Ματωμένος γάμος

Το πολυπρισματικό έργο του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα έρχεται και πάλι στην μεγάλη οθόνη, χάρη στην Πάουλα Ορτίθ, που κάνει το δεύτερο σπουδαίο της έργο, μετά το "De tu ventana a la mia" (2011). Θα έλεγα πως πρόκειται για ένα αναχρονισμένο Western, που γυρίστηκε στα μεταφυσικά τοπία της Αραγονίας και της Καππαδοκίας. Μέσα σ΄αυτό οι εποχές συμπλέκονται κι η ισπανίδα, μου θυμίζει την τακτική του Ομήρου, που έδινε στοιχεία της εποχής του, ενώ μιλούσε για μία προγενέστερη. Η φύση καθ΄όλη τη διάρκεια της ταινίας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο κι υποστηρίζει άρτια την πλοκή. Η σκηνοθέτης μάλιστα κρίνει πως η ταινία είναι άκρως επίκαιρη για τη τωρινή Ισπανία της οικονομικής κρίσης, που οι δομές καταρρέουν κι αναρωτιέσαι μέσα σου τι είναι πάθος, τι νόμος. τι απαραίτητο και περιττό κι αν οι επιλογές σου προκαλέσουν πόνο.

Η ιστορία ξεκινά από το τέλος της κι εκεί τελειώνει με την μέθοδο της κυκλικής αφήγησης. Η Ίνμα Κουέστα είναι η πρωταγωνίστρια. Δεν είναι γνωστή στο ευρύ κοινό, ωστόσο μετά από αυτήν την ερμηνεία το μέλλον της προβλέπεται λαμπρό. Είναι έτοιμη να παντρευτεί. Η μοίρα της παίζει ένα περίεργο παιχνίδι. Η αφήγηση κυμαίνεται σε διαφορετικά επίπεδα κι αυτό μπερδεύει τον θεατή. Το βλέμμα της Ίνμα σαγηνευτικό ικανό να πλανέψει κάθε άνθρωπο. Μέχρι την τελευταία στιγμή αμφιταλαντεύεται τι είναι σωστό, οι ενοχές την στοιχειώνουν. Ο γάμος τελικά πραγματοποιείται. Πίσω του κρύβεται μία παλιά βεντέτα. Οι αγκαλιές του γαμπρού με τον Φέλιξ και της νύφης με την ξαδέλφη της, σύζυγο του Φέλιξ είναι δεδομένο, ότι θα φέρουν εξελίξεις, αργά ή γρήγορα. Κατά τη διάρκεια του γλεντιού τα πάντα σπάνε μέσα της. Διαφαίνεται ξεκάθαρα το ψυχογράφημά της. Είναι σαν την έχουν μαγέψει. Η μουσική (στοιχεία τραγικού μιούζικαλ) επιτείνει τη δράση. Γνωρίζει ποιο είναι το σωστό, αλλά θέλει το ρίσκο του τρελού, του μοιραίου. Το σκάει, καβάλα στο άλογο του Λεονάρντο Φέλιξ. " πολύ ωραίος γάμος " ακούγεται εκείνη τη στιγμή σε άλλο φόντο ... Τραγική ειρωνεία. Η νύφη επιλέγει τη φλόγα αντί της αγνότητας, το ποτάμι, αντί της σταγόνας κι όλο αυτό έχει κόστος. Μέσα από μία επιτηδευμένη στιχομυθία με συνεχή οξύμωρα σχήματα, έχουμε την αποθέωση του πάθους, του έρωτα και της ανιδιοτελούς αγάπης. Τα γυμνά σώματα πιθανώς να θέλουν να σηματοδοτήσουν την κάθαρση. Παράλληλα, πυροδοτούνται εξελίξεις στο μέτωπο της εκδίκησης. Λάβα κυριεύει τον πληγωμένο εγωισμό του γαμπρού. Πλέον, η πανσέληνος αφήνει τη θέση της σε αχτίδες φωτός. Οι δύο άντρες έρχονται στα χέρια και τελικώς αλληλοεξουδετερώνονται (η εικόνα στην αρχή που είναι μάρτυρες του φονικού, αποτελεί προφητεία για το τι θα ακολουθήσει, αν το καλοσκεφτούμε). Ο ήλιος ανατέλλει λάμπει. Επέρχεται η λύτρωση, όσο τραγικό κι αν είναι. Επιστρέφουμε στην αφετηρία (τέλος του κύκλου). Δεσπόζει η φιγούρα της τραγική μάνα, που έθαψε τον άντρα της και τα δύο παιδιά στο βωμό μίας οικογενειακής αντιπαράθεσης, που ήταν σύνηθες φαινόμενο σε παλαιότερες εποχές. Ο ματωμένος γάμος, αντικατοπτρίζεται πλήρως στο νυφικό της πρωταγωνίστριας. Ο πατέρας της δεν θα την συγχωρέσει ποτέ. Γυρίζει την πλάτη κι αποχωρεί. Εγκατάλειψη, μοναξιά. Τραβάει τον δικό της δρόμο και φαίνεται να καταλήγει σαν την γριά της αφήγησης μόνη κι έρημη στο πέρασμα των χρόνων να ανεβαίνει τον δικό της γολγοθά.

Η μητέρα στο μοιρολόι της λέει, " θα ζήσουμε μέρες φρικτές η γη κι εγώ ". Εφόσον η σκηνοθέτης δημόσια έχει τοποθετηθεί και δώσει διαχρονικό κι επίκαιρο χαρακτήρα στο έργο, η ερμηνεία είναι ξεκάθαρη, με σαφή αιχμή για αυτά, που βιώνει τόσο η σημερινή Ισπανία, αλλά κι η Ευρώπη γενικότερα. Πολλοί επιλέγουν να διαβάσουν τον " Ματωμένο γάμο " απόλυτα κοινωνικά και ρεαλιστικά. Εκεί χάνεται το μισό σύμπαν του Λόρκα. Η δύναμη της γραφής του βρίσκεται στο γεγονός, ότι μπορεί να κάνει το ποιητικό άλμα από το πραγματικό στο μεταφυσικό κι αυτό ακριβώς αποτυπώνεται στο φιλμ. Εξ΄ου κι η επιλογή της συγκεκριμένης τοποθεσίας, ώστε να μην μπορεί ο θεατής με την πρώτη ανάγνωση να καταλάβει αν παρακολουθεί ένα πραγματικό ή ένα ψεύτικο σύμπαν. Αποτελεί μία από τις πιο αναγνωρισμένες ταινίες την φετινή χρονιά στη Ισπανία κι όχι άδικα ...