55ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, μία νύχτα του Νοέμβρη του 2014, μέσα στις πολλές ταινίες επιλέγω να δω το ιταλικό, " Anime nere " της ενότητας Ανοιχτοί Ορίζοντες. Η περίληψη στο πρόγραμμα με κερδίζει, εκτιμώ πως θα έχει δράση κι ανατροπές. Ο Ιταλός σκηνοθέτης, Φραντζίσκο Μούντσι κάνει την τρίτη του ταινία, μετά τα Saimir (2004), The rest of the night (2008) και πραγματικά το απότελεσμα με εκπλήσσει ευχάριστα. Βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Τζιοάκινο Κριάκο φέρνει στην Μεγάλη Οθόνη μία πιστή αναπαράσταση της ιστορίας με όπλα τον ρεαλισμό και τον λυρισμό.
Βρισκόμαστε στον ιταλικό Νότο, στην παρηκμάζουσα επαρχία Καλαβρία. Εκεί ζει ένας ταπεινός άνθρωπος, ο Λουτσιάνο (Fabrizio Ferracane). Αγρότης φροντίζει την οικόγενειά του και προσπαθεί να γλιτώσει από την μοίρα, που του επιφυλάσσει βαρύ φορτίο. Τα δύο αδέλφια του (Ρόκο και Λουίτζι) στον Βορρά (υπερπολυτελές Μιλάνο), μεγάλη ζωή, μεγάλες ευθύνες. Μία οικογενειακή τραγωδία ξετυλίγεται, με μοχλό κίνησης τον γιο του Λούτσι, Λέο, που απασφαλίζει, πυροδοτώντας αλυσιδωτές εξελίξεις, αφού ξυπνάει την βεντέτα ανάμεσα στις οικογένειες Καμπόρε και Μπαράχας, που νομοτελειακά πληρώνεται με αίμα. Φαύλος κύκλος, από γενιά σε γενιά, όσα χρόνια κι αν περάσουν.
Η φυγή του για το Μιλάνο, η συναναστροφή του με τον θείο του, τον αλλάζουν άρδην κι ο νεαρός είναι έτοιμος να γίνει μέλος της οικογενειακής επιχείρησης (εμπόριο κοκαίνης), σνομπάροντας τον λιτό, πλην όμως αξιοπρεπή βίο του πατέρου του. Η αχαριστία και τα μεγάλα όνειρα-σχέδια, πολλές φορές οδηγούν σε άσχημο τέλος, που μπορεί να είναι μία απογοήτευση, μία κατάθλιψη, ακόμα κι ο θάνατος. Οι επιλογές μας, άλλωστε, πρέπει να είναι συνυφασμένες με τις δυνατότητες μας κι αυτή τη ταινία αποτελεί μάθημα ζωής, πέραν της υπόθεσης που βιώνουμε, πλάι στους πρωταγωνιστές.
Η οικονομία (αγροτής βιοπαλαιστής) κι η παραοικονομία, το οργανωμένο έγκλημα, τα ναρκωτικά συνθέτουν ένα παζλ αντιθέσεων, που θα οδηγήσουν σε μία αναπόφευκτη σύγκρουση με τραγικές συνέπειες. Η κοινωνία ολόκληρη συνένοχος στο παιχνίδι, προκειμένου να σώσει το τομάρι της, η αστυνομία απούσα, απλώς παρατηρητής των εξελίξεων, φοβούμενη πως η δύναμη της Μαφίας είναι πολύ μεγαλύτερη από την δική της. Ένα κράτος στα όριά του, που οι αιρετοί αντιπρόσωποι εκλέγονται με την βοήθεια, την στήριξη και τις " πλάτες " του οργανωμένου εγκλήματος. Σας θυμίζει κάτι, βλέπετε κάποια ομοιότητα; Να φανταστώ όχι φυσικά.
Η αόρατος αρχή (Mafia), που κινεί τα νήματα και κρίνει τις τύχες όλων, το χρήμα, τα συμφέροντα, δεν υπάρχει ούτε ιερό, ούτε όσιο, ούτε οικογένεια, ούτε φιλία. Μόνο η ισορροπία τρόμου, που φυσικά εδώ δεν αφορά τα πυρηνικά, αλλά τις ζωές των ανθρώπων. Βία, αίμα, εκδίκηση, θάνατοι κυριαρχούν. Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατο, όπως λέει ο θυμόσοφος λαός μας. Κι αν στην ταινία θίγονται όλα αυτά τα κακώς κείμενα, αναρωτιέμαι αν υπήρξε η ανάλογη ευαισθητοποίηση των φορέων; Τι συμβαίνει αλήθεια σχεδόν δύο χρόνια μετά; Πιθανότατα η απόλυτη συγκάληψη κι η ζωή συνεχίζεται με θύματα απλούς ανθρώπους στο βωμό του τριγώνου Νdrangheta-σικελική μαφία-Καμόρρα.
Ο ρόλος της εικόνας δομικά είναι πολύ σημαντικός. Οι φωτογραφίες του Vladan Radovic καταπλήκτικές. Στοχεύει στο υποσύνειδητο. Είναι στην πλειονότητά τους σκούρες, μας προετοιμάζουν μέσα μας για τις εξελίξεις, την μαύρη κατάληξη. Κι όμως μέσα στην δείνη, στο παράλογο, στο τραγικό, υπάρχουν νότες αισιοδοξίας, ειρηνικά μηνύματα, ελπίδα για ζωή πέρα από το προδιαγεγραμμένο. Από κοντά κι η μουσική του Giuliano Taviani, επιτείνει την αγωνία, ντύνει τον μύθο, οδηγεί στην τελική λύτρωση.
Η πρεμιέρα έγινε στο 71ο Φεστιβάλ της Βενετίας ακολούθησε μακρά διαδρομή σε όλη την Ευρώπη, μέχρι και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Παντού κέρδισε θετικά σχόλια κι απόψεις, ελάχιστοι το απέρριψαν. Οι κριτικοί ανά τον κόσμο, τόνισαν πως είναι επηρεασμένο από τον " Νονό ", αλλά διαφέρει, έχει δική του ταυτότητα. Η μεγαλύτερη απόδειξη πως ήταν η καλύτερη ιταλίκή ταινίας του 2015, τα βραβεία της Ιταλικής Ακαδημίας Κινηματόγραφου. Το " Black Souls " κυριάρχησε με εννιά νίκες, σε δώδεκα υποψηφιότητες, μεταξύ των οποίων, καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας και σεναρίου. Ό, τι περίπου πέτυχε φέτος στην Ελλάδα το " Tετάρτη 4:45 " του Αλέξη Αλεξίου.
Αποχωρώντας από την αίθουσα ήμουν γεμάτος. Σίγουρος, πως είδα μία από τις καλύτερες ταινίες, μαζί με το " Second Chance " και το ελληνικό " Μικρό Ψάρι ". Με ένα φινάλε απροσδόκητο, καθηλωτικό, διαφορετικό απ΄ότι θα περίμενε ακόμα κι ο πιο " έμπειρος " θεατής σε τέτοιου είδους φιλμ. Με γοήτευσε, με συγκίνησε αυτή η απεικόνιση της σκληρής πραγματικότητας, δίχως υπεκφυγές. Η καλύτερη απάντηση στην βία είναι να θάψουμε τα όπλα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου