Το έργο της πρωτοεμφανιζόμενης Ντενίζ Γκαμζέ Εργκιουβέν τάραξε συθέμελα τα λιμνάζοντα νερά του τουρκικού κινηματογράφου. Γεννημένη στις 4 Ιουνίου του 1978 στην Άγκυρα, επηρεασμένη από τις σπουδές στην Γαλλία, δημιουργεί την πρώτη ταινία της μεγάλου μήκους. Η πρεμιέρα έγινε στις Κάννες (Δεκαπενθήμερο σκηνοθετών). Στην Θεσσαλονίκη και στο Σικάγο κέρδισε βραβείο κοινού, ενώ αποτέλεσε υποψηφιότητα της Γαλλίας για το Oscar ξενόγλωσσης ταινίας. Το κερασάκι στην τούρτα ήταν το βραβείο LUX του ευρωπαικού κοινοβουλίου. Μία ταινία ανατρεπτική, που θίγει τα κακώς κείμενα της γειτονικής χώρας.
Βρισκόμαστε στην Βόρεια Τουρκία. Πέντε αδερφές είναι αποφασισμένες να αλλάξουν την μοίρα τους. Εγκλωβισμένες στην σκληρή κοινωνική πραγματικότητα ψάχνουν διέξοδο προς την ελευθερία. Όλα ξεκινούν ένα απόγευμα καλοκαιριού. Τα κορίτσια παίζουν αθώα με τα αγόρια στη θάλασσα. Σύντομα το παιχνίδι μετατρέπεται σε κατηγορία για ανηθικότητα. Ντροπιάζουν την οικογένεια στα μάτια του περίγυρου. Αρρωστημένα, συντηρητικά στερεότυπα και προκαταλήψεις. Η ζωή τους γίνεται κόλαση, το σπίτι φυλακή. Μοναδική διαφυγή πλέον ο γάμος και φυσικά όχι από έρωτα, αλλά από προξενιό. Κι όμως αυτά συμβαίνουν στην Τουρκία κι όχι μόνο, ακόμα και σήμερα. Με όπλο την αδελφική αγάπη και την αλληλεγγύη σταδιακά επαναστατούν, η καθεμία με τον δικό της ξεχωριστό τρόπο. Η μεγαλύτερη Sonay, παντρεύεται τον παιδικό της έρωτα. Η δεύτερη Selma υποτάσσεται στη θέληση της γιαγιάς της και δέχεται για σύζυγο έναν αφελή νέο. Η Ece πέφτει θύμα του παρανοϊκού θείου και παίρνει την πιο γενναία απόφαση. Επόμενο θύμα η Nur. Χάρη στη δαιμόνια και μεγάλη πρωταγωνίστρια Lale (Gűnes Sensoy), που είναι η μικρότερη αδελφή. Θα γλιτώσει βρίσκοντας μάλιστα μία ουσιαστική διέξοδο κι όχι μία ψευδαίσθηση ελευθερίας. Η Lale παρ'ότι είναι η μικρότερη, είναι η προσωποποίηση του αγώνα για ελευθερία, ιδανικά, ισότητα και καλύτερη ζωή. Δεν συμβιβάζεται, αγωνίζεται, νικά.
Οι Ατίθασες διεκδικούν την ελευθερία και την έξοδο από τα δεινά. Τολμούν, ρισκάρουν, ζουν. Η απουσία των γονέων, είναι κάτι παραπάνω από εμφανής. Η Τουρκία του Ερντογάν είναι χώρα τεράστιων αντιθέσεων. Όσες προσπάθειες γίνονται επιφανειακά με θέα την ευρωπαϊκή προοπτική, τόσο η ενδοχώρα βυθίζεται στα προβλήματα και την αρρωστημένη νοοτροπία παλαιότερων εποχών. Παρ' όλα αυτά το φιλμ αφήνει μία νότα αισιοδοξίας, κρατά την ελπίδα ζωντανή για ένα καλύτερο αύριο. Προβάλλει το ηθικό, το ανθρώπινο, την δύναμη του γινατιού μας να καταφέρει τα πάντα αρκεί να το θελήσει.
Μία άλλη ερμηνεία του τίτλου, θέλει το Mustang να παρομοιάζεται με τα άγρια άλογα. Έτσι είναι οι κοπέλες στα όρια της εφηβείας λίγο μετά τις πρώτες ερωτικές πράξεις. Λεπτομέρεια που επίσης μου κέντρισε την προσοχή, το γεγονός ότι, η σκηνοθέτης συναντήθηκε με την Αλίκη Γουάινοκουρ στο ατελιέ του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών για αρχάριους κινηματογραφιστές κι ήταν μάλιστα οι δύο μοναδικές γυναίκες, που συμμετείχαν. Αρχικά σκόπευαν να ασχοληθούν με το Kings για τα προβλήματα στο Los Angeles. Απέτυχαν όμως να προσελκύσουν χορηγούς και χρηματοδότες. Έτσι άρχισαν να εργάζονται για το εγχείρημα που μας παρέδωσαν. Και πιστέψτε με άξιζε τον κόπο.
Επιπρόσθετα, γνωρίζουμε τα ήθη και τα έθιμα της Τουρκίας. Η ταινία είναι πρωτότυπη. Έχει άλλο χαρακτήρα από τις σαπουνόπερες που παίζονται στην Ελλάδα ή από την βαθιά κουλτούρα (Χειμερία Νάρκη) Τούρκων σκηνοθετών. Εύπεπτο στο μέσο θεατή με τον ρεαλισμό, την αφέλεια και το χιούμορ να ισορροπούν αριστοτεχνικά.
Αληθινά μεγάλη, διότι σε αγγίξει, σε ταράζει, ίσως σε συγκλονίσει. Μπορεί να σε διδάξει και γιατί όχι να σε βάλει σε θέση πρωταγωνιστή. Οι Ατίθασες τα καταφέρνουν και μπαίνουν, μαζί με τον Γιο του Σαούλ, το Dhepaan, τον Ηλίθιο στα κορυφαία μίας άτυπης προσωπικής μου λίστας για το 2015.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου