61ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (επιλογές μέρος πρώτο)

 

To 61o Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ξεκινάει την Πέμπτη 5 του Νοέμβρη κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες. Η παγκόσμια υγειονομική κρίση είναι σαφές πως έχει επηρεάσει τον τρόπο διεξαγωγής του, το περιεχόμενο και τη λειτουργία. Περνάμε σε μία "βάναυση" ψηφιακή εποχή. Η ιδέα της θέασης συνδέεται με το laptop ή στην καλύτερη με μία μεγάλη smart tv. Οι αίθουσες θα παραμείνουν κλειστές πιθανότατα για ολόκληρη την κινηματογραφική περίοδο κι αυτό μόνο μελαγχολία προκαλεί στους φανατικούς σινεφίλ.

Μετά απ΄αυτόν τον σύντομο πρόλογο περνώ κατευθείαν στις επιλογές των ταινιών χωρίς να μακρηγορώ περαιτέρω:

Πέμπτη 5 Νοεμβρίου.

Το ταξίδι της φάλαινας του Φίλιπ Γιούργεφ (ταινία έναρξης)

Βερίγγειος Πορθμός, εκεί όπου η Ρωσία συναντά την Αλάσκα, σε ένα χωριό φαλαινοθήρων, όπου οι άνδρες καταφεύγουν στο online chat με κάμερα. Το παράδειγμά τους ακολουθεί ο Λέσκα, ένας άβγαλτος δεκαπεντάχρονος, που ερωτεύεται ένα κορίτσι από το Ντιτρόιτ. Όταν βρίσκει την «αγαπημένη» του να συνομιλεί με κάποιον άλλο, θολωμένος από τη ζήλεια, ο Λέσκα ξεκινά μια αδιανόητη οδύσσεια. Στο συμβολικό σημείο όπου σμίγουν παρελθόν και μέλλον, αυτή η τρυφερή ιστορία ενηλικίωσης απηχεί την ταραχή της νιότης και τον παλμό της πρώτης αγάπης.

Βραβείο Σκηνοθεσίας GdA – Venice FF 2020

Οι μαθήτριες της Πιλάρ Παλομέρο

1992, Σαραγόσα. Η εντεκάχρονη Θέλια, μαθήτρια σε σχολείο με καλόγριες, θα διαβεί το κατώφλι της εφηβείας με την ενθάρρυνση της Μπρίσα, μιας νέας συμμαθήτριας. Ένα τρυφερό πορτρέτο ενηλικίωσης και χειραφέτησης, που εκτυλίσσεται σε μια περίοδο ιστορικών αλλαγών για τη χώρα, η οποία κινείται στους ρυθμούς των Ολυμπιακών της Βαρκελώνης και της Διεθνούς Έκθεσης της Σεβίλης. Σε δεύτερο επίπεδο, μια αλληγορία για την ίδια την Ισπανία, καθώς διανύει μια εποχή μετάβασης, παλεύοντας να αποκοπεί από το οπισθοδρομικό και επώδυνο παρελθόν.

Καλύτερη Ταινία, Καλύτερη Ισπανική Ταινία, Καλύτερη Φωτογραφία – Málaga Spanish FF 2020

Ένας για όλους του Νταβίντ Ιλουνταΐν

Ένας αναπληρωτής δάσκαλος αναλαμβάνει την τελευταία τάξη του δημοτικού, σε μια μικρή πόλη στην οποία δεν έχει βρεθεί ποτέ ξανά. Όταν του ζητείται να προετοιμάσει το έδαφος για την επανένταξη ενός μαθητή που απουσίαζε λόγω σοβαρής ασθένειας, βρίσκεται ενώπιον μιας δυσάρεστης έκπληξης: κανείς από τους συμμαθητές του δεν τον θέλει πίσω. Μια συγκινητική ιστορία καθοδήγησης και ανεκτικότητας που μας υπενθυμίζει ότι η πρώτη σπίθα για την αληθινή αλλαγή ανάβει πάντα μέσα μας.

Παρασκευή 6 Νοεμβρίου

Ου μισήσεις του Μάουρο Μαντσίνι

Ο Σιμόνε Σέγκρε, διακεκριμένος χειρουργός εβραϊκής καταγωγής, έχει εδώ και καιρό αποκοπεί από τις ρίζες του. Επιστρέφοντας από προπόνηση κωπηλασίας, βρίσκει στον δρόμο έναν ετοιμοθάνατο άνδρα, που έχει αφεθεί αβοήθητος μετά από τροχαίο. Ο Σιμόνε σπεύδει να τον βοηθήσει, αλλά τον εγκαταλείπει τελικά στη μοίρα του, μόλις αντικρίζει ένα ναζιστικό τατουάζ. Στοιχειωμένος από ενοχές, εντοπίζει την οικογένεια του θύματος και έρχεται αντιμέτωπος με τις πράξεις του. Το πορτρέτο μιας κοινωνίας σε αποσύνθεση, που μεταλλάσσεται σταδιακά σε εκτροφείο μίσους.

Καλύτερη Ανδρική Ερμηνεία, Καλύτερη Ιταλική Ταινία – Venice IFF 2020

Πρόσω ολοταχώς του Γκιγιόμ Μπρακ

O Φελίξ περνά μια νύχτα πάθους με την Άλμα στο Παρίσι, η οποία όμως φεύγει την επόμενη κιόλας μέρα για να βρει τους δικούς της στη νότια Γαλλία. Ο Φελίξ, αποφασισμένος να την κρατήσει στη ζωή του, παρέα με τον κολλητό του από τα προάστια, τον Σερίφ, φορτώνονται με το έτσι θέλω στον Εντουάρ, ένα καλομαθημένο πλουσιόπαιδο, ο οποίος θα τους μεταφέρει στον προορισμό τους. Μια διαπεραστική και παιχνιδιάρικη απεικόνιση των κοινωνικών και πολιτιστικών στρωμάτων της σύγχρονης γαλλικής κοινωνίας, διανθισμένη με τα αιώνια ερωτήματα της αγάπης και της φίλιας.

Μυστικό Συστατικό του Γκιόρτσε Σταβρέσκι

Ο Βέλε δεν έχει αρκετά χρήματα για να αγοράσει τα πανάκριβα φάρμακα για τον καρκινοπαθή πατέρα του. Μέσα στην απελπισία του, κλέβει χόρτο από κάποιους εγκληματίες, φτιάχνει μ’ αυτό ένα κέικ και προσφέρει το γλυκό στον πατέρα του, ελπίζοντας πως θα ανακουφιστεί. Ως εκ θαύματος, η υγεία του πατέρα βελτιώνεται, αλλά ξαφνικά ο Βέλε έχει να αντιμετωπίσει τους γείτονες, που θέλουν τη συνταγή, και τους εγκληματίες, που θέλουν πίσω τα ναρκωτικά τους. Μέσα σ’ όλα αυτά, πάντως, η μεγαλύτερη πρόκληση παραμένει το να πείσει τον πατέρα του για την αξία της ζωής.

Σάββατο 7 Νοεμβρίου 

Φαντάσματα στην Πόλη της Άζρα Ντενίς Οκιάι

Στο κοντινό μέλλον, η Τουρκία βιώνει ένα ανεξήγητο ενεργειακό μπλακ άουτ, που πυροδοτεί βίαιες ταραχές. Τέσσερις χαρακτήρες, σαν περιπλανώμενα φαντάσματα, καθρεφτίζουν τις πολλαπλές όψεις μιας αποπροσανατολισμένης χώρας, που βρίσκεται στο χείλος της έκρηξης. Μέσα από συνεχή άλματα μπρος-πίσω στον χρόνο και σκηνές που επαναλαμβάνονται από διαφορετική οπτική γωνία, αυτός ο συναρπαστικός γρίφος σκιαγραφεί ένα πλέγμα από ακραίες αντιθέσεις και αντιφάσεις– ένα πορτρέτο μιας κοινωνίας που βυθίζεται στο σκοτάδι.

Μάνα μητέρα της Ναόμι Καουάσε 

Ένα ζευγάρι μεγαλοαστών από το Τόκιο εγκαταλείπει τις επώδυνες θεραπείες γονιμότητας και υιοθετεί τον Ασάτο, καρπό μιας επιπόλαιης εφηβικής αγάπης. Έξι χρόνια αργότερα, η νεαρή βιολογική μητέρα του Ασάτο εμφανίζεται από το πουθενά, μετανιωμένη για τα λάθη του παρελθόντος, πασχίζοντας να ξαναμπεί στη ζωή του παιδιού της. Συνυφαίνοντας με δεξιοτεχνία χρονικά επίπεδα, αφηγηματικά στιλ και κινηματογραφικά είδη –οικογενειακό δράμα, νεανικό ρομάντζο, κοινωνικό ρεαλισμό, αλλά και φινιρισμένες πινελιές θρίλερ–, αυτή η συγκινητική σπουδή χαρακτήρων εξερευνά τις έννοιες της οικογένειας και της μητρότητας.

Kυριακή 8 Νοεμβρίου

Αγνώστου Ταυτότητας του Μπόγκνταν Τζόρτζε Άπέτρι

Ο Φλόριαν, ένας ψηλός, γεροδεμένος και ευέξαπτος αστυνομικός, είναι μάλλον επιρρεπής στην κατάχρηση εξουσίας. Κυριευμένος από την εμμονή να επιλύσει μια υπόθεση δασικού εμπρησμού, που στοίχισε τη ζωή σε δύο γυναίκες, βάζει στο στόχαστρο τον Μπάνελ, έναν νεαρό τσιγγάνο. Ωστόσο, οι υποψίες του στηρίζονται περισσότερο σε ρατσιστικά αντανακλαστικά, παρά σε χειροπιαστές αποδείξεις. Ένα αγωνιώδες θρίλερ που, λουσμένο με παραπλανητικό φως, παίζει στα δάχτυλα τις συμβάσεις του είδους, αποδοκιμάζοντας τη διαφθορά και τις βαθιά ριζωμένες προκαταλήψεις.

Πρώτοι και Τελευταίοι Ανθρωποι (Last and First Men) του Γιόχαν Γιοχάνσον

Δύο δισεκατομμύρια χρόνια από σήμερα, το ανθρώπινο είδος βρίσκεται στο χείλος του αφανισμού και εκπέμπει ένα μήνυμα (σε αφήγηση της Τίλντα Σουίντον) που ταξιδεύει στον χρόνο, φτάνοντας μέχρι τη δική μας εποχή. Το κύκνειο άσμα του Γιόχαν Γιόχανσον, το οποίο τυλίγει σαν πέπλο η μαγευτική μουσική του εκλιπόντος συνθέτη, είναι ένα φουτουριστικό μωσαϊκό με εικόνες από τα απόκοσμα πέτρινα μνημεία της κομμουνιστικής πρώην Γιουγκοσλαβίας. Μια εκθαμβωτική αλληγορία για την ψευδαίσθηση της ουτοπίας και την ψυχοφθόρο παρακμή του πολιτισμού μας.

Τελευταία Λόγια του Τζόναθαν Νόσιτερ

2085, και o πλανήτης έχει μετατραπεί σε απέραντη έρημο. Η οικολογική καταστροφή έχει διαγράψει κάθε ίχνος πολιτισμού, και το ανθρώπινο είδος βρίσκεται στο όριο του αφανισμού. Μια χούφτα από τους τελευταίους επιζώντες αφουγκράζονται ένα μυστηριώδες κάλεσμα, το οποίο τους προτρέπει να συναντηθούν στην Αθήνα. Ο Τζο, ένα δεκαεπτάχρονο αγόρι αφρικανικής καταγωγής, πρόκειται να είναι ο τελευταίος κινηματογραφιστής του κόσμου, καθώς θα καταγράψει τις ύστατες εικόνες της ανθρώπινης παρουσίας. Μια ιστορία ολέθρου που αφήνει, όμως, ένα ίχνος ελπίδας, υμνώντας την αναζωογονητική πνοή του σινεμά.

Δευτέρα 9 Νοεμβρίου

Πρόστιμο του Φωκίωνα Μπόγρη 

Ο Βαγγέλης βγάζει τα προς το ζην πουλώντας κάνναβη. Προσπαθεί να πιάσει μια μόνιμη δουλειά, όμως το στιγματισμένο ποινικό του μητρώο δεν το επιτρέπει. Όταν οι γείτονες απειλούν να τον καταδώσουν στην αστυνομία, ο Βαγγέλης αναγκάζεται να εγκαταλείψει το διαμέρισμά του και να καταφύγει στο σπίτι της αδελφής του. Εκεί θα γνωρίσει τον αρραβωνιαστικό της, Πέτρο, έναν μπράβο και συνεργάτη του υποκόσμου των νοτίων προαστίων. Ο Πέτρος προσφέρει διέξοδο στο οικονομικό του πρόβλημα, ωθώντας τον να συμμετάσχει στις «δουλειές» που οργανώνει για τον κόσμο της νύχτας. Όμως ο Βαγγέλης δεν θέλει να ανήκει στον κόσμο της νύχτας.

Με Κεφαλαία Γραμματα του Ράντου Ζούντε

Το 1981, σε μια επαρχιακή πόλη της Ρουμανίας, διάφορα μηνύματα διαμαρτυρίας, γραμμένα με μπλε κιμωλία με κεφαλαία γράμματα, συνταράσσουν το απολυταρχικό καθεστώς του Τσαουσέσκου. Η Μυστική Αστυνομία ξεκινά εξονυχιστικές έρευνες, αφήνοντας αιχμές για ξένους πράκτορες. Σύντομα αποδεικνύεται ότι ο «τρομοκράτης» είναι ο δεκαεξάχρονος μαθητής Μούγκουρ Καλινέσκου, ένοχος για το πιο ειδεχθές έγκλημα: την ελεύθερη σκέψη. Ο Ράντου Ζούντε αξιοποιεί υποδειγματικά το αρχειακό υλικό, διαπλέκοντας το προσωπικό με το συλλογικό, και ρίχνει φως στη σπαρακτική ιστορία ενός αφανούς ήρωα.

Γελαστό Πρόσωπο του Τιμ Σάτον

Η Ζάμα, μια νεαρή Μουσουλμάνα που ορθώνει ανάστημα στον συντηρητισμό των θείων της, παίρνει τους δρόμους. Ο Σαούλ, ένας διαταραγμένος νέος που λαχταρά να εκδικηθεί τους αδίστακτους εργολάβους που ξεσπίτωσαν τους παππούδες του, φορά μια μάσκα τύπου Τζόκερ και αυτοανακηρύσσεται υπερήρωας της διπλανής πόρτας. Ένα αλλοπρόσαλλο αστικό παραμύθι, που εξερευνά την πολυπολιτισμική ταυτότητα και τις συνέπειες της βίαιης αστικής ανάπλασης. Με ήρωες δυο απόκληρους σε έναν κόσμο αφιλόξενο και ακατανόητο, στο δαιδαλώδες και συνεχώς μεταβαλλόμενο τοπίο της Νέας Υόρκης.

Τρίτη 10 Νοεμβρίου

Shorta των Άντερς Έλχολμ,Φρέντερικ Λους Χβιντ

Ένας έφηβος μετανάστης, που βρισκόταν υπό κράτηση από την αστυνομία, έχει πέσει σε κώμα κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Την ίδια στιγμή, δύο αστυνομικοί εκτελούν περιπολία ρουτίνας σε ένα κακόφημο γκέτο της Κοπεγχάγης. Όταν μαθευτεί ο θάνατος του νεαρού, η περιοχή θα μετατραπεί σε κόλαση, και οι δύο (αντι)ήρωες θα πρέπει να παλέψουν με νύχια και με δόντια για να βγουν ζωντανοί. Μια καταιγιστική περιπέτεια που αφήνει ένα αιχμηρό κοινωνικό σχόλιο, δίχως να καταφεύγει στον αφελή διδακτισμό και στους μονοκόμματους ορισμούς.

Υπηρέτες του Ιβάν Οστροτσόφσκι 

1980, κομμουνιστική Τσχοσλοβακία. Ο Μίχαλ και ο Γιουράι, δύο σπουδαστές Θεολογίας, έχουν βρεθεί ανάμεσα στις συμπληγάδες της πολιτικής και της θρησκείας, καθώς οι καθολικοί ιερείς δεν επιτρέπεται να παρεκκλίνουν από την επίσημη γραμμή. Συμπλέοντας με το καθεστώς, οι καθηγητές της Σχολής αποδοκιμάζουν κάθε διαφωνία, ωστόσο, δεν συμμορφώνονται όλοι – το σύστημα αμφισβητείται σιωπηλά, κλονίζεται από μέσα. Ένα πολιτικό θρίλερ, με νουάρ αποχρώσεις και πνιγηρή ατμόσφαιρα, μια ιστορία ανυπακοής που απογυμνώνει την ιδεολογική χειραγώγηση.

Συνέχεια με το δεύτερο μέρος σε λίγες ώρες, ώστε να κλείσετε θέση το συντομότερο.

Οι περιλήψεις είναι από το filmfestival.gr