Atlantique

Tο πολυσυζητημένο σκηνοθετικό ντεμπούτο της 32χρονης Μάτι Ντιόπ από τη Σενεγάλη μπορεί να μην ταξίδεψε μέχρι την Ελλάδα, αλλά εμείς καταφέραμε να το παρακολουθήσουμε μέσω της πλατφόρμας του Netflix. Μία από τις ταινίες της χρονιάς για πολλούς κριτικούς και κινηματογραφικά μέσα. Εκεί που το κυνικό συναντά το μεταφυσικό ξεκινάει το έργο της. Στο Ντακάρ οι άνθρωποι λιμοκτονούν. Ένας επιχειρημαίας έρχεται να δώσει ελπίδα και ένα ουρανοξύστης υψώνεται ανάμεσα στα χαμόσπιτα. Η κοινωνία καταρρέει, αυτός όμως είναι έτοιμος να χτίσει το δικό του παλάτι.



Οι νέοι της περιοχής θα απασχοληθούν στο συγκεκριμένο έργο. Γρήγορα όμως θα καταλάβουν πως τίποτα δεν ήταν όπως περίμεναν. Στο κεντρικό φόντο τοποθετείται ένα ερωτευμένο ζευγάρι. Ο Σουλεϊμάν κι η Άντα. Τι να την κάνεις όμως την αγάπη, όταν πεθαίνεις από τη φτώχεια; Ακόμα κι αυτή καταντάει πολυτέλεια. Ένας θρήνος εξυφαίνεται. Μία τραγωδία με αργή πλοκή σε θολό τοπίο. Τα παλικάρια κάνουν το μετεώρο βήμα. Ρίσκο ζωής και ταξίδι για ένα "καλύτερο" αύριο. Πού βρίσκεται όμως ο επίγειος παράδεισος;

Παρόρμηση της ηλικίας ικανή να θέσει σε κίνδυνο όσους μένουν πίσω. Ο ήλιος δύει κι όταν πέφτει σκοτάδι οι αναμνήσεις ("λειτουργούν σαν οιωνοί" μίας λαϊκής εξέγερσης) στοιχειώνουν σώματα και πνεύματα. Ένα "έχετε ευθύνη" απλώνεται στον ουρανό και σκεπάζει τα πάντα. O ηθικός αυτουργός της καταστροφής συνεχίζει να απολαμβάνει τα προνόμια της μεγάλης ζωής. Οικογένειες καταστρέφονται, καταδικαστικές αποφάσεις παίρνονται και στο βάθος ακούγεται μία φωνή να λέει πως η ελπίδα γεννιέται κάπου στην Ισπανία. Ως εκεί όμως ο δρόμος είναι μακρύς και ο Ατλαντικός ωκεανός βαθύς.

Από παντού βλέπεις την άγρια θάλασσα. Τι θα ξεβράσει το πρωί; Πώς θα αποδράσεις από τη φυλακή; Ένα βαθιά κοινωνικοπολιτικό φιλμ με αιχμή για την αποικιοκρατία του τότε και του σήμερα. Άλλαξαν μόνο τα ονόματα των κρατών και παρά τον αγώνα των ανθρώπων ελάχιστα δικαιώματα αναγνωρίστηκαν στην πραγματικότητα. Καλλιεργούνται υλιστικά πρότυπα, αφενός για να νιώσεις μειονεκτικά κι αφετέρου για να αλλοτριωθείς, να χάσεις το μέτρο, να μην μπορείς να διαχωρίσεις το ουσιαστικό και το επουσιώδες. Να χαθεί κάθε έννοια αισθητικής και κριτικής σκέψης.

Παρ΄όλα αυτά είναι τεράστια υπόθεση να βρεις τη δύναμη μέσα στα συντρίμμια. Ό,τι κι αν συμβεί η ζωή συνεχίζεται. Δείτε τι συμβαίνει στη γειτονική Αλβανία. Τι βιώνουν καθημερινά οι πρόσφυγες από την Αφρική και τη Συρία. Εκατοντάδες θύματα, μα όσοι μένουν ζωντανοί είναι εδώ. Ξεκινούν από το μηδέν κι από τις στάχτες τους ξαναγεννιούνται. Είναι το μεγαλείο της ανθρωπότητας. Αυτό κατά την ταπεινή μου άποψη θέλει να φωνάξει κι η Μάτι Ντιόπ με στόχο να μας ευαισθητοποιήσει και να μας κάνει να σκεφτούμε.

Η πρώτη υποψηφιότητα Αφρικανής στο Διαγωνιστικό των Καννών. Δήλωσε παρούσα. Μίλησε για τον τόπο της που ακροβατεί ανάμεσα στον μουσουλμανισμό και τις δοξασίες για τα πνεύματα. Δεν κραυγάζει, δεν ενοχλεί, ωστόσο τρομάζει. Δεν είναι η εικόνα, το "φαίνεσθαι", αλλά το "είναι" που είναι βαθιά κρυμμένο κάτω από την επιφάνεια των πραγμάτων. Η Σενεγάλη που γνωρίσαμε το 2002, όταν στην πρεμιέρα του Παγκοσμίου Κυπέλλου επικράτησε 1-0 της Γαλλίας. Μία νίκη που πανηγυρίστηκε σαν κάτι παραπάνω από εθνική επικράτηση. Όλα έχουν τη σημασία τους ...