει γρήγορα. Οι μέρες φεύγουν. Κανείς δε τον νίκησε. Οφείλουμε όμως να κερδίσουμε στιγμές με ανθρώπους που μας αγαπούν, που θα μας συνοδεύουν και θα μας συντροφεύουν για πάντα. Αυτά μένουν, τα μικρά μικρά που δεν είναι πράγματα.