Στα όρθια : Νίκος Ζαχαριάδης / Γιάννης Σταθόπουλος Νταχάου

 

 

 Το Στρατόπεδο συγκέντρωσης Νταχάου ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 1933 πάνω στα απομεινάρια ενός εργοστασίου πυρομαχικών του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.

Ήταν το πρώτο από τα Στρατόπεδα συγκέντρωσης που δημιούργησαν οι Ναζί.  Η μικρή πόλη Ντάχαου κοντά στο Μόναχο έμελε έκτοτε να γίνει γνωστή μιας και μετά το τέλος του πολέμου το στρατόπεδο αποτέλεσε και αποτελεί ένα ζωντανό, προσβάσιμο μουσείο για όλους το οποίο μαρτυρά την φρίκη και το παράλογο του ανθρώπου. το απόλυτο κακό και το σκοτάδι. Στο στρατόπεδο αυτό οι Ναζιστές συγκέντρωναν και βασάνιζαν, αρχικά τους αντιστασιακούς Γερμανούς και αργότερα αιχμαλώτους κάθε ηλικίας, κυρίως Εβραίους και διάφορες άλλες πληθυσμιακές ομάδες ή μειονότητες από τις χώρες που καταλάμβαναν. Ανάμεσα σ' εκείνους που πέρασαν από το φριχτό αυτό στρατόπεδο ή βρήκαν το θάνατο εκεί, συγκαταλέγονται και πολλοί Έλληνες αγωνιστές, όπως ο τότε γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης και ο Γιάννης Σταθόπουλος

Στο στρατόπεδο μεταξύ άλλων λειτουργεί μια μεγάλη ιστορική έκθεση που περιγράφει μέσα απο φωτογραφικό υλικό και μαρτυρίες τις ιστορίες των κρατουμένων. Σε μια από τις μεγάλες κεντρικές αίθουσες ξεχωρίζουν οι ιστορίες προσωπικοτήτων απο όλες τις χώρες τις Ευρώπης. Φυσικά δεν θα μπορούσε να λείπει η Ελλάδα και η αναφορά στους Εβραίους Ελληνικής καταγωγής αλλά και και στους Ζαχαριάδη και Σταθόπουλο.

Στις 30 Νοεμβρίου του 1941 Ο Ζαχαριάδης  μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου, όπου έμεινε κρατούμενος μέχρι τη λήξη του πολέμου. Τον Μάιο του 1945 οι Αμερικανοί έφθασαν στο Νταχάου και απελευθέρωσαν τους κρατούμενους μεταξύ των οποίων βρισκόταν και ο Ζαχαριάδης. Μετά από ιατρικές φροντίδες επέστρεψε στην Ελλάδα αεροπορικώς μέσω Παρισιού στις 29 Μαΐου του 1945. Ο Ζαχαριάδης στο στρατόπεδο εκτελούσε χρέη μεταφραστή γιατί γνώριζε γερμανικά, ενώ παράλληλα διατηρούσε σχέσεις με την κρυφή διοίκηση των κρατουμένων δίνοντάς τους πληροφορίες και συμβουλές.
Ο Ζαχαριάδης κατηγορήθηκε από τους πολιτικούς του αντιπάλους και για συνεργάτης των Γερμανών  στο στρατόπεδο συγκέντρωσης, και μάλιστα ως αποδεικτικό στοιχείο υπήρχε πλαστογραφημένο γράμμα του συγκρατούμενού του, Κοσμά Τζίφου. Η ιστορική έρευνα δεν έχει αποδείξει κάποια μορφή συνεργασίας με τους Γερμανούς. Μάλιστα, υπάρχουν πολλές μαρτυρίες έγκλειστων στο Νταχάου που αναφέρουν το αντίθετο, όπως ο συγκρατούμενος του Παναγιώτης Καραπιπέρης που αναφέρει ότι σώθηκε χάρη στον Ζαχαριάδη. 

Τον Σταθόπουλο κατέδωσε στους Γερμανούς ο συμπολίτης του, μετέπειτα υπουργός Παιδείας της χούντας, Ν. Σιώρης ως επονίτη. Συνελήφθη και μέσω Κορίνθου, Βελιγραδίου και από εκεί σιδηροδρομικώς οδηγήθηκε στο Νταχάου. Θύμα καταναγκαστικής εργασίας στο εργοστάσιο της BMW, παρέμεινε ως τη λήξη του πολέμου έγκλειστος στο Νταχάου. Ηταν αυτός που λόγω των σπουδών του στη Σχολή Μηχανολόγων του ΕΜΠ επελέγη και οδηγήθηκε στο Αουσβιτς προκειμένου να θέσει, εν αγνοία του, σε λειτουργία τα κρεματόρια.

Ο Σταθόπουλος στις 25 Ιανουαρίου 1945, και ενώ όλα έδειχναν ότι οι Σύμμαχοι κέρδιζαν τον πόλεμο, έπεσε θύμα ιατρικών πειραμάτων από τον γιατρό Μπέκερμαν. Οταν τον Μάιο μπήκαν τα αμερικανικά στρατεύματα στο Νταχάου το τραύμα του ακόμη πυορροούσε. Οι Αμερικανοί τον υπέβαλαν σε νέα χειρουργική επέμβαση και σώθηκε χάρη στη δυνατή αντιβίωση με πενικιλίνη. Εζησε με έναν νεφρό ως τα 82 του.

 

Γιώργος Τσιτιρίδης