Tαξίδι στην Κριμαία

 

Μετά από ενάμισι χρόνο απουσίας επέστρεψα στην αίθουσα Παύλος Ζάννας του Ολύμπιον. Εκεί είχα παρακολουθήσει την τελευταία ταινία τον Φεβρουάριο του 2020 ("Οι Μητέρας μας" του Σεζάρ Ντίαζ από τη Γουατεμάλα), εκεί ταξίδεψα μαζί με τους δύο πρωταγωνιστές χθες το απόγευμα ως την μακρινή Κριμαία στο σκηνοθετικό ντεμπούτο του 29χρονου Ναριμάν Αλίεβ. Πρεμιέρα στις Κάννες και στο τμήμα "Ενα Κάποιο Βλέμμα" το 2019. Ουκρανία στη δίνη του εμφυλίου και των συγκρούσεων με τη Ρωσία. Μία βαθιά τραυματισμένη χώρα που μεταφέρει τα σημάδια διάλυσης στους ανθρώπους της. Παλεύουν να ορθοποδήσουν, αλλά κάτι μοιάζει να τους βουλιάζει συνεχώς.

Ο Μουσταφά συναντάει τον υιό του Αλίμ στο Κίεβο. H ατμόσφαιρα είναι τεταμένη. Έχει κάνει το μεγάλο ταξίδι για την πρωτεύουσα. Προφανώς κι υπάρχει κάποιος σημαντικός λόγος για να μπει σε αυτή τη διαδικασία που κρύβει κινδύνους. Το μυστήριο δε θα αργήσει να αποκαλυφθεί. Πατέρας κι υιός καλούνται να διαχειριστούν την απώλεια. Χρόνος για χάσιμο δεν υπάρχει. - "Πού πάμε τώρα"; -Στο σπίτι (στην πατρίδα στην μετάφραση). Μία μικρή "Οδύσσεια" ξεκινάει. Δεν υπάρχει χώρος για τρίτους, πρόκειται για μία οικογενειακή υπόθεση ή αυτό πιστεύει ο σκληρός και πληγωμένος γονιός που έχει χάσει ό,τι σημαντικότερο είχε.

Η διαδρομή γίνεται αφορμή να ειπωθούν σκληρές αλήθειες και να αποκαλυφθούν ένοχα μυστικά. Εύκολα κατανοεί κανείς πως ο σεβασμός δεν επιβάλλεται. Ο πάγος παρ΄όλα αυτά θα σπάσει. Είναι αναπόφευκτο, αν θέλουν να επιβιώσουν. Οι δυσκολίες διαδέχονται η μία την άλλη. Δεν έχουμε μπροστά μας ένα συνηθισμένο road trip. Έλεγχοι, αστυνομία, στρατός, σύνορα. Θα φτάσουν στον προορισμό τους; Ειδικά από ένα σημείο και μετά αρχίζει να θεωρείται εξαιρετικά αμφίβολο. Κανείς όμως δεν μπορεί να προδικάσει το φινάλε. Οι ήρωές μας φαντάζουν δυνατοί κι ικανοί να φέρουν σε πέρας την αποστολή τους.

Από την μία τα μαχαίρια, η βία, η απώλεια, ο θάνατος κι από την άλλη η φύση, το νερό, το φλερτ, ο έρωτας. Η ζωή όμως πολλές φορές δε σε αφήνει να επιλέξεις πλευρά και να χαρείς αυτά που αρμόζουν στην ηλικία σου. Ο Αλίμ πασχίζει με νύχια και με δόντια να ξεφύγει από την μοίρα του, να μορφωθεί, να σπουδάσει, να εξελιχθεί. Μοναδικό ενθύμιο που του μένει φεύγοντας ένας αναπτήρας. Οι Τάταροι είναι μουσουλμάνοι τουρκικής καταγωγής που κατοικούν στην Κριμαία. Από εκεί βαστούν οι ρίζες του. Γι΄αυτό ακριβώς ο πατέρας του έχει τόσο μεγάλη προσήλωση στο Κοράνι και την αίσθηση του χρέους. Σε αυτήν την πορεία όμως "τυφλωμένος" κινδυνεύει να χάσει τα πάντα.

Άγρια τοπία που δένουν με τη συνεχή παραβατικότητα θαρρείς και το ριζικό όλων των εμπλεκομένων είναι συνυφασμένο με έναν αργό επώδυνο θάνατο. Δεν μένουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για ανατροπή στον θεατή μέχρι την τελευταία σκηνή που συγκινεί. Το φινάλε προοικονομείται έμμεσα αρκετές φορές, αλλά ουσιαστικά τέλος δεν υπάρχει. Το στερνό καθήκον ως ύψιστη αξία και μετά; Λύτρωση ή χάος. Μένει να αιωρείται μία υπόσχεση ως ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον για αυτόν που πραγματικά το δικαιούται. Ποιος όμως θα το κρίνει αυτό και κυρίως ποιος μπορεί να σωθεί από τη λάβα; 

Το οικογενειακό δράμα αποτελεί μικρογραφία της συνολικής καταστροφής. Ελπιδοφόρο ντεμπούτο για τον Αλίεβ με σαφή πολιτική και κοινωνική χροιά από έναν νέο σκηνοθέτη που φαίνεται πως το λέει η καρδιά του.  Έχει την ευαισθησία, έχει τις γνώσεις, περιμένω την επόμενη ταινία του για να δω τη βελτίωσή του σε κάποια επιμέρους κομμάτια. Μία ακόμα αξιόλογη επιλογή γι΄αυτήν την εβδομάδα από την Ουκρανία και την ΑΜΑ FILMS στις οθόνες μας.