Η Δήμητρα Θωμά μοιράζεται τις σκέψεις της για το παρόν και το μέλλον

 

Δήμητρα πώς έλαβες την απόφαση να ασχοληθείς με τα κοινά και ποιες οι ιδιαιτερότητες της καθόδου στην τοπική αυτοδιοίκηση έναντι της κεντρικής πολιτικής σκηνής; 

 Μεγάλωσα μέσα σε μία οικογένεια αγωνιστών Αριστερών και από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου βρισκόμουν μέσα σε μεγάλες φεστιβαλικές εκδηλώσεις, όμορφους αγώνες για έναν κόσμο δίκαιο και συμπεριληπτικό. Μέσα σε πορείες ιστορικής μνήμης, μεγάλες απεργιακές συγκεντρώσεις για τα αιτήματα εργαζομένων και σε φεμινιστικές εκδηλώσεις. Η ενεργή ενασχόληση με την πολιτική λοιπόν, ως συνειδητή προσωπική μου επιλογή ξεκίνησε από τα μαθητικά χρόνια του δημοτικού με τον πόλεμο στην γειτονική μας Γιουγκοσλαβία (1999) μέσα από τις μεγάλες αντιπολεμικές συγκεντρώσεις, συναυλίες, πορείες. Ακολούθησε στην εφηβεία η δραστηριοποίηση μου σε 5μελή μαθητικά συμβούλια τάξης παράλληλα με αντιρατσιστικά φεστιβάλ και συνέπεσε η λήξη της μαθητικής μου ιδιότητας με την ενίσχυση του μεγάλου αντιπαγκοσμιοποιητικού κινήματος και την συγκρότηση του Ελληνικού κοινωνικού φόρουμ το 2003, μετά τις μεγάλες κινητοποιήσεις ενάντια στους G8 στον Μαρμαρά Χαλκιδικής. Η έναρξη της φοιτητικής μου ζωής (ΑΠΘ στο Φιλολογικό της Φιλοσοφικής) το 2005 συνέπεσε με την διοργάνωση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ στη Αθήνα και το φοιτητικό κίνημα με καταλήψεις, ενάντια στον Νέο Νόμο πλαίσιο, της τότε υπουργού Παιδείας Μαρίεττας Γιαννάκου και σε συνέχεια με το πανεκπαιδευτικό κίνημα ενάντια στην αναθεώρηση του Αρθρου 16 του Ελληνικού Συντάγματος. 

 Από το 2004 αποτελούσα ενεργό μέλος της συλλογικής οργανωμένης πολιτικής δράσης μέσα από την Νεολαία Συνασπισμού και μετέπειτα την Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ. Από το 2006 έως το 2010 αποτελούσα εκλεγμένο μέλος του διοικητικού συμβουλίου του συλλόγου φοιτητών του τμήματος μου μέσα από την συνδικαλιστική έκφραση του πολιτικού μου χώρου με συμμετοχή σε συνελεύσεις, εκδηλώσεις, εκλογικές διαδικασίες και έγνοια για την ποιότητα των σπουδών αλλά και τα μελλοντικά επαγγελματικά και εργασιακά μας δικαιώματα ως απόφοιτοι στην αγορά εργασίας. 

 Το 2015 υπήρξα υποψήφια βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ στις Εθνικές Εκλογές στην Α' Περιφέρεια Θεσσαλονίκης. Αποτέλεσα αιρετό μέλος της Νομαρχιακής επιτροπής Α΄ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ από το 2017 έως το 2021. Από τον Αύγουστο του 2019 αποτελώ εκλεγμένο μέλος του Περιφερειακού Συμβουλίου Κεντρικής Μακεδονίας με τον συνδυασμό «Κοιτάμε Μπροστά» και επικεφαλής τον Χρήστο Γιαννούλη. Διατελώ Μέλος της Οικονομικής επιτροπής ΠΚΜ έως σήμερα, Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου του  Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης ΠΚΜ, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Φορέα Λαϊκών Αγορών Θεσσαλονίκης και αποτέλεσα μέλος της επιτροπής Ανάπτυξης, Καινοτομίας & Αγροτικής Οικονομίας ως το 2021. Συμμετέχω στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Περιφερειών στις Βρυξέλλες  μέσω του προγράμματος Young elected politicians εκπροσωπώντας την ΠΚΜ και ως παρατηρητής στην ευρωομάδα αυτοδιοίκησης PES COR (2021-2023), συμμετέχω στην επιτροπή futurium της  European Commission για τις ομάδες εργασίας CoR (Committee of regions ), circular economy, regions-cities-local communities.

 Συνεπώς η πολιτική εμπλοκή ξεκινάει από τα μαθητικά μου χρόνια διαπερνά όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής μου ζωής και συμβάλλει ισχυρά στην διαμόρφωση της κοινωνικής μου ταυτότητας. Η αυτοδιοίκηση β’ βαθμού αφορά στην ποιότητα της ζωής μας σε πολλαπλά πεδία και πολλές φορές δεν είναι εύκολο να διαχωριστούν οι αρμοδιότητες μεταξύ δήμου, περιφέρειας, αποκεντρωμένης διοίκησης. Το στοιχείο που διαφοροποιεί την περιφερειακή αυτοδιοίκηση συνδυάζει την δυνατότητα των περιφερειών να διαχειρίζονται ευρωπαϊκά προγράμματα (συγχρηματοδοτούμενα, διασυνοριακά, ΕΣΠΑ) διαμορφώνοντας αναπτυξιακό στρατηγικό πλάνο, παραγωγικό μοντέλο, αξιοποίηση και ανάδειξη της βιοποικιλότητας ταυτόχρονα με ζητήματα ποιότητας της ζωής μας στην υγεία, την παιδεία, τον πολιτισμό, την επιχειρηματικότητα, τις υποδομές, τον αθλητισμό ,τον τουρισμό. Στην αυτοδιοίκηση οφείλεις να έχεις απαντήσεις , προτάσεις και ιδέες  άμεσες και αποτελεσματικές  για την ανάπλαση ενός πάρκου, την συντήρηση ενός ρέματος ,του οδικού δικτύου, μιας σχολικής αυλής ,μιας θεατρικής παράστασης σε μια επαρχιακή πόλη ,της υποστήριξης μιας μικρομεσαίας επιχείρησης. Αποτελεί ταυτόχρονα ευθύνη και δυνατότητα διαμόρφωσης συλλογικού αφηγήματος και αυτό κάνει την αυτοδιοίκηση ξεχωριστή τουλάχιστον στα δικά μου μάτια. Είναι η πολιτική δραστηριοποίηση που κρίνεται στην καθημερινότητα και έχει άμεση επαφή με τους ανθρώπους που καλείσαι να εκπροσωπήσεις και κρίνεσαι στις λύσεις και τις απαντήσεις αλλα και στην δημιουργία οράματος καθημερινά.

Αποτελεί μόνιμη επωδό της προηγούμενης  διοίκησης πως ,παρά τη δυναμική από πλευράς τους διεκδίκηση, η κεντρική Κυβέρνηση αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση σε μικρότερο βαθμό κρατούν  εξαιρετικά φειδωλή τη στρόφιγγα της χρηματοδότησης. Εσύ αποδέχεσαι αυτή την κριτική; Μήπως όμως και τα ήδη διαθέσιμα χρήματα δεν αξιοποιούνται οργανωμένα διαθέσιμα και ορθολογικά;

 Η Περιφέρεια διαχειρίζεται το 60% του ΕΣΠΑ αλλά  και ευρύτερων ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων (π.χ. Interreg,Adrion ,MED, Balkan Meditteranean). Η ιδιαιτερότητα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας έγκειται στο γεγονός ότι ο περιφερειάρχης της αποτελεί ταυτόχρονα στο ½  της απερχόμενης θητείας του πρόεδρος και στο ½ αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής επιτροπής Περιφερειών άρα και role model τρόπω τινά απορροφητικότητας και επιτυχίας εφαρμοσμένης διαχείρισης ευρωπαϊκών κονδυλίων. Ανεξάρτητα από την κριτική ή την επιθυμία διεκδίκησης και αντιπαράθεσης που επιθυμεί να έχει με την Κυβέρνηση με την οποία μοιράζεται κοινό ιδεολογικό όραμα και προέρχεται από κοινή πολιτική μήτρα δεν παύει να υπάρχει μια ανάγνωση  της πραγματικότητας όπου σε επίπεδο εφαρμογής πολλά έργα μένουν ανολοκλήρωτα ,είναι συνεχιζόμενα σε 4ετή προγράμματα, απεντάσσονται γιατί χάνονται χρονικές προθεσμίες ,γίνονται απευθείας αναθέσεις ή φωτογραφικοί διαγωνισμοί άρα δεν τηρούνται ευρωπαϊκές διαδικασίες ανοιχτών διαγωνισμών. 

 Επίσης με τις υψηλές εκπτώσεις είναι αμφίβολης ποιότητας η εκτέλεση έργου γιατί είτε είναι πολύ χαμηλό το κόστος υλικών είτε κακοπληρωμένοι οι συντελεστές –εργαζόμενοι στο έργο κοκ. Παράλληλα δεν λειτουργεί το τρίπτυχο σχεδιασμός υλοποίηση απολογισμός έργων κάθε τρίμηνο λόγου χάριν οπότε δεν είναι σαφές πάντα το πλαίσιο αποτελεσματικότητας της ολοκλήρωσης ή υλοποίησης /απορρόφησης έργου ή προγράμματος. Επιπρόσθετα παρότι κυριαρχεί το αφήγημα της αναγκαιότητας της ενεργειακής μετάβασης και της διαχείρισης της κλιματικής κρίσης η εκτέλεση έργων και εργασιών δεν αποδεικνύεται ότι βαδίζει με γνώμονα την ανθεκτικότητα. Κλείνοντας αξίζει να σημειώσω ότι δεν υπάρχει η ανάγνωση ότι το κράτος έχει συνέχεια και αυτό φαίνεται στην ουσία  από τον τρόπο άσκησης πίεσης και διεκδίκησης την περίοδο 2015-2019 από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ σε αντίθεση με την χαλαρότερη άσκηση κριτικής στην επόμενη κυβέρνηση από το 2019 και εξής ιδιαίτερα στα συναρμόδια υπουργεία εσωτερικών ,αγροτική ανάπτυξης, οικονομίας κλπ. Προσθέτοντας εδώ ότι πολλά έργα εντασσόμενα στο πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ δεν ολοκληρώθηκαν ή απεντάχτηκαν χάθηκαν λοιπόν πόροι ενώ τα ίδια έργα εντάχθηκαν στο πρόγραμμα ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ, όπως για παράδειγμα στην Π.Ε. Πέλλας (αποχέτευση Σκύδρας ,βιολογικός καθαρισμός ) γεγονός που αποδεικνύει  επιλεκτική πολιτική κριτική ή ασυνέχειες εις βάρος της ποιότητας ζωής των πολιτών. Η γυναίκα του Καίσαρα πρέπει και να είναι και να φαίνεται τίμια άρα οφείλει η Διοίκηση να τηρεί όλες τις ευρωπαϊκές διαδικασίες σε διαγωνισμούς, ένα αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο σε όταν υλοποιεί συμπράξεις Δημοσίου και ιδιωτικού Τομέα, να προλαβαίνει τις προθεσμίες, να ελέγχει διαρκώς την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων αλλά και την ποιότητα εκτέλεσης έργων ,να βασίζεται στον απολογισμό για να επανασχεδιάζει και να στοχοθετεί με γνώμονα τον ευρωπαϊκό άξονα πολιτικών συνοχής. 

 Φυσικά πρέπει να διεκδικεί διαρκώς περισσότερες χρηματοδοτήσεις όπως είδαμε την απερχόμενη τετραετία η υπόθεση της χρηματοδότησης μικρομεσαίων επιχειρήσεων και πολύ μικρών με το πρόγραμμα διέξοδος δεν πήγε πολύ καλά γιατί ωφελήθηκαν μόνο περί τις 7000 επιχειρήσεις στην επικράτεια της Κεντρικής Μακεδονίας μετά το πέρας της ισχυρής υγειονομικής κρίσης της Covid-19 .Από την άλλη για να μην αδικήσω τον θεσμό του β΄ βαθμού αυτοδιοίκησης που ήδη υπηρετώ και επιθυμώ να εξακολουθήσω μετά τις εκλογές της 8^ης Οκτώβρη να μιλήσουμε λίγο ειλικρινά για τα κενά τα χρηματοδοτικά που κλήθηκε να καλύψει η ΠΚΜ στην περίοδο της πανδημίας υποστηρίζοντας υλικοτεχνικά και χρηματοδοτικά τεράστιες ελλείψεις και ανάγκες σε δομές υγείας κάτι που έπρεπε να είχε γίνει από την κεντρική κυβέρνηση και τον κρατικό κορβανά ή να σχεδιαστεί διαφορετικά για τις  πρωτοβάθμιες μονάδες υγείας και την αυτοδιοίκηση

 Ο κύριος Τζιτζικώστας επιχειρεί μεθοδικά και έντεχνα να καλλιεργήσει το προφίλ ενός ήπιων τόνων  και συναινετικού πολιτικού ο οποίος προωθεί τον πολιτικό πλουραλισμό και  ηγείται ενός πολυσυλλεκτικού συνδυασμού. Ποια η  οπτική σας για το θέμα αυτό ;

 Ξέρετε πιστεύω ότι κριτήριο της αλήθειας είναι η πράξη και θέλω να αναγνώσουμε λίγο μαζί το εξής. Στις εκλογές του 2019 ο κύριος Τζιτζικώστας έλαβε ένα ποσοστό της τάξης 62% κάνοντας και ισχυρή επιθετική προπαγάνδα πάνω στην συμφωνία των Πρεσπών και στήνοντας απέναντι τους πολιτικούς υπερασπιστές της στην αυτοδιοίκηση. Ταυτόχρονα είναι ο ίδιος περιφερειάρχης που αξιοποίησε προς όφελος της περιφέρειας που διοικεί την συμφωνία αυτή για την ανάδειξη και προβολή τουριστικών και αγροτοδιατροφικών προϊόντων (Προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ), για την αξιοποίηση ευρωπαϊκών διασυνοριακών προγραμμάτων για ακριτικές και γειτονικές περιφέρειες , για τον κοινό άξονα δράσης στην δασοπροστασία. Ταυτόχρονα βέβαια επικαλούμενος το ανεξάρτητο της παράταξης βλέπουμε έναν πανίσχυρο περιφερειάρχη σε αυτές τις εκλογές να στηρίζεται επίσημα από το κόμμα της ΝΔ και να μην ασκεί ο ίδιος ισχυρές πιέσεις στην κυβέρνηση που διοίκησε την χώρα την προηγούμενη τετραετία ούτε σε επίπεδο διαμόρφωσης της δημόσιας διοίκησης όπως πχ τα οργανογράμματα και οι περιγραφές θέσεων στους εργαζόμενους της περιφέρειας , ο γενναίος αριθμός προσλήψεων από επιτυχόντες ΑΣΕΠ, η λήξη της «ανακύκλωσης» ευέλικτων εργαζόμενων μέσα από πίνακες ΟΑΕΔ, η αξιολόγηση και οι κρίσεις. Σε επίπεδο θεωρίας αναγνωρίζει ότι το κράτος έχει συνέχει αλλά σε επίπεδο πράξης δεν έχει πίεση προς πάσα κατεύθυνση για περιφερειακή διακυβέρνηση ώστε να υπάρχει σαφές πλαίσιο, αλλά και διαχωρισμός αρμοδιοτήτων και ευθυνών. Διακομματικός και αυτοδιοικητικός με χρίσμα και χωρίς σύγκρουση συμφερόντων δεν μπορείς να αυτοαποκαλείσαι όταν στην εφαρμοσμένη πολιτική πηγαίνεις κατά γράμμα με το πολιτικό πρόγραμμα της ΝΔ στην αυτοδιοίκηση.

Υφίστανται  οι αναγκαίες εκείνες προϋποθέσεις  για συντονισμό και κοινές δράσεις μεταξύ των προοδευτικών περιφερειακών  παρατάξεων στην Κεντρική Μακεδονία;  

 Τις περισσότερες φορές απαντήσεις μας δίνει η ίδια η ζωή και η πρακτική εφαρμογή. Την τετραετία που ολοκληρώνεται μέχρι τις αυτοδιοικητικές εκλογές  και εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης και εξαιτίας έκτακτων καιρικών φαινομένων και καταστροφών λόγω κλιματικής κρίσης ή με την αφορμή σοβαρών εθνικών και κοινωνικών ζητημάτων κληθήκαμε να συγκεντρώσουμε τον απαιτούμενο αριθμό υπογραφών περιφερειακών συμβούλων και Minimum πολιτικών συγκλήσεων για να βγουν ψηφίσματα ή ημερήσια έκτακτη διάταξη. Δεν ήταν πάντα εύκολο, ωστόσο έγινε εφικτό αλλά κυρίως αναγκαίο .Εκτός όμως από το παρελθόν σήμερα καλούμαστε να κριθούμε για τα πολιτικά αυτοδιοικητικά και αναπτυξιακά προγράμματα στις 8 Οκτώβρη και για τις εφαρμοσμένες λύσεις στην ποιότητα ζωής μας  και προτάσεις συνεπώς υπάρχουν πολλά πεδία σύγκλισης και σύμπλευσης με παρατάξεις προοδευτικές  και οικολογικές και είναι στόχος μας στο ψηφοδέλτιο της ΑΛΛΑΓΗΣ για την Κεντρική Μακεδονία να συνεργαζόμαστε για το καλό του τόπου και της κοινωνικής πλειοψηφίας.

 Κλείνοντας την ενδιαφέρουσα αυτή συζήτηση, η πόλη μας διοργανώνει αυτές τις μέρες μας την ετήσια Διεθνή Έκθεση. Αποτελεί κοινή παραδοχή η συν τω χρόνω παρακμή και εκφυλισμός του θεσμού αυτού.  Με ποια μεθοδολογία και ποιες ενέργειες η "Αλλαγή" σκοπεύει να την αναβαθμίσει σε μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και ανάδειξης του γεωστρατηγικού ρόλου της Θεσσαλονίκης;

 Λοιπόν είναι μια πολύ επίκαιρη ερώτηση και ταυτόχρονα αναδεικνύει και κάποιες χρόνιες παθογένειες στην χώρα μας. Ξέρετε η δημοκρατία, η σύμπλευση, οι συνέργειες, ο διάλογος απαιτούν διάθεση, κόπο, χρόνο και νεωτερίστικη αντίληψη για τα πράγματα συνολικά  γιατί είναι στάση ζωής. Έχω την τύχη να διατελώ μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης στην Κεντρική Μακεδονία και με αυτόν τον ρόλο να ταξιδεύω σε Εκθέσεις στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η ιδανική εικόνα εκθεσιακού κέντρου, μοντέλου εκθεσιακού τουρισμού αλλά και πεδίου συνάντησης για σύναψη συνεργασιών και υπογραφές μνημονίων συνεργασίας αποτέλεσε η έκθεση της Μαδρίτης για τον αγροδιατροφικό τομέα που πραγματοποιείται κάθε Οκτώβριο στο εκθεσιακό της Κέντρο. 

 Επομένως είναι εντυπωσιακό πως εκτός από την ανάδειξη προϊόντων και υπηρεσιών σε αυτήν την έκθεση παράλληλα με hubs, παρουσιάσεις, διαλέξεις, workshops, περίπτερα εκθετών, οι κοινωνικοί και παραγωγικοί εταίροι συνάπτουν μνημόνια συνεργασίας επιτόπου στον χώρο της έκθεσης .Σε παράλληλα στρογγυλά τραπέζια αντιδήμαρχοι, υπουργοί, περιφερειάρχες, επιμελητήρια, παραγωγικοί φορείς ανεξαρτήτου παρατάξεων και πολιτικής εκπροσώπησης διαπραγματεύονται εξαντλητικά και υπογράφουν συμφωνίες στο τέλος της ημέρας με απτά αποτελέσματα στην πραγματική οικονομία. 

 Αν πραγματικά Θέλουμε η Θεσσαλονίκη να αποτελέσει μητρόπολη της νοτιοανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων με ένα τέτοιο επιτυχημένο μοτίβο πρέπει να εργαστούμε όσοι υπηρετούμε την αυτοδιοίκηση, τον συνδικαλισμό,τα επιμελητήρια. Και οι εκθέσεις μας να μην έχουν μόνο τον ρόλο της βόλτας στα περίπτερα, αλλά πραγματικά κοινωνικών και οικονομικών συναντήσεων και γεγονότων στην πόλη μας.