Bekas

Η Αμερική συχνά παρουσιάζεται ως μία σύγχρονη Ιθάκη, που συμβολίζει το όνειρο για μία καλύτερη ζωή. Το λεγόμενο κατά πολλούς Αmerican Dream που αρκετές φορές κρύβει δυσάρεστες εκπλήξεις κι ακραίες απογοητεύσεις. Ακριβώς αυτό συμβαίνει στην ταινία του ιρακινού Καρζάν Καντέρ με τίτλο "Bekas". Μετανάστης κι ο ίδιος στη Σουηδία σε νεαρή ηλικία με την οικογένειά του. Επομένως ο ιδανικός για να στήσει ένα στόρυ, που αφήνει γλυκόπικρη γεύση στον θεατή κι έναν βαθύτερο προβληματισμό, καθώς η κατάσταση ακόμα και σήμερα δεν έχει βελτιωθεί στο ελάχιστο.

Μεταφερόμαστε στο ιρακινό Κουρδιστάν της δεκαετίας του 90'. Kυρίαρχος του παιχνιδιού ο Σαντάμ Χουσεϊν. Δύο νεαρά αγόρια, ορφανά από γονείς αναζητούν τρόπους να επιβιώσουν. Δεν έχουν σπίτι, δεν έχουν χρήματα, κυκλοφορούν με μία αλλαξιά, είναι αποφασισμένα όμως να τα καταφέρουν. Σιγά σιγά χάνουν κάθε στήριγμά τους στην τοπική κοινωνία το ένα μετά το άλλο. Ελπίζουν πως θα έρθουν καλύτερες ημέρες. Κατανοούν ωστόσο πως αυτές δύσκολα θα τις βρουν στον τόπο τους και ξεκινούν ένα ανορθόδοξο ταξίδι στο άγνωστο.

H σκηνή που ο Ντάνα ατενίζει τον ορίζοντα και νομίζει πως βλέπει την Αμερική είναι σπαρακτική. Αναζητεί μία σανίδα σωτηρίας για να συνεχίσει να μάχεται. Είναι πλέον ο πατέρας. "Θα βρούμε τον Superman αδελφούλη", του απαντά ο Ζάνα. Η σκέψη τους ακροβατεί άθελά τους ανάμεσα στην πραγματικότητα και το μεταφυσικό, το φανταστικό. Πόσοι άνθρωποι όμως βρίσκονται καθημερινά στην Μέση Ανατολή σε αυτή τη θέση; Θέλει μεγάλη τύχη για να καταφέρουν να ορθοποδήσουν. Στην καλύτερη να πέσουν θύματα εκμετάλλευσης.

Αποκάλυψη της ταινίας ο μικρούλης Ζαμάν Ταχά. Με την παιδική του αφέλεια και παρορμητικότητα να τον χαρακτηρίζουν, δίνει μία εξαιρετική ερμηνεία. Νιώθεις ότι βιώνει το απόλυτο υπαρξιακό αδιέξοδο. Θέλει όσο τίποτα στον κόσμο να επαναφέρει στη ζωή τους λατρεμένους του γονείς. Οι "κορώνες" του αποτελούν τόσο βίαια ξεσπάσματα που αντικατοπτρίζουν τη σύγχυση στον εσωτερικό του κόσμο. Ο μεγάλος αδελφός του ελαφρώς πιο ψύχραιμος. Καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στο χρεός προς τον μικρό και τον θεό του έρωτα που τον χτύπησε με τα βέλη του.

Δε φοβούνται τη δουλειά. Είναι αποφασισμένοι να πετύχουν. Η κρυφή δύναμή τους είναι η ένωση. Όσο έχουν ο ένας τον άλλον δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν. Αυτό είναι το μήνυμα που θέλει να περάσει ο σκηνοθέτης. Τον ενδιαφέρει το ταξίδι κι όχι τόσο ο προορισμός. Δεν μας πληροφορεί για την εξέλιξή τους, δεν μας ενημερώνει για το που κατέληξαν. Πέρασαν τόσα πολλά μαζί που είναι ήδη νικητές της ζωής. Δεν είχαν επιλογή. Πάλεψαν, αγωνίστηκαν. Ένας φόρος τιμής για όλους τους κατατρεγμένους που τολμούν.

Μία ταινία του 2012 που "ξέθαψα" από μία τεράστια συλλογή DVD. Moιάζει να είναι τόσο επίκαιρη. Έχει σίγουρα διαχρονική αξία. Το πιο λυπηρό είναι πως παρά την πτώση του καθεστώτος του Σαντάμ, πως παρά τον πόλεμο και την αμερικανική κατοχή, τίποτα δεν άλλαξε προς το καλύτερο γι΄αυτούς. Ξένοι στην ίδια τους την πατρίδα. Ο κίνδυνος ελλοχεύει, ο φόβος κυριεύει κάθε τους στιγμή. Και τα παιδιά στην πρώτη γραμμή, δίχως όπλα αναζητούν σωτηρία σαν αγρίμια σε μία αρένα λεόντων.