Addthis

Τρίτη 17 Μαρτίου 2020

Wadjda, το απαγορευμένο ποδήλατο

Η πρώτη ταινία γυρισμένη στη Σαουδική Αραβία και μάλιστα από γυναίκα σκηνοθέτη, τη Χάιφα Αλ-Μανσούρ. Γυρίστηκε το 2012 στο Ριάντ κι ήρθε στους ελληνικούς κινηματογράφους το 2013. Στο επίκεντρο ένα θεοκρατικό κράτος που ξεπερνάει ακόμα και τις άθλιες συνθήκες του Ιράν. Για καλή τύχη όμως όσων μένουν εκεί υπάρχουν περισσότερα χρήματα. Υπάρχουν όμως μεγάλες κοινωνικές ανισότητες. Η θέση της γυναίκας είναι πλήρως υποβαθμισμένη. Ήδη από την πρώτη σκηνή αντιλαμβανόμαστε τι συμβαίνει. Οι μπούρκες καλύπτουν τα πάντα. Βλέπουμε μόνο τα μάτια των θηλυκών.

Η Wadjda είναι ένα μικρό κορίτσι που δυσκολεύεται να συμβιβαστεί με τον ρόλο της. Μεγαλώνει σε μία προβληματική οικογένεια. Πηγαίνει στο σχολείο που την αναγκάζει να υποστεί μία πλύση εγκεφάλου με όσα λέει το κοράνι, δημιουργώντας στάσιμες προσωπικότητες και τον ελεύθερό της χρόνο χαζεύει τον παιδικό της φίλο, Αμπντουλάχ να κάνει ποδήλατο. Όνειρό της να έχει το δικό της και να τον ξεπεράσει στον δρόμο. Αψηφά τον κίνδυνο και τις απαγορεύσεις και βάζει τον μεγάλο στόχο.


Κάτω από τον καυτό ήλιο ο λαός υποφέρει. Κανείς δε ξεφεύγει από τον αυστηρό έλεγχο, πόσο μάλλον οι παιδαγωγοί. Όποιος ενστερνίζεται πλήρως τις εντολές έχει καλή τύχη. Κάθε λάθος πληρώνεται και το τίμημα είναι ακριβό. Άνδρας και γυναίκα είναι δύο εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις. Η γυναίκα πρέπει να παντρευτεί και να φέρει στον κόσμο τα παιδιά του συζύγου της. Αν αυτός δεν είναι ευχαριστημένος έχει το δικαίωμα να συνάψει νέο γάμο. "Η φωνή της γυναίκας δεν πρέπει να ακούγεται, γιατί αυτό την εξευτελίζει".

Κινητήριος μοχλός κι εδώ το χρήμα. Η νεαρή πρωταγωνίστρια και μεγάλη αποκάλυψη του φιλμ (Γουάρντ Μοχάμεντ) παίζει video games. Φυσικά κι αυτά προσαρμοσμένα στα "θέλω" του κράτους. Φτιάχνει βραχιόλια, τα οποία και πουλάει. Συμβολίζει την ελπίδα, την αισιοδοξία, τον αγώνα. Μου φέρνει στο μυαλό τη νεαρή αδελφή από το "Mustang" της Ντενίζ Γκάμζε Έργκιουβεν. Μοναδικό της στήριγμα η μητέρα της. Η εξαιρετική Reem Abdullah, που με ψυχραιμία δέχεται την απόφαση του άντρα της. Η σκηνή στην ταράτσα με τα πυροτεχνήματα στον φόντο είναι συγκινητική. Μία νέα ζωή ξεκινάει.


Άγριες συνθήκες. Πώς να χειραφετηθεί μία κοπέλα; Πώς να πατήσει στα πόδια της; Moιάζει καταδικασμένη. "Κάθε κορίτσι το κοράνι της. Αν κάποια είναι αδιάθετη να μην το αγγίξει". Η προστακτική κυριαρχεί: "Ετοιμάσου για προσευχή". Η απαγόρευση είναι συνήθεια: "Δε θα κάνεις παιδιά, αν καβαλάς ποδήλατο". Κριτής δεν είναι ο όποιος Θεός, αλλά οι απεσταλμένοι του στη γη. "-Μην αφήνεις το κοράνι ανοιχτό, θα σε φτύσει. -μην αφήνεται χώρο θα τρυπώσει ο διάολος". Κι όμως αυτή είναι η καθημερινότητα ακόμα και σήμερα.

Η Wadjda αλλάζει όλη της τη ζωή για να κερδίσει το χρηματικό έπαθλο και να κάνει το όνειρό της πραγματικότητα. Κι όταν φτάνει στην πηγή, της "κλέβουν" το νερό. "Τα χρήματα θα πάνε στη αδελφή Παλαιστίνη". Δεν έχει πει όμως την τελευταία της λέξη. Το ποδήλατο της αξίζει. Επιτέλους είναι σε θέση να κοντραριστεί με τον Αμπντουλάχ και να τον κερδίσει. Ο δρόμος ανοίγεται μπροστά της. Τα μεγάλα τροχοφόρα όμως είναι ικανά να της ανακόψουν την πορεία. Βαθιά αλληγορία που συγκινεί.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου