Η ψυχή και το σώμα

Ένα από τα τιμώμενα πρόσωπα του 58ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είναι η Ίλντικο Ενιέντι. Η Χρυσή Άρκτος του Βερολίνου ήρθε στην πόλη μας, μέσω Ουγγαρίας (υποψηφιότητα για το OSCAR καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας) και σε δύο μοναδικές προβολές στην κατάμεστη αίθουσα του Ολύμπιον συγκλόνισε τους θεατές. Τόσο στην τελετή έναρξης, με την οποία άνοιξε η αυλαία του σπουδαίου πολιτιστικού γεγονότος, όσο και την Παρασκευή, σε μία από τις πρώτες προβολές για το κοινό, με την σκηνοθέτη να είναι μάλιστα παρούσα και να συζητά με τον κόσμο.

Βρισκόμαστε στην πανέμορφη Βουδαπέστη, αλλά το σκηνικό διαδραματίζεται συνεχώς σε κλειστούς χώρους (σφαγείο, σπίτια),δημιουργώντας ένα ασφυκτικό σκηνικό στο παρόν. Μοναδική νότα που σε κάνει να ξεφύγεις είναι η φύση. Δύο διαφορετικοί μεταξύ τους άνθρωποι, γνωρίζονται, φλερτάρουν, ο καθένας με τον δικό του ιδιότυπο τρόπο και δίνουν ραντεβού στα όνειρά τους. Ναι, καλά σκεφτήκατε. Σαν βγαλμένο από παραμύθι, που δυσκολεύονται να εξηγήσουν ακόμα κι οι ψυχολόγοι.

Η ταινία ακροβατεί ανάμεσα στο μεταφυσικό, τον έρωτα και τις ανθρώπινες σχέσεις. Μου φέρνει συνειρμικά στο μυαλό το περσινό, " Τόνι Έρντμαν ", με την πρωταγωνίστρια κι εδώ να έχει στερηθεί ουσιαστικά μία φυσιολογική ζωή, που αξίζει στον καθένα, στον βωμό των πρέπει. Μοιάζει έρμαιο του συστήματος, ένα αναλώσιμο πιόνι, ένα ρομπότ. Με λεπτό χιούμορ κι εδώ και τη βοήθεια του ετερώνυμου, επέρχεται η λύτρωση, λίγο πριν το μοιραίο, καθώς η απογοήτευση, ειδικά στην εποχή μας αποτελεί τον χειρότερο σύμμαχο.

Μακάρι η ταινία να στείλει σήμα κινδύνου ώστε να μεταχειριστούμε τον πλανήτη με μεγαλύτερη αξιοπρέπεια. Η ανθρωπότητα στο πλατό παρουσιάζει την καλύτερη πλευρά της. Η ταινία με έκανε πιο ταπεινή και μου ενίσχυσε την ανάγκη να πω ευχαριστώ σ’ αυτόν τον ανταγωνιστικό κόσμο του κινηματογράφου. Κατά κάποιο τρόπο και το σώμα και η ψυχή είναι αναγκαίο να βιώνουν την απόλυτη απώλεια συνείδησης. Προσπάθησα να επικοινωνήσω πολλές πληροφορίες χωρίς να μιλήσω, όπως παρουσιάζουμε εμείς τον εαυτό μας στην πραγματική ζωή, χωρίς να τα λέμε όλα. Όταν κοιμάσαι, στο όνειρό σου, μπορείς να είσαι ολοκληρωτικά ο εαυτός σου, είσαι πραγματικά εκεί. Τα φυτά, τα ζώα και οι άνθρωποι είναι αδέρφια. Είναι τρομακτικός ο τρόπος που ο άνθρωπος αντιμετωπίζει το περιβάλλον του, τονίζει η ίδια η Ενιέντι.

Η Αlexandra Borbely από την Σλοβακία αποτελεί την αποκάλυψη του φιλμ.Ψυχρή, αλλά ευαίσθητη, στυγερή, με το γράμμα του νόμου, αλλά με ανάγκη να αγαπήσει και να αγαπηθεί. Άξιος συμπαραστάτης, ο αγέρωχος, Geza Morcsanyi. Έξυπνος, ήρεμος, ικανός να διαχειριστεί μία δύσκολη κατάσταση και τελικά να λύσει-κόβοντας τον γόρδιο δεσμό. Ο παραλληλισμός με τα ζώα κι η λίμνη αίματος δείχνει πως ο άνθρωπος πρέπει να σεβαστεί τη φύση, καθώς δεν αργεί η ώρα, που αυτή θα τον τιμωρήσει και τότε ο δρόμος δε θα έχει επιστροφή.

Ένα λυρικό ποίημα, πάνω στο χιόνι, μία δυνατή απάντηση στις νόσους της εποχής και κυρίως τη μοναξιά, με αντίποινα και " θεραπεία " την επικοινωνία. Αξίζει να δείτε αυτήν την αλληγορία, καθώς ό,τι και να γράψουμε είναι λίγο, μπροστά στα τόσα πολλά, που ξετυλίγονται μπροστά μας μέσα σε δύο ώρες εναλλαγών συναισθημάτων και δυνατών συγκινήσεων.