Ακόμα ένα κινηματογραφικό έτος κλείνει. Το 2018 μας αφήνει κι εμείς πάμε να θυμηθούμε τα καλύτερα απ΄όσα (πολλά) είδαμε στις σκοτεινές αίθουσες τη χρονιά που αποχαιρετάμε σύντομα. Δημιουργήσαμε μία λίστα 20 ταινιών και πάμε να αναφέρουμε για ποιο λόγο θα μείνουν χαραγμένες στην μνήμη μας. Η σειρά δεν αφορά απαραίτητα κατάταξη ή σειρά προτίμησης και σίγουρα κάποια σπουδαία φιλμ έχουν αδικηθεί. Ξεκινάμε ...
20) Τhe Post: Μία σφυγμομέτρηση, για το αν το σινεμά μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Ένας ύμνος στη δημοσιογραφική δεοντολογία και το κοινωνικό χρέος. Μία διαρκής αμφιταλάντευση, πριν την μεγάλη απόφαση-σταθμό, όταν όλα ισορροπούν σε τεντωμένο σχοινί. " Tυπώστε "!
19) Μετά τον χωρισμό: Το μεγαλείο της τελευταίας σκηνής, αντικατοπτρίζει τον κόσμο του σήμερα, δίχως επικριτική διάθεση. Οριακές καταστάσεις, αγωνία, σοκ. Και μετά την καταιγίδα, τα φώτα πέφτουν, οι πόρτες κλείνουν κι η ζωή συνεχίζεται. Σαν μία εικόνα της τηλεόρασης, που απλά πέρασε κι όχι σαν το θρίλερ της διπλανής πόρτας.
18) The Cleaners (προβλήθηκε στο φετινό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης): Από την ενότητα του ντοκιμαντέρ. Άνθρωποι αντιμέτωποι καθημερινά με την πιο διεστραμμένη και σκληρή έκφανση του σημερινού κόσμου με στόχο να προλάβουν τις διαδικτυακές αμαρτίες. Πρέπει να ξυπνήσουμε και να δούμε την πραγματικότητα. Κι αλήθεια είναι, πως τα μηνύματα δεν είναι ενθαρρυντικά ...
17)
Πατέρες και Υιοί (προβλήθηκε στο φετινό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης): Από τη στιγμή που γίνεσαι μαχητής της ιδέας, παύεις να είσαι άνθρωπος. Δεν έχεις αισθήματα. Δεν πρέπει να κλάψεις. Έχεις γίνει " άντρας ". Έχεις γίνει κτήνος. Δεν υπάρχει ηλικία. Μια ανατριχιαστική αλλά και λυρική εκ των ένδον ματιά. Ακούμε, διαβάζουμε, αλλά μία είκονα ίση με χίλιες λέξεις. Αποτυπώνεται ο χειρότερος εφιάλτης, με στόχο να τον δαμάσουμε.
16) Coda (προβλήθηκε στο φετινό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης) : Καθώς γινόμαστε κοινωνοί ενός μουσικού αριστουργήματος εν τη γενέσει του, βλέπουμε τον τρόπο, με τον οποίο ο καλλιτέχνης, " ακούει " το σύμπαν νιώθοντας πως κάθε τέλος, είναι μία νέα αρχή. Μία καθ΄όλα συγκινητική αλληγορία, που καθήλωσε τους θεατές.
15) Candelaria: Μία όμορφη περιπέτεια, αφιερωμένη στον έρωτα της τρίτης ηλικίας. Τρυφερή και παιχνιδιάρικη, που συνειρμικά μου έφερε στο μυαλό το περσινό The Leisure Seeker του Πάολο Βίρτζι. Σκληρός ρεαλισμός από τη μία και λυρισμός για την ποίηση της ίδιας ζωής από την άλλη. Αρμονικά δεμένα. Ένας λαός που λυκνίζεται, άρα υπάρχει, ζει ...
14) Ποιος θα σου τραγουδήσει: Με το σχήμα του κύκλου η ταινία αρχίζει και τελειώνει στη θάλασσα, η οποία προκλητικά μας καλεί. Η πρωταγωνίστριά μας, ανέβαλε για λίγο το ταξίδι της, έζησε το όνειρό της κι αποχωρεί καλοντυμένη με ψηλά το κεφάλι, αναζητώντας την πραγματική διαφυγή, μακριά από το καραόκε μπαρ που δουλεύει, έχοντας εκτελέσει το ηθικό της χρέος, μα κυρίως κουρασμένη από έναν κόσμο, που ζει με αστικούς μύθους και μικροπρέπειες σε αντίθεση με όσα η ίδια φανταζόταν κι επιθυμούσε ...
13) Three Billboards, Οutside Ebbing, Missouri: Κόντρα σε κάθε μορφής ρατσισμό κι ενάντια στις προκαταλήψεις ξετυλίγεται υποδειγματικά ένα παράλληλο δράμα. Πόσες ζωές μπορούν να καταστραφούν συγχρόνως με κοινή αφετηρία; Κι εδώ ακριβώς έρχεται το οξύμωρο κι αφορά το μεγαλείο της συγχώρεσης. Κι αυτή έρχεται μέσα από την αγάπη, που φέρνει ηρεμία και καθαρίζει τη σκέψη.
12) Foxtrot: Μία αντιπολεμική ωδή, γεμάτη σουρεαλιστικές εικόνες. Πάντα μένουν αγιάτρευρες πληγές. Το νερό, το μεγαλύτερο καθαρτήριο, περισσότερο πνίγει, παρά σώζει. Μία σύγχρονη αρχαία τραγωδία, με ξεκάθαρες, την ύβριν και την νέμεσιν. ύο βήματα μπροστά, δύο στο πλάι και δεξιά, δύο βήματα πίσω και δύο στο πλάι κι αριστερά ...
11) Το ξέρουν όλοι: Χαβιέρ Μπαρδέμ, Πενέλοπε Κρουζ, Ρικάρντο Νταρίν, σταρ παγκόσμιας εμβέλειας. Ο τρόπος που χρησιμοποιούνται δίνει καθολικότητα στο κινηματογραφικό μήνυμα του Ιρανού. Ακόμα κι αυτή τη φορά, με ακριβά διαμάντια στη διάθεσή του, συνθέτει ένα υπέροχο " κολιέ ", που οι χάντρες του, μπαίνουν στην τροχιά του μεγάλου ρολογιού για να μηδενίσουν τις διαφορές ανάμεσα στους λαούς και να καταδείξουν τα κακώς κείμενα της κοινωνίας. Όλα τα παραπάνω επιλέγεται να γίνουν μέσα από την εξαιρετική φωτογραφία του Jose Luis Αlcaine και φυσικά την μουσική, που σε μεταφέρει από το πανηγύρι, στην αγωνία και τελικά στο εν μέρει λυτρωτικό φινάλε.
10) Η Παρείσφρηση: Μία βαθιά αντιρατσιστική κατάθεση ψυχής. " Δεν υπάρχουν Αράπηδες, μόνο Άνθρωποι ". Μομφή για όλο το παγκόσμιο σύστημα και το πως εξυπηρετεί πρόσκαιρα καταστάσεις και συμφέροντα, προς αποπροσανατολισμό του συνόλου και μετά απλά η ζωή συνεχίζεται. Η σιωπή είναι απλά αποδοχή, μίας κατάστασης, που δε θα έχει επιστροφή. Με μία απαλή μουσική, που δημιουργεί γέφυρα στις κομβικές σκηνές κι ένα καθολικό μήνυμα ειρήνης και συνύπαρξης, πέρα από τις επιμέρους διαφορές.
9) O Ένοχoς: Μία ανατριχιαστική διείσδυση στα άδυτα του χαρακτήρα του πρωταγωνιστή και παράλληλα μία προσπάθεια απενοχοποίησης για τον ίδιο κι εξορκισμού ενός εγκλήματος, που γνωρίζει καλά πως θα μπορούσε να έχει άλλη κατάληξη. Με κομμένη την ανάσα μέχρι το φινάλε. Συνεχείς ανατροπές και ανθρώπινες αντιδράσεις από έναν επαγγελματία, που τον κυριεύει το συναίσθημα και δεν τον τρομάζει το αύριο, που ξημερώνει.
8) O Πρόεδρος: Η πάλη ανάμεσα στο είναι στο φαίνεσθαι, στα πρέπει και τα θέλω. Ένα στόρυ γεμάτο ηθικά, αλλά κι υπαρξιακά διλήμματα, παντρεμένα με συνεχείς ανατροπές. Ειδικό βάρος προσδίδει στο κύρος της ταινίας, ο Ρικάρντο Νταρίν, ενώ μετά την Παουλίνα, η Ντολόρες Φόντζι, σύζυγος του Μίτρε, υποδύεται με μεγάλη επιτυχία την κόρη του Προέδρου.
7) Girl: Πολλές φορές νιώθουμε ότι ο χρόνος σταματάει. " Επιτρέπεται να πέσεις, επιβάλλεται όμως να σηκωθείς ", να συνεχίσεις και στο τέλος να κερδίσεις. Αυτό μας διδάσκει-μας θυμίζει ο νεαρός Βέλγος σκηνοθέτης. Οι έχοντες ανοιχτούς ορίζοντες αυτό θα λάβουν ως το επιμύθιο. Δε θα μείνουν στα πρόσωπα, στην ιδιαίτερη θεματολογία, αλλά θα πάνε στο καθολικό μήνυμα.
6) Η Προσβολή: Μία πόλη σε ανακατασκευή, την ώρα που οι θεμέλιοι λίθοι της κοινωνίας πρέπει να επαναπροσδιοριστούν. Μικρογραφία ολόκληρης της Μέσης Ανατολής που νοσεί, που βιώνει χτυπήματα, άλλοτε φωνάζοντας κι άλλες φορές σιωπηλά. " Κανείς δεν έχει το μονοπώλειο στον πόνο ". Ένα γράμμα από τον Λίβανο για όλον τον κόσμο.
5) Σιωπηλή Επανάσταση: Είναι στιγμές που συνειδητοποιείς πως η ίδια η ζωή αντιγράφει την Τέχνη. Τα αναπάντεχα διλήμματα διαδέχονται το ένα το άλλο. Πραγματικά, αξίζει να προβληθεί σ΄όλα τα σχολεία, για τα παιδιά, για τους γονείς, για όλους. Άκρως επίκαιρη, που ευαισθητοποιεί, συγκινεί και φωνάζει πως η νέοι είναι εδώ έτοιμοι να τολμήσουν και να πετύχουν.
4) Roma: Αυτή είναι φίλες και φίλοι, η ταινία ζωής του Κουαρόν κι έχει όλα εκείνα τα στοιχεία, ώστε να μπει στο πάνθεον του σινεμά, ως ένα αληθινά μεγάλο έργο της έβδομης τέχνης. Θέλει να δώσει έμφαση στο " ταξίδι " κι όχι στον προορισμό. Είναι αυτό ακριβώς το αλατοπίπερο της ζωής, οι στιγμές, τα χαμόγελα, οι λύπες, οι χαρές. Μάλλον το ξεχάσαμε κι ήρθε η ώρα να ακούσουμε το καμπανάκι και να το θυμηθούμε ξανά.
3) Leave no trace (προβλήθηκε στο φετινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης): Για την τρομερή ομορφιά της φύσης των Ηνωμένων Πολιτειών, την πρωτοεμφανιζόμενη Τόμασιν Μακένζι και για τα ανεξίτηλα τραύματα που αφήνει πίσω της κάθε μάχη, όπως και για την ανάγκη των νέων να λάβουν όσο το δυνατόν περισσότερα ερεθίσματα, να ανοίξουν τα φτερά τους και να εξελιχθούν.
2) Cold War: Από τη μία μεταφερόμαστε νοερά στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου κι από την άλλη γινόμαστε μάρτυρες των γεγονότων μίας σχέσης, που δένει με την αντίστοιχη εποχή. Ένα πολυεπίπεδο αριστούργημα κι εδώ που συνδέει την ιστορία, την κοινωνική πραγματικότητα, τον λυρισμό, την ποίηση, το love story και φυσικά την μουσική.
1) Shoplifters: Με ουμανιστική ματιά και στοιχεία χιούμορ, ο Κόρε-Έντα μας παρουσιάζει μία ανθρώπινη τραγωδία, καταφέρεται κατά των δυνατών του κόσμου, που ορίζουν κατά το δοκούν την μοίρα των πολλών κι αφήνει στον θεατή να κρίνει, αν τελικά έχουμε happy end ...