Εφτά θυμοί

Η ταινία του Χρήστου Βούπουρα (Λιποτάκτης 1988, Μιρουπάφσιμ 1997), βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα, " Εφτά Θυμοί " αγγίζει τον θεατή και τον ταξιδεύει. Με διαχρονική αξία, επίκαιρη για το σήμερα και το αύριο. Το ασπρόμαυρο φόντο με πάει στο παρελθόν, στην παλιά Αθήνα, σαν σκηνικό από ελληνική ταινία. Βαθιά ανθρωποκεντρικό, αντιρατσιστκό μακριά από προκαταλήψεις και στερεότυπα της εποχής, δίχως ηθικούς φραγμούς κι αναστολές.

Ο πρωταγωνιστής (Μάξιμος Μουμούρης) μας, είναι ένας 42άρης αρχαιολόγος, ομοφυλόφιλος και άθεος. Συνάπτει σχέση με έναν 20χρονο Άραβα κι αυτή θα τον σημαδέψει ανεξίτηλα για τη συνέχεια της ζωής του. Παράλληλα συναναστρέφεται με μία ελληνογαλλίδα κι έναν Αλβανό μουσικούς, έναν Έλληνα που επαναπατρίζεται, έναν αστυνομικό κι έναν διευθυντή Τράπεζας, που νομίζει πως τα χρήματα δίνουν την απόλυτη ευτυχία. Κάθε επαφή ένα μάθημα ζωής, σκληρό στα όρια του κυνισμού. Συγχέονται όλοι οι κόσμοι της σημερινής παρηκμάζουσας Ελλάδας και δίνουν μάχη να αλλοιώσουν την προσωπικότητά του. Θα αντέξει άραγε;

Μέσα σε ένα φιλμ 100 λεπτών θίγονται ευαίσθητα ζητήματα. Η ατάκα του νεαρού πιανίστα. " Τι να κάνω εδώ σ΄αυτήν την χώρα, την μουσική την έχετε μόνο για χόμπι, δεν υπάρχει παιδεία; ". Υποδηλώνει το αδιέξοδο των νέων. Η έλλειψη αλληλεγγύης μεταξύ των ανθρώπων, χαρακτηριστικό του νεοΈλληνα. " Εσύ δεν ξέρεις από αγάπη, εγώ ξέρω ", λέει ο νεαρός Άραβας στον Πέτρο. " Κύριε Πέτρο γνωρίζετε καράτε; να μάθετε ", ακούγεται από τον γέρο θυρωρό. " Την Ελλάδα για να την ανακαλύψεις, πρέπει να φύγεις μακριά της ". Προτάσεις που θα μπορούσαν να γίνουν θέμα για έκθεση. Πυροδοτούν την σκέψη σου και καλλιεργείς τις ιδέες μέσα σου, μέχρι να ωριμάσουν. Καταλαβαίνεις πάντως πως δεν μεγαλώνεις σε έναν κόσμο αγγελικά πλασμένο.

Ο ίδιος ο σκηνοθέτης θέλει να καταδείξει την γοητεία του διαφορετικού. Ο έρωτας είναι θυσία, ελευθερία, προσμονή, δημιουργία, εμπιστοσύνη κι απόλαυση. Γι΄αυτό αγγίζει τα όρια του θανάτου. Υποστηρίζει επίσης, πως ήρθε η ώρα να απογαλακτιστούμε από τα απομεινάρια μεσαιωνικών αντιλήψεων και θρησκευτικών συντηρητισμών. Ο,τι χαρακτηρίζει τις επιλογές ενός ανθρώπου, αισθητικές, ερωτικές, κοινωνικές, πρέπει αυτονόητα να γίνεται σεβαστό. Για το ευαίσθητο θέμα της μετανάστευσης τονίζει, ότι η παραβατικότητα έχει ταυτιστεί πλέον με το κύμα ερχομού προσφύγων. Ο Έλληνας ξέρει καλά αυτόν τον όρο, μόνο τυχαία δεν είναι η ύπαρξη του Ξένιου Δία, Θεού της φιλοξενίας. Η γνώση της συμπόνοιας είναι χαρακτηριστικό του λαικού ανθρώπου. Η ζωή είναι δρόμος, περιπλάνηση, κάπως έτσι αντιλαμβάνεται ο ίδιος την τέχνη.

Όλα αυτά στην εποχή της οικονομικής, αλλά κυρίως της κοινωνικής, κρίσης αξιών κι ιδανικών. Το μεταναστευτικό αποτελεί μείζον πρόβλημα και σήμερα στην Ελλάδα. Ζήσαμε την Ειδομένη, τώρα οι μετανάστες είναι στο ΑΠΘ, ο κόσμος έχει ξεσηκωθεί, αναγεννώνται ρατσιστικές αντιλήψεις, βρίσκουν πάτημα φασιστικά μορφώματα και προπαγανδίζουν την πολιτική τους στον χιλιοταλαιπωρημένο λαό, που ψάχνει σανίδα σωτήριας, μέσα στην δίνη της καθημερινότητας. Πολύ λεπτό ζήτημα, που μαστίζει σήμερα την χώρα μας κι απαιτεί σαφώς λεπτούς χειρισμούς,ώστε να μην ξεφύγει από τον έλεγχο η κατάσταση.

Ο Πέτρος μοιάζει σαστισμένος, πανικόβλητος. Του αρέσει να είναι κοντά στους νέους κι ιδιαίτερα του ίδιου φύλλου. Στόχος είναι η ανάκαμψη κι η τελική νίκης της αγάπης, του καλού. Όλα αυτά σε μία εποχή, που κυρίαρχες αξίες για την μάζα είναι η ευτελής διασκέδαση και το φαίνεσθαι. Ο πρωταγωνιστής παρακολουθεί, ζει, βιώνει. Δεν ανήκει εδώ, παίρνει απόσταση, ζει την μοναξιά κι επιστρέφει, διότι η ζωή είναι για τους ανθρώπους κι ας μην είναι το παιχνίδι με τους όρους του. Ένας λαβύρινθος, με δαιδαλώδη προβλήματα.

Στο φινάλε το κέρδος είναι η αποκόμιση εμπειριών, το ταξίδι προς την Ιθάκη. Και μάλιστα εδώ ταιριάζει άρρηκτα η αναφορά στον επίσης ομοφυλόφιλο Καβάφη, που ποτέ δεν έκρυψε την αγάπη του για το νέο-ωραίο. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τον πρωταγωνιστή μας. Ψάχνει τρόπο να ισορροπήσει ψυχικά, μέσα στην αδυσώπητη καθημερινότητα. Χαρακτηριστική είναι η εικόνα, που βλέπει το τρένο να περνά μπροστά του, σαν να φεύγει η ζωή του. Τελικά δεν τα κατάφερε, να αλλάξει τον κόσμο, υπέκυψε στον πειρασμό, αλλοτριώθηκε, βίωσε όμως έντονα συναισθήματα. Και κάπου εκεί η εικόνα γίνεται έγχρωμη. Αυτό επικρατεί σήμερα. Πόσα θες; Ρωτά ...