Neruda

Ο Πάμπλο Λοραίν δεν κάνει μία απλή ταινία για τη βιογραφία του Πάμπλο Νερούδα. Ο Χιλιανός σκηνοθέτης, στήνει ένα αστυνομικό θρίλερ με πολιτική χροιά, αντλώντας στοιχεία από τη ζωή του μεγάλου ποιητή. Ακροβατεί μεταξύ της πραγματικότητας και της μυθοπλασίας και το αποτέλεσμα κερδίζει τον θεατή. Πρεμιέρα στις Κάννες, τον γύρο του κόσμου κι υποψηφιότητα της χώρας για το Οscar Ξενόγλωσσης Ταινίας και την αντίστοιχη Χρυσή Σφαίρα.

Βρισκόμαστε χρονικά στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου (1948), λίγο μετά το τέλος του Β'παγκοσμίου. Ο Γερουσιαστής, Νερούδα, νομπελίστας ποιητής, έχει το λαϊκό έρισμα. Κατηγορεί ανοιχτά τον πρόεδρο, Βιντέλα, ότι πρόδωσε το κομμουνιστικό κόμμα. Ξαφνικά χάνει τη θέση του και κινδυνεύει με σύλληψη. Ο θρύλος όμως δεν πρέπει να μπει στο μπουντρούμι. Κάπως έτσι αρχίζει ένα ανελέητο κυνηγητό, με τον αστυνόμο, Όσκαρ Πελουσονώ να αναλαμβάνει το δύσκολο έργο της σύλληψης του.

Κι ενώ μιλάμε για μία καταδίωξη, όπλα του Νερούδα ειναι τα ποιήματά του, που στόχο έχουν να αφυπνίσουν τη συνείδηση του λαού. Η απουσία σιδερικών συναρπάζει. Μόνο σε μία σκηνή ο ποιητής και στην τελευταία ο αστυνόμος κρατούν πιστόλι. Μοιάζει με ένα ρομαντικό ανθρωποκυνηγητό, γνωρίζοντας όλοι τον τελικό νικητή. Η στιχομυθία της γυναίκας του, ζωγράφου, Ντέλια Ντελ Καρίλ, με τον Πελουσονώ, προοικονομεί ουσιαστικά και το φινάλε.

Ο σκηνοθέτης τονίζει, κάνοντας μία ταινία θέλεις να αιχμαλωτίσεις την αίσθηση της πραγματικής ζωής. Ο Π. Νερούδα είναι τόσο σύνθετος κι εκτενής δημιουργό, που είναι σχεδόν αδύνατο να τον κατατάξουμε μόνο σε μία κατηγορία. Γι΄αυτό επιλέξαμε την ιστορία της φυγής του, την έρευνα και το λογοτεχνικό θρύλο. Του άρεσαν οι ιστορίες μυστηρίου, ένας είδος, που εμπεριέχει αλλαγές και χαρακτήρες που εξελίσσονται. Κανένας δεν καταλήγει όπως ξεκίνησε, ούτε ο κυνηγός, ούτε η λεία. Είναι μία ψεύτικη βιογραφία. Δημιουργήσαμε ένα Νερουδιακό φιλμ κι όχι ένα φιλμ για τον Νερούδα. Ένα διήγημα, που κι ο ίδιος θα ήθελε να διαβάσει.

Κάπως έτσι ο poeta έγινε σύμβολο για το λαό της Χιλής. Ο Πάμπλο Πικάσο εκφώνησε διθυράμβους για τον αγώνα του. Το τέλος του, περίπου στα 70 του χρόνια, έδωσε το έναυσμα για την τελική εξέγερση ενάντια στην δικτατορία του Πινοσέτ. Έργο ζωής, για μία ζωή. Σπουδαία, μεγάλο, απλό, καθημερινό. Ο κορυφαίος ποιητής του 20ου αιώνα, κατά τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες.

Όσον αφορά το φιλμ, είναι αριστοτεχνικά δοσμένο. Σπουδαία δουλειά τόσο στο μοντάζ, όσο και στην εικόνα και τα χρώματα αυτής. Σαν κάτι από παλιά ελληνική ταινία. Θέλει να μας μεταφέρει νοερά στην εποχή. Κι όσο η δράση επιτείνεται, τόσο πιο έντονα τα χρώματα. Με τον Νερούδα στα μαύρα και το χιόνι παντού. Τρομερή αντίθεση. Κι οι ερμηνείες, μοναδικές. Τόσο ο Λούις Νιέκο στο ρόλο το ομώνυμου πρωταγωνιστή, όσο κι ο Γκαέλ Γκαρσία Μπερναλ, ως αστυνόμος-κυνηγός.

Κι ενώ η ταινία μας μιλάει για τον μεγάλο ποιητή-ηγέτη της αριστεράς στη Χιλή, ένα άλλο πρόσωπο ο αστυνόμος, έχοντας ισότιμο ρόλο, προσπαθεί να μπει από το παραθυράκι στο πραγματικό στόρυ κι ο αγώνας του είναι συγκινητικός. Να μείνει το όνομα του χαραγμένο στην ιστορία, έστω ως αυτός που δεν μπόρεσε να πιάσει τον Νερούδα, αν και το πολέμησε με όλα τα δυνατά μέσα και τις ανθρώπινες δυνάμεις. Κι ο ποιητής του χαρίζει την υστεροφημία του.

Κομψοτέχνημα. Ισομερώς κατανεμημένο στο πρώτο και το δεύτερο μέρος, που η δράση κλιμακώνεται. Και μεγάλος νικητής, ο άνθρωπος. Οι αξίες και τα ιδανικά. " Κι αν τίποτα δεν μπορεί να μας σώσει από το θάνατο, τουλάχιστον η αγάπη μπορεί να μας σώσει από τη ζωή. " Ποίηση μέχρι το τέλος, γιατί τα γραπτά μένουν κι όποιος γράφει για κάτι σημαίνει πως το αγαπάει ...