Μήλα

 

Η ελληνική υποψηφιότητα για το OSCAR Διεθνούς ταινίας έχει κερδίσει διθυραμβικές κριτικές σε ολόκληρο τον κόσμο και συνεχίζει την περήφανη διαδρομή της συλλέγοντας Βραβεία. Το σκηνοθετικό ντεμπούτο μεγάλου μήκους του Χρήστου Νίκου τάραξε τα νερά της Βενετίας κι η Κέιτ Μπλάνσετ άνοιξε τον δρόμο για μία μεγάλη συνεργασία με την CAA (ένα από τα μεγαλύτερα πρακτορεία στην Αμερική). Η πορεία του στο πλευρό σκηνοθετών όπως ο Λάνθιμος κι ο Λινκλέιτερ τον ωρίμασε και τα πρώτα του διαπιστευτήρια δίνονται σε περίπου 90΄, που είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε στο πρόσφατο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης.

Ένας μοναχικός τριανταπεντάρης σηκώνεται από τον καναπέ, κλείνει την πόρτα και χάνεται στους δρόμους της πρωτεύουσας. Δεν μιλά, προχωρά και παρατηρεί. Ο κόσμος στα όρια της τρέλας. Ξεχνά με τόσο μεγάλη ευκολία ή έχει ανάγκη να ξεχάσει και να κάνει μία δυναμική επανεκκίνηση; Σύντομα θα καταλήξει να θεωρείται ένας απλός αριθμός (14842), ένας άνδρας αγνώστων λοιπών στοιχείων. Κανείς δε θα τον αναζητήσει στη χαοτική κοινωνία που προσπαθούμε να επιβιώσουμε. Οι άνθρωποι όμως μετρούσαν σαν αριθμοί μόνο την εποχή του Χίτλερ, της επικράτησης του φασισμού και του ναζισμού. Η διαφορά ήταν πως τότε οι ίδιοι αρνούνταν να ξεχάσουν. Η θύμηση, η μνήμη τους οδηγούσε στη θυσία με ψηλά το κεφάλι.

Σήμερα κυριαρχεί η παραίτηση και διαφόρων μορφών κατάθλιψη. Το επαναλαμβανόμενο μοτίβο με τα μήλα μας οδηγεί ... στα πορτοκάλια. Μοναδική διέξοδος η τυχαία συνάντηση με την Μαλού. Εγκαινιάζεται μία νέα ηθική συνθήκη ισότητας ανθρώπων και ζώων όπως διαβάζουμε στο "Ζωόπολις" των Sue Donaldson και Will Kymlicka. Γρήγορα τρέπεται σε άτακτη φυγή. Τίποτα δε μοιάζει φυσιολογικό. Σα να μεταφερόμαστε νοερά σε άλλη εποχή. Απουσία τεχνολογίας, πολαρόιντ φωτογραφικές μηχανές ταχείας εμφάνισης και ασπρόμαυρες τηλεοράσεις στο βάθος των βιτρινών.

Πρωταγωνιστής ο Άρης Σερβετάλης. Δυσκολεύεται να εξωτερικεύσει τον εσωτερικό του κόσμο. Δε γίνεται ξεκάθαρο αν αυτό συμβαίνει από αδυναμία ή επιλογή. Καλείται να πάρει μέρος σε ένα περίεργο πείραμα υπό τις οδηγίες των Αργύρη Μπακιρτζή και Άννας Καλαϊτζίδου. Στο πλάι του τοποθετείται η Σοφία Γεωργοβασίλη. Πάντα βρίσκεται ένα βήμα μπροστά του σε μία σειρά δοκιμασιών. Αυτός έχει επιλεγεί να ακολουθεί σε απόσταση αναπνοής. Το συνειδητοποιεί πλήρως αφού βγει (κάποτε βγαίναμε!), και χορέψει στους ρυθμούς της μουσικής. Μία πράξη βαθιά εσωτερικά προσωπική.

Σταματώ. Όλα αυτά συμβαίνουν προ-κορονοϊού. Φανταστείτε σήμερα έναν χρόνο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας σε πόσο οριακές καταστάσεις έχει φτάσει η πλειοψηφία. Εύκολη λύση η φαρμακευτική αγωγή. Θέλει απλά να ξεχάσει. Θέλει απλά να τελειώσει ο εφιάλτης. Θέλει απλά να ζήσει ξανά, έστω με τα λίγα, τα ελάχιστα που είχε πριν. Φοβάται για το τι της ξημερώνει. Κλείνεται στον εαυτό της. Απομακρύνεται από φίλους και συγγενείς. Βρίσκει προβλήματα εκεί που δεν υπάρχουν. "Αργία μήτηρ πάσης κακίας".

Ακριβώς για όλους αυτούς τους λόγους το έργο του Νίκου αποκτά ακόμα μεγαλύτερη αξία στο 2021 που το περιμένουμε στην μεγάλη οθόνη. Ο χρόνος περνά, το κεφάλαιο μοιάζει να κλείνει, το αρχικό vertigo έχει ξεπεραστεί. Με το σχήμα του κύκλου ολοκληρώνεται ένα φιλμ αλλιώτικο από τα συνηθισμένα για τα ελληνικά δεδομένα. Ησυχία, ο χρόνος τρέχει κι εμείς σχεδόν απαθείς χάνουμε την μάχη. Ένα δυνατό ταρακούνημα, ένα αληθινό σοκ, ώστε να πιάσουμε και πάλι τη ζωή από εκεί που την αφήσαμε. Τώρα ... πριν είναι αργά.