Aκόμα κρύβομαι για να καπνίσω

Περίπου ένα χρόνο πριν, στο 57ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, είχαμε την ευκαιρία  να παρακολουθήσουμε το " Ακόμα κρύβομαι για να καπνίσω ", που συνδέεται άμεσα με την πόλη  μας, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των γυρισμάτων έγινε εδώ, στο Μπέη Χαμάμ. Mία Ελληνό-Γαλλό-Αλγερινή παραγωγή (M.Gravas). Η Rayhana Obemeyer είχε σκηνοθετήσει αρχικά το έργο για το Θέατρο, το βλέπουμε τώρα και στον Κινηματογράφο και το κοινό, το επικρότησε με το Βραβείο του.

Σε μία εποχή που ολοένα και περισσότερος λόγος γίνεται για το Ισλάμ και τα εγκλήματα των Τζιχαντιστών στον βωμό του " Ιερού Πολέμου ", στην επιφάνεια έρχεται η υποβαθμισμένη θέση της γυναίκας σε μία ανδροκρατούμενη-Θεοκρατούμενη κοινωνία και μεταφερόμαστε νοερά στο 1995. Στο Χαμάμ όμως, κανείς δεν μπορεί να τις αγγίξει. Είναι ένας χώρος μόνο γι΄αυτές. Εκεί μπορούν να εξωτερικεύσουν τα εσώψυχά τους και να μοιραστούν τις αμαρτίες τους, μακριά από το επικριτικό βλέμμα του ισχυρού φύλου.

Το φιλμ ακροβατεί συνεχώς, ανάμεσα σε έννοιες όπως η ελευθερία κι η καταπίεση, το γέλιο κι ο πόνος, η υποταγή κι η επανάσταση, ενώ υπάρχει και το οξύμωρο του κλειστού χώρου, που συνεπάγεται λύτρωση κι απελευθέρωση. Μόλις εξέλθουν, γνωρίζουν καλά, πως θα επιστρέψουν στην σκληρή καθημερινότητα. Μία ζωή, γεμάτη πρέπει, που τα θέλω πρέπει να μείνουν φυλακισμένα και να δημιουργηθούν απωθημένα. Η χειραφέτηση της μοίρας, από κάποιους που αποφασίζουν κατά το δοκούν κι αυτές ως άμοιρα όντα πρέπει να υπακούσουν. Όλα αυτά εν έτει 2017.

" Η ιστορία υπήρχε ήδη στο κεφάλι μου κι ήθελα να βγει, ήθελα να μοιραστώ όλα όσα έζησα στην Αλγερία. Ήλπιζα ότι θα μπορούσα να κάνω κάτι με αυτό το έργο, αλλά δεν είχα αυταπάτες. Την ίδια στιγμή που η Μισέλ έψαχνε το χαμάμ, έψαξα κι εγώ στο ίντερνετ με λέξη κλειδί «το πιο όμορφο χαμάμ του κόσμου» και αυτό που βρήκα πρώτο, ήταν αυτό της Θεσσαλονίκης (Λουτρά Παράδεισος). Ήταν γραφτό να γίνει. Η ταινία φυσικά δεν έχει παιχτεί στην Αλγερία, αν και στην Τυνησία, όπου παίχτηκε είχε μεγάλη επιτυχία. Να είστε σίγουροι, δεν θέλει να προσβάλει κανέναν, δεν θέλει να είναι εμπρηστική, είναι μια ταινία που θέλει να είναι αληθινή, ειλικρινής ", τονίζει η ίδια η σκηνοθέτης και σεναριογράφος.

Στα δικά μου μάτια, η ταινία ξεφεύγει από τα στενά όρια του Ισλάμ. Γιατί κι εμείς οι Χριστιανοί, " ακόμα κρυβόμαστε για να καπνίσουμε ". Κι αν θέλετε κι οι άντρες κι οι γυναίκες. Από σεβασμό στους γονείς, από φόβο για τις αντιδράσεις τους και τον περίγυρο. Αυτό συμβαίνει. Το ζούμε. Και φυσικά όχι μόνο για να καπνίσουμε. Είναι κατάσταση που έχει διαμορφωθεί.

Η ερμηνεία της Χιάμ Αμπάς ("Μόναχο"), στον ρόλο της Φατίμα, δίνει ξεχωριστή αξία στην ταινία. Κοντά της άλλες γυναίκες, που η καθεμιά προσδίδει κάτι ξεχωριστό, ώστε να συμπληρωθεί το παζλ. Σε διαφορετικές ηλικίες, από διαφορετικό κοινωνικό επίπεδο, με άλλες απόψεις κι ιδιότητες συνυπάρχουν κι επικοινωνούν. Ρεσιτάλ ερμηνειών. H φωτογραφία της Ολυμπίας Μυτιληναίου, ενεργοποιεί την όραση κι οι αισθήσεις αλληλεπιδρούν, θέτοντας το σώμα σε εγρήγορση.

Και το φινάλε αφήνει ερωτηματικά. Mία τραγωδία, μία θυσία είναι ικανή να φέρει ένα καλύτερο αύριο; Έχει τη δύναμη η ταινία να σε κάνει πραγματικά κομμάτι της; Τότε ναι είναι σπουδαία. Η θεατρικότητα ξεχειλίζει. Το ίδιο κι η δύναμη του ανθρώπου να κερδίσει, όσα αξίζει. Άρωμα Ανατολής και Μεσογείου, πολιτικοκοινωνικό σινεμά, που έχει ανάγκη η εποχή ...