Γυναίκες που περάσατε από εδώ

Ο Σταύρος Τσιώλης επιστρέφει στην μεγάλη οθόνη, με μία ταινία που έκανε πρεμιέρα στο περσινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Με το " Γυναίκες που περάσατε από εδώ ", ολοκληρώνεται η τριλογία των γυναικών, μετά το " Παρακαλώ γυναίκες μην κλαίτε " του 1993 με τον αείμνηστο Χρήστο Βακαλόπουλο και το " Ας περιμένουν οι γυναικές " του 1998. Στο μεταξύ μεσολάβησε το Φτάσαμεε! του 2004. Ο σκληρός πυρήνας του σκηνοθέτη γεμίζει τις σκοτεινές αίθουσες σε ολόκληρη την Ελλάδα, παρ΄ότι η ταινία βγήκε παράλληλα με το Roma και το Shoplifters.

Δύο φτωχοί άντρες, στη δύση της ζωής τους, άνεργοι, αποφασίζουν να αναλάβουν ένα παράτολμο εγχείρημα για να εξασφαλίσουν μεροκάματο για τα προς το ζην. Κάθονται σε ένα κομβικό σημείο, καμουφλαρισμένοι ως κουλουρτζήδες και κρατούν τσίλιες. Από το μέρος περνούν διάφοροι άνθρωποι, που έχουν να διηγηθούν τις δικές τους ιστορίες με φόντο τη ξεθωριασμένη Αθήνα. " Οι αγάπες σβήνουν σαν τα χιόνια ", " δεν ωφελεί η επιστροφή στο παρελθόν, γιατί πληγώνει ". Συμμέτοχοι στο δράμα τους, ακούν, απαντούν και προσπαθούν να βοηθήσουν.

Άνθρωποι ακίνητοι, κουρασμένοι, με τον χρόνο να περνάει, να κυλάει, άλλες φορές γρήγορα κι άλλες βασανιστικά. Από την μνήμη και τη θύμηση της παλιάς Αθήνας, μέχρι τη σύγχρονο άστυ, που ταλαιπωρείται από τα καθημερινά προβλήματα και τις συνέπειες της κοινωνικοοικονομικής κρίσης. Κάπου εκεί γίνεται η σύνδεση μέσω διαδοχικών φλας μπακ και με τις δύο προηγούμενες ταινίες του Τσιώλη. Η αναφορά στον Αργύρη Μπακιρτζή και το τραγούδι του φινάλε μας θυμίζουν τις προηγούμενες προσπάθειες, που λατρέψαμε.

Στους δύο πρωταγωνιστικούς ρόλους, οι απολαυστικοί Ερρίκος Λίτσης και Κώστας Τζούμας. Δύο όψιμα αρσενικά, έτοιμα όμως να χτυπήσουν σαν αετοί στην πρώτη ευκαιρία. Με ευγένεια, με χιούμορ, με αξιοπρέπεια, με κατανόηση, με στυλ, έχουν δικαίωμα ακόμα στα όνειρα και τις ερωτικές φαντασιώσεις. Με μικρά και μεγαλύτερα σχόλια για τα κακώς κείμενα της εποχής. Η πολεοδομία, τα προξενιά, η μετανάστευση, η αιχμηρή αναφορά στον υλισμό και στον καταναλωτισμό κι από την άλλη η διάθεση των δύο να προσφέρουν, έστω ένα σφηνάκι ουίσκι, σε κάθε απόκληρο της κοινωνίας, δείγμα καλής ψυχής και μεγαλοκαρδίας.

Ο σκηνοθέτης, μάγκας, με καθαρή ματιά μιλάει για τη σημασία των γυναικών στις ζωές μας, ετοιμάζει το νέο του έργο με τίτλο " Χιόνι " κι είναι αισιόδοξος για το μέλλον του ελληνικού σινεμά, καθώς βλέπει νέους που αγαπούν την έβδομη τέχνη κι είναι έτοιμοι να μεγαλουργήσουν. Ο Λίτσης θεωρεί πως παίζει σε μία ταινία ανθρωπιάς, με ταλαιπωρημένους καθημερινούς ήρωες, που με στωικότητα αντιμετωπίζουν την αγριότητα της ζωής. Αυτό έμεινε και σε μένα ως αίσθηση την ώρα που αποχωρούσα από την αίθουσα του λιμανιού.

Με κινηματογραφική απλότητα, καθώς όλη η ταινία διαδραματίζεται σε συγκεκριμένο χώρο, ο Τσιώλης δίνει ένα στοχαστικό, ποιητικό κι ίσως βαθιά φιλοσοφικό έργο, με έντονη θεατρικότητα και ταπεινά πλάνα. Αφήνει στον θεατή απορίες κι ερωτήματα να σκεφτεί και να δημιουργήσει το δικό του ιδανικό σύμπαν, να ταξιδέψει, να αφεθεί και να ξεφύγει, για μερικές στιγμές, για λίγη ώρα. Και το πετυχαίνει!