AΠΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ

 Υπέπεσαν το προηγούμενο διάστημα στην αντίληψη του υποφαινόμενου , πληθώρα κειμένων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης , τα οποία και υποδείκνυαν την Αριστερά στις διάφορες εκφάνσεις της (με τις συνδικαλιστικές της υπερβολές) και τις πρώτες Κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ (με τη μαξιμαλιστική φιλεργατική πολιτική) ως υπαίτιες για το αθρόο κλείσιμο εργοστασίων, βιομηχανιών και παραγωγικών μονάδων  τις δεκαετίες του ’80 και του ’90 στη χώρα μας. Θα έλεγε κανείς ότι δεν επρόκειτο για σύμπτωση αλλά για έντεχνη, οργανωμένη προσπάθεια  απόδοσης ευθυνών.

   Έχουν όμως έτσι τα πράγματα? Ευσταθεί αυτό το κατηγορητήριο? Αναγνωρίζοντας ότι δεν έλειψαν οι μεμονωμένες περιπτώσεις υπερβολικών , ανεδαφικών εργασιακών διεκδικήσεων ή εμμονών/αγκυλώσεων στην άσκηση κυβερνητικού έργου (ιδίως στον τομέα της οικονομίας) ,η απάντηση εκτιμούμε ότι είναι ξεκάθαρα αρνητική.  

   Η απότομη και εν πολλοίς άνευ σχεδίου και προετοιμασίας μετάβαση από τον ασφαλή κόλπο του καθεστώτος δασμών και γενικότερου προστατευτισμού που χαρακτήριζε την ελληνική οικονομία στο ανοιχτό πέλαγος του ελεύθερου οικονομικού ανταγωνισμού ,αποτελεί -θεωρούμε- τη βασική γενεσιουργό αιτία αυτής της (οπωσδήποτε βλαπτικής) εξέλιξης. 

 Η ανάπτυξη που σημειώθηκε στη χώρα μας τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 βασίστηκε σχεδόν αποκλειστικά στη δυνατότητα που ακόμη είχε η χώρα να πριμοδοτεί την αγορά εγχώριων προϊόντων έναντι των ξένων ,αφού τα τελευταία μπορούσαν να φορολογηθούν βαρύτερα. Ας μην παραβλέπουμε το γεγονός άλλωστε ότι οι τηλεπικοινωνίες και οι μεταφορές (χερσαίες ,υδάτινες και ιδίως από αέρος) βρισκόταν τα χρόνια εκείνα σε πρωτόλειο επίπεδο συγκριτικά με σήμερα , γεγονός που καθιστούσε χρονοβόρα και οικονομικά ασύμφορη την προώθηση και μετακίνηση των αγαθών (ενώ και οι διαφημιστικές καμπάνιες πολύ λιγότερο ελκυστικές). Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι οι καρποί αυτής της ανάπτυξης δεν διαχέονταν επ’ουδενί σε ευρέα λαϊκά στρώματα ,αντιθέτως τους απολάμβανε μια μειονότητα μόνο της ελληνικής κοινωνίας. Τα δε προνόμια κρατικών επιδοτήσεων, επιχορηγήσεων με ..ζεστό δημόσιο  χρήμα αλλά και φορολογικής πρακτικά ασυλίας που απολάμβαναν οι ιδιοκτήτες τέτοιων επιχειρήσεων ήταν σκανδαλώδη. (το γνωστό και μη εξαιρετέο δόγμα : ‘οι ζημίες σε όλους μας ,τα κέρδη στην τσέπη μας’).

 Η δεκαετία του ’80 επέφερε όμως κοσμογονικές αλλαγές,: η ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αφενός και η ολοκλήρωση με γοργούς ρυθμούς της παγκοσμιοποίησης αφετέρου (η οποία εντάθηκε στα τέλη της δεκαετίας με τη κατάρρευση του λεγόμενου ‘’Ανατολικού Μπλοκ ‘’ και εκφράστηκε με τη σύναψη σειράς συνθηκών ελεύθερου εμπορίου με πλανητική ,πρακτικά ισχύ) δημιούργησε νέες συνθήκες  αναδιαμορφώνοντας πλήρως το τοπίο. Τα περιθώρια για μια μικρή χώρα με περιορισμένη παραγωγή κατέστησαν ασφυκτικά και οι Έλληνες επιχειρηματίες έδειξαν ανήμποροι (αλλά ίσως και με έλλειψη βούλησης, έχοντας μάθει να λειτουργούν μόνο κάτω από εξαιρετικά  ευνοϊκό για αυτούς καθεστώς) να ανταπεξέλθουν στον διεθνή πλέον ανταγωνισμό , ο οποίος πλέον απαιτούσε καινοτομία, ποιοτικά προϊόντα ,υψηλή τεχνογνωσία και εξειδίκευση ,διαρκή εξέλιξη ,πρωτοτυπία και εκσυγχρονισμό των μονάδων .  Μοιραία άρχισε και η εγκατάλειψη των εργοστασίων ..

 Σε ότι αφορά ξένες πολυεθνικές (π.χ. Pirelli) που διέθεταν μονάδες στην Ελλάδα και αυτές μεταφέρθηκαν σε άλλες χώρες, η απάντηση και εδώ θα πρέπει να αναζητηθεί στην ευχέρεια που απέκτησαν οι επιχειρηματίες μέσω της παγκοσμιοποίησης να μετακινούν την παραγωγική δραστηριότητα σε χώρες (Ανατολική Ευρώπη, αλλά κυρίως Νοτιοανατολική Ασία) όπου επικρατούν συμφέροντες για αυτούς όροι όπως χαμηλοί μισθοί και μεροκάματα, λυμφατικά εργασιακά δικαιώματα, δυνατότητες φοροαποφυγής/φοροαπαλλαγής.

 Αναμφίβολα αποτελεί σημαντικό στοίχημα για την Ελληνική Πολιτεία ένας εκ βάθρων επανασχεδιασμός της βιομηχανικής/παραγωγικής πολιτικής, με μακρόπνοο και βιώσιμο πλάνο, έτσι ώστε να αξιοποιηθεί το υψηλής ειδίκευσης και δεξιοτήτων (εργασιακών,μορφωτικών κλπ.) δυναμικό που διαθέτει η χώρα μας, ιδίως (αλλά όχι αποκλειστικά)  στους νέους επιστήμονές της.

 Ζήσης Μπούρτζος