Crime and punishment

Στη νέα ενότητα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, " Σε μία κόλλα χαρτί ", συναντήσαμε το Crime and Punishment (Έγκλημα και Τιμωρία) του Στίβεν Μέινγκ από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, βραβευμένο στο πρόσφατο Φεστιβάλ του Σάντανς. Mία ιστορία που για τους ρομαντικούς της εποχής ίσως σημαίνει πολλά, αλλά στην ουσία της, θα γίνει τεράστια προσπάθεια να αποσιωπηθεί και να μπει σε κάποιο συρτάρι αρχείου, όπως τόσες και τόσες άλλες στο παρελθόν.

Δώδεκα θαραλλέοι αστυνομικοί της Νέας Υόρκης, στην πλειοψηφία τους Αφροαμερικάνοι και Λατίνοι τολμούν να υψώσουν ανάστημα και να καταγγείλουν τον μηχανισμό του σώματος, όσον αφορά το κομμάτι των ποσοστώσεων για την ανέλιξη στο σώμα. Εδώ εξερευνούμε δύο επιμέρους περιπτώσεις. Αφενός ενός ανθρώπου που έχει κατηγορηθεί άδικα κι αφετέρου ενός αστυφύλακα, που έχει όλα τα εχέγγυα να προαχθεί σε αρχιφύλακα, αλλά γίνεται ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς, ώστε να καθυστερήσει η διαδικασία εξέλιξής του.

Μπορεί βάση νομοθεσίας κάτι τέτοιο να έχει καταργηθεί από το 2010, όμως αυτοί οι άνθρωποι συνεχίζουν να δέχονται πιέσεις για συλλήψεις και κλήσεις. Όπως είναι προφανές, όλη αυτή η κατάσταση φέρνει σε συγκρούσεις τα όργανα τις τάξης με τους πολίτες, διαλύοντας κάθε υπόνοια εμπιστοσύνης. Δεδομένα δε φταίνε όλοι, αλλά η στολή τους μετατρεπει σε κόκκινο πανί. Η κατάσταση αφορά μία μεγάλη αλυσίδα, που ξεκινάει πάντα από ψηλά. " Ποιος στοχοποιείται πρώτος; ... Οι μειονότητες ... "

Παρακολούθησα με ιδιαίτερη προσοχή το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ. Την ίδια ώρα πληροφορούμαι ότι η αστυνομία της Ελλάδας έχει φτάσει στα δικά της όρια με την έξαρση της εγκληματικότητας, απόρροια της γενικότερης κατάστασης της κοινωνίας. Είναι κι αυτοί άνθρωποι. Όπως σε όλα τα επαγγέλματα υπάρχουν οι καλοί κι οι κακοί. Έτσι και στα σώματα ασφαλείας. Κι εδώ στη χώρα μας, επικρατεί ένας γενικότερος αφορισμός, όχι άδικα, καθώς έχουν δοθεί δικαιώματα.

Επιστρέφουμε όμως στους πρωταγωνιστές που τίθενται είτε σε διαθεσιμότητα από την υπηρεσία, είτε οι αρμοδιότητές τους συνεχώς συρρικνώνονται. " Αντίποινα " επειδή είχαν την τόλμη να πουν την αλήθεια, επειδή ακριβώς είχαν κουραστεί να εκτελούν εντολές, που αφορούσαν αριθμούς. Παράλληλα έρχεται στο μυαλό μου το " If Beale Street Could Talk " του Μπάρι Τζένκινς, που έκανε πρεμιέρα στις ελληνικές αίθουσες λίγες ημέρες πριν. Eλάχιστα πράγματα μοιάζουν να έχουν αλλάξει απ΄όσα γράφει στις αρχές της δεκαετίας του 70΄ο Τζέιμς Μπάλντγουϊν.

Στόχος του συστήματος είναι ο συμβιβασμός. Για όλες τις ομάδες, για όλες τις κοινωνικές τάξεις. Να φοβάσαι το χειρότερο και να κάνεις υπομονή με τα όσα, λίγα έχεις. Ουσιαστικά βρίσκεσαι παγιδευμένος σ΄αυτό κι απλά αρνείσαι να το παραδεχθείς. Η αρχή είναι να καταλάβεις πως υπάρχει θέμα, στη συνέχεια να το κατανοήσεις σε βάθος ανακαλύπτοντας τις αιτίες και το δυσκολότερο να κάνεις αγώνα, προκειμένου να βρεις τη δύναμη να επιφέρεις σαρωτικές αλλαγές "δεν υπάρχει χώρος για σιωπή".

Η ταινία προβάλλεται εκ νέου την Παρασκευή 8/3 στην κεντρική αίθουσα του Ολύμπιον στις 13:00